Ministerstwo Edukacji Narodowej finalizuje projekt nowelizacji Karty Nauczyciela, który ma wyeliminować dotychczasowe nieprawidłowości w organizacji pracy szkół. Jedną z kluczowych zmian jest zakaz przydzielania doraźnych zastępstw nauczycielom specjalistom, takim jak pedagodzy, psycholodzy, logopedzi i bibliotekarze.

Fot. Pixabay / Warszawa w Pigułce
Koniec z dezorganizacją pracy specjalistów
Dotychczas w wielu szkołach specjaliści byli kierowani na zastępstwa za nieobecnych nauczycieli przedmiotowych, co uniemożliwiało im wykonywanie ich podstawowych obowiązków. Problem ten wynikał często z oszczędności – szkoły unikały wypłaty dodatkowych wynagrodzeń, a specjaliści musieli rezygnować z zajęć z uczniami wymagającymi wsparcia. Nowe przepisy jednoznacznie określą, iż tego typu praktyki są niedopuszczalne.
Skrócenie okresu próbnego dla nauczycieli
Nowelizacja wprowadza istotne zmiany w zatrudnianiu nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie. Okres próbny, który dotychczas wynosił dwa lata, zostanie skrócony do jednego roku szkolnego. Dzięki temu młodzi pedagodzy szybciej uzyskają stabilizację zawodową i dostęp do uprawnień przewidzianych dla nauczycieli mianowanych.
Zmiany w pensum nauczycieli szkół zawodowych
Nowe przepisy ujednolicą tygodniowy wymiar godzin pracy nauczycieli w szkołach zawodowych. Pensum nauczycieli praktycznej nauki zawodu zostanie zmniejszone z 20 do 18 godzin tygodniowo, co zrówna ich czas pracy z nauczycielami przedmiotów teoretycznych. Ta długo oczekiwana zmiana ma zakończyć nieuzasadnione różnice w wymiarze czasu pracy.
Uregulowanie wynagrodzeń za godziny ponadwymiarowe
Jednym z ważnych punktów nowelizacji jest ujednolicenie zasad wynagradzania za godziny ponadwymiarowe i zastępstwa. Ministerstwo planuje wprowadzenie jasnych reguł określających, w jakich przypadkach nauczyciel zachowuje lub traci prawo do wynagrodzenia za niezrealizowane godziny. Uregulowane zostaną również sposoby naliczania wynagrodzenia za dodatkową pracę, niezależnie od organu prowadzącego szkołę.
Nowe uprawnienia dla nauczycieli przed emeryturą
Projekt zakłada również wprowadzenie korzystniejszych regulacji dla nauczycieli zbliżających się do wieku emerytalnego. Osoby, którym brakuje mniej niż rok do nabycia prawa do emerytury, zyskają możliwość skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia na leczenie lub rehabilitację uzdrowiskową. Dodatkowo, przepisy dotyczące ochrony przedemerytalnej, odpraw emerytalnych oraz nagród jubileuszowych zostaną doprecyzowane, aby zapewnić nauczycielom większą stabilność finansową.
Ocena pracy nauczycieli i rola mentorów
Nowelizacja precyzuje także obowiązki mentorów oraz zasady oceny pracy nauczycieli. Szczególną uwagę poświęcono rozliczaniu czasu pracy pedagogów, zwłaszcza tych uczących w klasach maturalnych. Reforma zakłada również wzmocnienie roli kuratoriów oświaty, które mają zapewnić wsparcie dla szkół w zakresie prawa pracy i organizacji zajęć.
Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?
Przyjęcie nowelizacji planowane jest na drugi kwartał tego roku, a nowe przepisy miałyby obowiązywać od września. Celem zmian jest uporządkowanie organizacji pracy w szkołach, zapewnienie większej ochrony nauczycielom oraz zwiększenie efektywności systemu edukacji.
Eksperci oceniają reformę pozytywnie, podkreślając, iż może ona poprawić warunki pracy nauczycieli i specjalistów. Jednocześnie zwracają uwagę, iż skuteczność nowych regulacji będzie zależała od ich konsekwentnego egzekwowania oraz zapewnienia szkołom odpowiednich środków finansowych na ich realizację.