Będzie ewaluacja tego, w jaki sposób działa nieobowiązkowość prac domowych i jaki przynosi efekt edukacyjny. Będziemy współpracować z nauczycielami, by mieli poczucie, iż prace domowe przez cały czas mogą być zadawane – poinformowała szefowa MEN Barbara Nowacka. 1 kwietnia minie rok od wprowadzenia przepisów.
Od 1 kwietnia 2024 r. obowiązują przepisy ograniczające zadawanie prac domowych w podstawówkach. Zgodnie z nimi w klasach I-III szkół podstawowych nie zadaje się prac domowych, z wyjątkiem ćwiczeń usprawniających motorykę małą. W klasach IV-VIII prace domowe nie są obowiązkowe, a zamiast oceny uczeń ma otrzymać informację, co zrobił dobrze, a co wymaga poprawy.
Podsumowując rok obowiązywania tych zmian szefowa MEN powiedziała w piątek (28 marca), iż prace domowe stały się nieobowiązkowe i nie są oceniane, „natomiast prace domowe są i są zadawane”.
W rozmowie z dziennikarzami zaznaczyła jednocześnie, iż to, w jaki sposób nauczyciele pracują, „to jest kawałek autonomii zawodu nauczyciela”. – Mam świadomość, iż danie im autonomii i wypracowania dobrych metod jest podstawą – powiedziała Nowacka.
– Mamy poczucie, iż jeszcze więcej pracy, również ze strony ministerstwa, będzie wymagało przekazanie wszystkim nauczycielom tego, jak ten mechanizm można wykorzystywać, by dobrze egzekwować wiedzę – dodała. Zapowiedziała też ewaluację tego, „w jaki sposób nieobowiązkowość działa, jaki przynosi efekt edukacyjny, jak wpływa na dobrostan dzieci”.
– Będziemy też współpracować z nauczycielami, by mieli poczucie, iż to, iż prace domowe nie są obowiązkowe, przez cały czas mogą być zadawane, a ocena niekoniecznie oznacza, iż trzeba coś wpisać do dziennika, tylko, iż zwyczajnie motywuje dzieci do dalszego działania – zaznaczyła.
Zapytana przez PAP, kiedy resort planuje przeprowadzenie ewaluacji obowiązującego rozwiązania, ministra odpowiedziała: -Mija rok, więc tak, żeby zobaczyć realnie efekt edukacyjny, to musimy zobaczyć wyniki. Jest wiele czynników, ale prowadzimy w tej chwili rozmowy z Instytutem Badań Edukacyjnych, nauczycielami i kuratoriami, żeby się dobrze do takiej ewaluacji przygotować – zaznaczyła.
Jednocześnie dodała, iż będzie to „działanie długofalowe”.
Odnosząc się do głosów krytykujących zmiany, Nowacka zwróciła uwagę, iż uczeń może przez cały czas przećwiczyć zadania w domu. – To, iż praca domowa jest nieoceniana, nie oznacza, iż ma jej nie być, iż nauczyciel nie może namawiać uczniów – stosując przecież dobrze im znane metody perswazyjne – do tego, żeby młodzież jak najlepiej się uczyła – dodała.
Szefowa MEN zaznaczyła, iż dzieci mają prawo do czasu wolnego i odpoczynku. – Mam też nadzieję, iż rodzice, którzy bardzo cieszyli się, iż prac domowych nie będzie, wykorzystują ten czas najlepiej, czyli na spotkania z dziećmi, na rozmowę, na wspólne chociażby czytanie książek – wyraziła przekonanie.
Zgodnie z przepisami, nauczyciel w klasach I–III szkoły podstawowej ma nie zadawać prac domowych praktyczno-technicznych oraz pisemnych prac domowych, z wyłączeniem ćwiczeń usprawniających motorykę małą. Wykonanie tych ćwiczeń będzie obowiązkowe i nauczyciel będzie mógł wystawić za nie ocenę.
„Ze względu na istotność rozwoju motoryki małej na etapie edukacji wczesnoszkolnej zadecydowano o pozostawieniu możliwości tego rodzaju ćwiczeń również w ramach pracy domowej w klasach I–III szkoły podstawowej” – napisał resort w uzasadnieniu projektu nowelizacji. Wyjaśnił, iż zdolność do pisania wyraźnych liter i cyfr jest zależna od precyzyjnych ruchów ręki. „Dzięki rozwiniętej motoryce małej dziecko może bardziej efektywnie ćwiczyć i rozwijać te umiejętności” – zaznaczył.
Z kolei w klasach IV–VIII szkoły podstawowej nauczyciel może zadać uczniowi pisemną lub praktyczno-techniczną pracę domową, ale nie jest ona obowiązkowa i nie wystawia się za nią oceny. Nauczyciel ma natomiast przekazać uczniowi informację, co zrobił dobrze, a co wymaga poprawy i jak powinien się dalej uczyć.
Resort przekazał, iż przez „pisemne i praktyczno-techniczne prace domowe” należy rozumieć w szczególności dłuższe wypowiedzi pisemne (np. rozprawka, streszczenie), wypełnianie zeszytu ćwiczeń, rozwiązywanie zadań matematycznych czy przygotowywanie prac w rodzaju makiet, modeli, prezentacji multimedialnych itp.