Z umiarkowanym optymizmem nauczycielskie związki zawodowe podchodzą do propozycji MEN przestawionych podczas posiedzenia Zespołu ds. pragmatyki zawodowej nauczycieli. Wiceministra edukacji Katarzyna Lubnauer zaznaczyła, iż propozycje dotyczą kwestii, które podnosiły związki zawodowe.
W czwartek (12 grudnia) w Ministerstwie Edukacji Narodowej odbyło się plenarne posiedzenie Zespołu ds. pragmatyki zawodowej nauczycieli, w skład którego wchodzą przedstawiciele rządu, związków zawodowych zrzeszających nauczycieli i przedstawiciele samorządów.
W spotkaniu uczestniczyli m.in. członkowie kierownictwa MEN, ministra edukacji Barbarą Nowacka oraz prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Sławomir Broniarz, przewodniczący Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” Waldemar Jakubowski, przewodniczący Wolnego Związku Zawodowego „Forum-Oświata” Sławomir Wittkowicz oraz przedstawiciele Unii Miasteczek Polskich, Związku Miast Polskich, Unii Metropolii Polskich i Związku Powiatów Polskich.
Podczas spotkania kierownictwo resortu przedstawiło rekomendacje oraz propozycje zmian regulacji w kilku obszarach wskazywanych przez uczestników prac Zespołu.
Wiceministra edukacji Katarzyna Lubnauer powiedziała dziennikarzom po spotkaniu, iż przedstawione propozycje są efektem wielomiesięcznych prac zespołów roboczych w ramach Zespołu do spraw pragmatyki. Zaznaczyła, iż dotyczą one wielu kwestii, które bardzo często podnosiły związki zawodowe.
– Cieszy mnie, to, iż spotkanie przebiegło naprawdę w dobrej atmosferze i widać było, iż nauczyciele oczekiwali, takiej partnerskiej rozmowy ze strony ministerstwa – powiedziała. – Dla nas to jest tak naprawdę początek pracy, ustaliliśmy w jakim kierunku zmierzamy, a teraz trzeba to przełożyć na zmiany prawne
– dodała wiceministra.
Po spotkaniu Broniarz przekazał dziennikarzom, iż wśród propozycji ministerstwa są korzystne dla nauczycieli zmiany, dotyczą m.in. rozszerzenia grupy nauczycieli uprawnionych do nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych i wydłużenie okresu obowiązywania świadczeń kompensacyjnych, wypłacania nagród jubileuszowych, rozliczania godzin ponadwymiarowych, uporządkowania odpraw emerytalnych i spraw dotyczących komisji dyscyplinarnych. Podał też, iż resort chce, by część z tych zmian weszła od 1 września 2025 r.
– Zależy nam, by te sprawy zostały załatwione jak najszybciej, bo czekają na nie nauczyciele
– dodał.
– Do rozwiązania pozostaje najważniejsza ze spraw – podjęcie przez Sejm prac nad inicjatywą obywatelską ZNP. Liczymy na to, iż Komisja Edukacji i Nauki, zgodnie z deklaracją pana premiera, niezwłocznie podejmie prace
– podkreślił Broniarz.
Przypomniał, iż pierwsze czytanie projektu, zgodnie z którym wysokość wynagrodzenia nauczycieli powiązana byłaby z wysokością średniego wynagrodzenia w gospodarce, odbyło się w 25 stycznia tego roku.
22 listopada na Zjeździe ZNP premier Donald Tusk zadeklarował, iż zobowiązuje się do przyspieszenia prac nad projektem obywatelskim.
– Nie będzie już zwłoki
– powiedział.
Oceniając czwartkowe spotkanie z MEN i propozycje resortu Wittkowicz mówił o „ostrożnym optymizmie”.
– Z pakietu postulatów, które przekazaliśmy pani minister w grudniu ubiegłego roku wybranych zostało kilka kwestii, które będą istotne i będą rzutowały na poprawienie sytuacji nauczycieli, ale to nie są te najistotniejsze
– powiedział.
Także on przypomniał, iż najistotniejszym postulatem jest zmiana systemu wynagrodzenia nauczycieli i oparcie go o obiektywne przesłanki, takie jak średnie wynagrodzenie w gospodarce narodowej.
– Druga kwestia, to kwestia realnych podwyżek wynagrodzeń nauczycieli w 2025 r., ponieważ z całą pewnością podwyżka o 5 proc. nie satysfakcjonuje nas. Zgodnie z ustaleniami z Rady Dialogu Społecznego optujemy za podwyżką o 15 proc. z możliwością rozłożenia tej podwyżki
– powiedział Wittkowicz.
O „delikatnym, umiarkowanym optymizmie” mówił też Jakubowski.
– Udało nam się ruszyć pewne kwestie, których nie udało nam się ruszyć przez ostatnich kilka lat
– powiedział.
Ponadto wskazał, iż nieruszona została najważniejsza dotycząca powiązania wynagrodzeń nauczycieli ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce, tak, by uniezależnić wysokość ich od decyzji politycznych.
– Wydaje się, iż tu na razie droga jest zamknięta. Tu na razie zgody nie ma” – powiedział Jakubowski. – Pani minister tłumaczyła się sytuacją gospodarczą, trudnym budżetem. Tu na razie żadnej przyszłości nie widzimy, choć ma być praca nad projektem obywatelskim – podkreślił. – Pani minister zaznaczyła, iż ten projekt trzeba będzie pod wieloma względami zmienić. My się z tym zgadzamy
– dodał.
Po spotkaniu MEN poinformowało o kluczowych rozwiązaniach zaproponowanych przez resort, które będą uwzględnione w pracach legislacyjnych nad zmianą przepisów dotyczących pragmatyki zawodowej nauczycieli.
Wśród propozycji ministerstwa jest m.in. rozszerzenie grupy nauczycieli uprawnionych do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego – które jest odpowiednikiem emerytur pomostowych – o nauczycieli, którzy w tej chwili nie mają tego prawa, m.in. nauczycieli centrów kształcenia ustawicznego, młodzieżowych domów kultury, pałaców młodzieży, szkolnych schronisk młodzieżowych oraz przedłużenie uprawnienia do nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych o 10 lat, tj. do 2042 roku.
MEN proponuje też uregulowanie warunków obliczania i wypłacania wynagrodzenia za doraźne zastępstwa dla wszystkich nauczycieli, wyeliminowanie przydzielania zastępstw doraźnych za nieobecnych nauczycieli do realizacji w czasie, w którym mają swoje obowiązkowe zajęcia.
Ministerstwo zaproponowało także uregulowanie w Karcie nauczyciela ochrony przedemerytalnej w jednolity sposób dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania oraz na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, rozszerzenie prawa do nagrody jubileuszowej dla nauczycieli (wprowadzenie uprawnienia po 45 latach pracy), korzystniejsze ukształtowanie odpraw w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Ujednolicone zostaną zasady odpraw emerytalno-rentowych dla nauczycieli z odprawami przewidzianymi dla pracowników samorządowych.
Na liście kluczowych rozwiązań jest również ujednolicenie pensum nauczycieli kształcenia zawodowego niezależnie od rodzaju prowadzonych zajęć do 18 godzin w tygodniu. Zaproponowano, by kwalifikacje do nauczania muzyki, plastyki będzie miał nauczyciel, który jest absolwentem szkoły muzycznej albo liceum plastycznego i ukończył dowolne studia oraz ma przygotowanie pedagogiczne.
Zespół do spraw pragmatyki zawodowej nauczycieli został powołany przez ministrę edukacji pod koniec kwietnia tego roku. W skład zespołu wchodzą członkowie kierownictwa MEN oraz przedstawiciele: ministra pracy, ministra finansów, związków zawodowych, samorządów i Instytutu Badań Edukacyjnych.
Pierwsze posiedzenie zespołu odbyło się 20 czerwca. Od tego czasu 12 razy spotkały się zespoły robocze.
W zarządzeniu szefowej MEN o powołaniu zespołu zapisano, iż jego zadaniem jest przygotowanie propozycji rozwiązań w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli, w szczególności w zakresie wynagradzania nauczycieli, awansu zawodowego i oceny pracy nauczycieli, odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli, emerytur nauczycieli oraz nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, a także kwalifikacji, kształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli.
