„Solidarność znaczy więź”. Pod takim hasłem 23 października odbyły się obchody 45-lecia działalności „Solidarności” na Uniwersytecie Warszawskim. Spotkania były okazją do upamiętnienia wydarzeń z początków istnienia Związku oraz wysłuchania relacji ich uczestników.
31 sierpnia 1980 roku zostały podpisane porozumienia sierpniowe, na mocy których mógł powstać Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, powołany do życia 17 września. 15 października zarejestrowano Komisję Zakładową NSZZ „Solidarność” na Uniwersytecie Warszawskim.
45 lat „Solidarności” na UW
23 października odbyły się uroczystości rocznicowe upamiętniające początki istnienia „Solidarności” na UW. Spotkania zorganizowane zostały pod hasłem „Solidarność znaczy więź”. Tematem przewodnim obchodów było NSZZ „Solidarność” jako polski projekt braterstwa między ludźmi różnych pokoleń i światopoglądów – 45 lat od powstania.
W spotkaniach rocznicowych wzięli udział m.in.: prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, prof. Zygmunt Lalak, prorektor UW ds. badań, prof. Sambor Grucza, prorektor UW ds. współpracy i spraw pracowniczych, prof. Jacek Jezierski, przewodniczący KZ NSZZ „Solidarność” na UW, oraz inni przedstawiciele Związku, uczestnicy wydarzeń 1980 roku – emerytowani pracownicy i przyjaciele Uniwersytetu Warszawskiego, a także obecni pracownicy i studenci uczelni.
– Dziękuję członkom Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” na UW za to, iż nadali Uniwersytetowi szczególnego charakteru. Dziękuję też wszystkim założycielom Związku. Bez Państwa Polska i świat byłyby inne. Mają Państwo wielkie zasługi dla kraju. To piękna historia współpracy, przyjaźni, dbania o wspólny interes i dzielenia się doświadczeniami. Jestem z Państwa dumny. Są Państwo twórcami wspaniałego dorobku m.in. w zakresie budowania relacji będących fundamentem wspólnoty – powiedział prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW.
Podczas uroczystości rocznicowych rektor wręczył Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Medal Uniwersytetu Warszawskiego. To odznaczenie, które wyróżnia osoby i organizacje wyjątkowo zasłużone dla uczelni.
– Jesienią 1980 roku nasi koledzy z Uniwersytetu Warszawskiego utworzyli Komisję Zakładową NSZZ „Solidarność” na Uniwersytecie Warszawskim. W ten sposób uczelnia włączyła się w przełomowe wydarzenia, w wielki ogólnonarodowy ruch. Nasi koledzy i przyjaciele wzięli udział w przedsięwzięciu wymagającym wielkiej odwagi i poświęcenia. To ukształtowało kolejne pokolenia pracowników i studentów Uniwersytetu Warszawskiego. To jest nasz dorobek, o który musimy dbać – mówił prof. Zygmunt Lalak, prorektor UW ds. badań, podczas otwarcia uroczystości rocznicowych.
List z okazji obchodów 45. rocznicy utworzenia NSZZ „Solidarność” na Uniwersytecie Warszawskim odczytał dr Piotr Głowacki, doradca Prezydenta RP.
„Zapisali Państwo w ten sposób nową piękną kartę w historii Uniwersytetu Warszawskiego – pełnej przykładów żarliwego patriotyzmu, obywatelskiego zaangażowania, służby publicznej i kierowania się etosem polskiej inteligencji. „Solidarność” na UW kontynuowała to dziedzictwo, pielęgnowała pamięć studenckiego protestu z marca 1968 roku, wpisywała się w szeroką działalność opozycyjną prowadzoną od lat przez licznych przedstawicieli tutejszej społeczności” – czytamy w liście Prezydenta RP.
Wykłady, debaty i koncert
Podczas uroczystości rocznicowych 45-lecia utworzenia „Solidarności” na UW odbyły się wykłady, panele dyskusyjne oraz wydarzenia artystyczne, podczas których omawiano historię działalności Związku w latach 1980–1989.
Uroczystości zwieńczył koncert Teatru Hybrydy UW pt. „Pokolenie 1980” będący muzyczną wizją lat 80. XX wieku. Przekaz wystąpienia nawiązywał do idei wolności, solidarności i wspólnoty międzypokoleniowej. W repertuarze pojawiły się m.in. utwory Jacka Kaczmarskiego, Przemysława Gintrowskiego, Macieja Pietrzyka czy zespołów Maanam oraz Perfect. Wykonaniu utworów towarzyszyła prezentacja archiwalnych materiałów zdjęciowych.
W holu Starej Biblioteki na Kampusie Głównym UW dostępna jest wystawa archiwalnych zdjęć i przedmiotów związanych z historią działalnością „Solidarności” na UW. Działalności Związku dotyczy także wystawa fotograficzna dostępna na Krakowskim Przedmieściu przy Bramie Głównej UW.
Kalendarium wydarzeń 1980 roku
- 31 VIII – po wielodniowych strajkach w hali BHP Stoczni Gdańskiej zostały podpisane porozumienia sierpniowe, na mocy których mógł powstać niezależny, samorządny związek zawodowy. Rada Zakładowa Związku Nauczycielstwa Polskiego UW wysłała swoją delegację do Stoczni.
- 8 IX – założono koło Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Pracowników Nauki, Techniki i Oświaty na UW.
- 15 IX – powołano Tymczasową Komisję Koordynacyjną NSZZPNTiO na UW, która przekształca się po kilku dniach w ogniwo „Solidarności”.
- 17 IX – na mocy porozumień sierpniowych w Gdańsku został powołany Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”.
- 22 IX – powstał studencki odpowiednik „Solidarności” – Niezależne Zrzeszenie Studentów (NZS).
- 30 IX – rektorem UW został wybrany prof. Henryk Samsonowicz, co dla wielu było zaskoczeniem ze względu na to, iż poparł tworzenie struktur „Solidarności”.
- 15 X – rejestracja Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” UW.
- 20 XII – na walnym zebraniu NSZZ „Solidarność” UW delegaci wydziałowi wybrali Komisję Zakładową z przewodniczącym Maciejem Gellerem oraz Prezydium, w którym zasiedli: Janusz Grzelak, Waldemar Jakubiak, Aleksandra Jaworowska, Stanisław Krukowski, Stanisław Kulisz, Krzysztof Laskowski, Janusz Onyszkiewicz, Tomasz Stankiewicz, Tomasz Umiński, Jerzy Wocial.
Źródło: Solidarność na UW. Kalendarium wydarzeń, pismo uczelni „UW”, nr 4 (97) 2020
