Bez korzeni nie zakwitniesz – rusza piąta edycja wyjątkowego konkursu o rodzinnych historiach w Chełmie

Konkurs organizowany przez Archiwa Państwowe i Ministerstwo Edukacji Narodowej zachęca uczniów do odkrywania historii swoich rodzin i tworzenia drzew genealogicznych. – To nie tylko projekt edukacyjny, ale też piękna podróż w głąb pamięci rodzinnej – podkreśla Żaneta Wasyjczuk w rozmowie na antenie Radia Bon Ton.Tegoroczna edycja konkursu, choć z drobnymi zmianami w regulaminie, wciąż opiera się na tej samej idei: poznaj swoje korzenie, by zrozumieć, kim jesteś. Uczniowie przygotowują drzewo genealogiczne oraz prezentację multimedialną, w której opowiadają o historii swojej rodziny. Pomagają im w tym nauczyciele – mentorzy całego procesu, a także specjaliści z archiwów.Rodzinne opowieści i pamiątki z kufra– Najlepiej zacząć od rozmowy z dziadkami i pradziadkami. To oni noszą w sobie historie, które często nie są zapisane nigdzie indziej – zachęca archiwistka. Do drzewa genealogicznego można dołączyć nie tylko oficjalne dokumenty, ale również rodzinne pamiątki, listy, zdjęcia czy notatki z dawnych lat. Wiele z nich, jak podkreśla Wasyjczuk, przechowywanych jest w domowych szufladach i kuferkach – starych pudełkach po czekoladkach, w których obok zdjęć z komunii czy ślubów kryją się nakazy podatkowe z lat 50., listy z frontu czy potwierdzenia odbycia aresztu za niewykonanie obowiązkowych dostaw.– To właśnie takie pamiątki pokazują, jak wyglądało codzienne życie naszych przodków i jak odzwierciedlało nastroje społeczne tamtych czasów – mówi Wasyjczuk.Nowoczesne narzędzia dla młodych genealogówChoć konkurs skupia się na historii, nie brakuje w nim nowoczesnych elementów. Uczestnicy mogą korzystać z cyfrowych zasobów Archiwów Państwowych – m.in. z portalu szukajwarchiwach.gov.pl, gdzie dostępne są zeskanowane akta stanu cywilnego.– Często wystarczy znać kilka dat lub nazwisk, by odnaleźć całe pokolenia. A jeżeli nie – zawsze można liczyć na naszą pomoc – dodaje archiwistka.W archiwach znajdują się też księgi ludności stałej, które pozwalają odkryć nazwiska panieńskie przodków, miejsca zamieszkania czy choćby historie przeprowadzek rodzin. W jednym wpisie można znaleźć dane sięgające trzech pokoleń wstecz.Więcej niż konkursZ roku na rok w genealogiczne poszukiwania włączają się całe rodziny. Jedno pytanie potrafi uruchomić lawinę wspomnień, wspólne przeglądanie albumów i długie rozmowy przy herbacie.– Czasem te projekty prowadzą do odnowienia rodzinnych więzi. Ktoś po latach odwiedza dawno niewidzianą ciocię, by zapytać o przeszłość. Zdarza się, iż to ostatnie takie spotkanie – ale dzięki niemu historia rodziny zostaje ocalona – mówi Wasyjczuk.To właśnie ta niematerialna wartość – pamięć, emocje, więzi – jest, jak podkreślają organizatorzy, najważniejszym celem konkursu.Zaproszenie do udziałuChełmski oddział Archiwum Państwowego w Lublinie zachęca uczniów, nauczycieli i rodziców do udziału w tegorocznej edycji.– Zapraszamy wszystkich do odkrywania historii swoich rodzin. Drzewa genealogiczne, które stworzycie, mogą stać się pamiątką dla przyszłych pokoleń – mówi Żaneta Wasyjczuk.Etap szkolny potrwa od 9 do 16 marca 2026 r., a etap wojewódzki – od 17 do 24 marca 2026 r. Konkurs jest skierowany do uczniów klas IV–VIII szkół podstawowych, a jego celem jest odkrywanie rodzinnych historii, lokalnej przeszłości i pielęgnowanie więzi międzypokoleniowych.Zgłoszenia do konkursu „Bez korzeni nie zakwitniesz” przyjmują szkoły, a szczegółowe informacje i regulamin dostępne są w Archiwum Państwowym w Lublinie, oddział w Chełmie oraz na stronie archiwa.gov.pl.Czytaj także: