Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne znikają z systemu, a możliwość łączenia ich z pracą w szkole obowiązuje tylko do 4 marca 2026 roku. Po tej dacie wygasający przywilej przestanie działać, co oznacza istotne zmiany dla tysięcy nauczycieli planujących odejście z zawodu lub dorabianie w oświacie.
Zdjęcie poglądowe. Fot. Warszawa w Pigułce
Co się zmienia?
Z danych ZUS wynika, iż we wrześniu 2025 r. świadczenie kompensacyjne pobierało 9,8 tys. nauczycieli, średnio 4,3 tys. zł miesięcznie. Liczba uprawnionych systematycznie maleje, bo świadczenia mają charakter wygasający. Prawo do nich zależy od stażu pracy — 30 lat ogółem, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej — oraz wieku, który stopniowo rośnie aż do osiągnięcia wieku emerytalnego.
Kluczowa zmiana dotyczy możliwości łączenia kompensówki z pracą w szkole. Standardowo jest to zakazane — podjęcie pracy w placówce skutkuje utratą świadczenia. Wprowadzona w związku z wojną w Ukrainie specustawa przywróciła jednak wyjątek, który pozwala na zatrudnienie w określonych rolach bez utraty pieniędzy.
Fakty i tło sprawy
Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne działają podobnie do emerytur pomostowych, ale — inaczej niż pomostówki — z roku na rok obejmują coraz mniejszą grupę osób. We wrześniu 2025 r. emerytury pomostowe pobierało 39 tys. osób, a ich średnia wysokość wynosiła 5,6 tys. zł.
Od września 2025 r. poszerzono grupę nauczycieli, którzy mogą starać się o kompensówki, m.in. o pracowników centrów kształcenia zawodowego, placówek artystycznych czy poradni pedagogicznych. Mimo to sam mechanizm jest stopniowo wygaszany.
Jednocześnie prezydent Karol Nawrocki podpisał nowelizację specustawy, która pozwala pracować nauczycielom pobierającym świadczenie, ale tylko na określonych stanowiskach związanych z edukacją uczniów z Ukrainy.
Kogo obejmuje wyjątkowe prawo do łączenia pracy ze świadczeniem?
Do 4 marca 2026 roku uprawnieni mogą pracować jako:
- nauczyciele języka polskiego,
- nauczyciele dodatkowej nauki języka polskiego,
- inni nauczyciele zatrudnieni w szkole, jeżeli uczy się w niej co najmniej jeden uczeń z Ukrainy.
Możliwe jest także zatrudnienie w roli pomocy nauczyciela w oddziałach przygotowawczych.
Co to oznacza dla czytelnika?
Wyjątkowa możliwość dorabiania wygasa 4 marca 2026 r. i nie wiadomo, czy zostanie przedłużona. Po tym terminie nauczyciel pobierający kompensówkę znów nie będzie mógł pracować w szkole bez utraty świadczenia. To istotna informacja dla osób planujących odejście z zawodu lub częściowe przejście na świadczenie.
Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne przez cały czas przysługują wybranej grupie pedagogów, jednak ich charakter jest wygasający. Wyjątek zezwalający na łączenie świadczenia z pracą w szkole obowiązuje tylko do 4 marca 2026 roku. Po tym terminie dotychczasowe zasady wracają, a możliwość dorabiania bez konsekwencji ponownie zniknie.
