CKE opublikowała Informatory na maturę podstawową i rozszerzoną w 2025! Omawiam, co się zmienia na egzaminie z polskiego!

CKE oficjalnie opublikowała Informatory na maturę z języka polskiego od 2025 r.! Na ten dokument czekali przez całe wakacje wszyscy maturzyści w Polsce. Wiemy już, jak będzie wyglądać matura podstawowa i rozszerzona w 2025 r. i na pewno wielu ucieszy fakt, iż CKE ostatecznie zrezygnowała z przeprowadzania testu historycznoliterackiego na maturze rozszerzonej!

Już w czwartek 5 września o 20:15 transmisja LIVE, w trakcie której omówię wszystkie najważniejsze zmiany na maturze podstawowej i rozszerzonej!

Jak będzie wyglądać matura podstawowa z języka polskiego od 2025? Informator CKE rozwiewa wątpliwości!

W opublikowanym przez CKE Informatorze dotyczącym matury z polskiego na poziomie podstawowym znajduje się potwierdzenie tego, o czego można było się spodziewać po pierwszych zapowiedziach zmian. Na egzaminie będzie obowiązywać mniej lektur (zarówno w porównaniu z pierwotną wersją matury od 2025 r., jak i w porównaniu z maturą w latach 2023–2024). Nie ma jednak radykalnych zmian w zakresie struktury arkusza. Matura pisemna dalej będzie składać się z trzech części: w pierwszym arkuszu znajdzie się test “Język polski w użyciu” oraz test historycznoliteracki, a w drugim wypracowanie.

Uwaga! Lektury z zakresu szkoły podstawowej jednak nie znikają! Będą dalej obowiązywać i mogą pojawić się w teście historycznoliterackim. W takiej sytuacji będzie jednak dołączony fragment lektury.

Co się zmienia na maturze z polskiego od 2025 r.? Matura podstawowa – zmiany w pigułce

1. 28 lektur obowiązkowych zamiast 53
2. wykreślono 25 lektur
3. „Chłopi”, „Potop” i „Inny świat” obowiązują we fragmentach, a nie w całości
4. w teście historycznoliterackim mogą pojawić się pytania dotyczące lektur ze szkoły podstawowej (te lektury to bajki Ignacego Krasickiego, „Dziady” cz. II, „Pan Tadeusz” – księgi I, II, IV, X, XI i XII, „Zemsta” i „Balladyna”)
5. do zadań dotyczących lektur ze szkoły podstawowej będzie dołączony fragment tekstu
6. 68 pytań jawnych na maturze ustnej zamiast 112, mam już gotowe opracowanie – link w bio!
7. obowiązują też „Lament świętokrzyski” i utwory poetyckie („Bogurodzica”, „Pieśń IX” ks. I, „Pieśń V” ks. II, treny IX, X i XI, „Hymn do miłości ojczyzny”, „Oda do młodości”, „Testament mój”
8. do zdobycia 60 punktów
9. 10 pkt za test „Język polski w użyciu”
10. 15 pkt za test historycznoliteracki (antyk–pozytywizm 7 pkt, Młoda Polska–współczesność 8 pkt)
11. mogą pojawić się zadania na interpretację fragmentów tekstów, np. lektur skreślonych z listy (nie będzie sprawdzana znajomość treści utworu)
12. w wypracowaniu nie będzie wskazanej lektury obowiązkowej
13. znikają tematy wypracowań z tekstem poetyckim do analizy (nigdy ich nie było na oficjalnej maturze)
14. dwa tematy wypracowań do wyboru
15. można odwołać się do lektur skreślonych z podstawy programowej
16. można odwołać się do lektur z rozszerzenia
17. dalej obowiązują liberalne zasady oceniania języka, ortografii i interpunkcji

Co się zmienia na maturze ustnej w 2025?

Oprócz matury pisemnej wszyscy zdający będą musieli się również zmierzyć z maturą ustną. Zmiany w zakresie egzaminu ustnego zostały ogłoszone przez CKE nieco wcześniej – już 20 sierpnia 2024 r. opublikowano nową, skróconą listę pytań jawnych. Znajduje się na niej 68 pytań zamiast 112, a zagadnienia sprawdzają wiedzę już tylko z 28 lektur obowiązkowych, a nie – jak wcześniej zakładano – z 53.

Więcej na temat nowej listy pytań jawnych znajdziesz w moim wpisie: “Nowa, zmieniona lista pytań jawnych na maturę ustną 2025. Dużo mniej pytań!”.

Opracowałam wszystkie pytania jawne na maturę ustną 2025! Dodatkowo do 31 sierpnia trwa promocja – w nowej, obniżonej cenie dostaniesz pakiet zawierający również pytania skreślone, które mogą Ci się przydać np. przy pisaniu wypracowań. Po 1 września w nowej cenie będzie już tylko 68 pytań (bez pytań skreślonych)!

Zmiany na maturze rozszerzonej z języka polskiego! W nowym Informatorze CKE opisano wszystkie nowości!

CKE opublikowała również nowy Informator maturalny dotyczący języka polskiego na poziomie rozszerzonym. W tym przypadku zmian jest dużo więcej niż na maturze podstawowej!

Bez testu historycznoliterackiego

Jednak nie będzie testu historycznoliterackiego na maturze rozszerzonej. Arkusz będzie wyglądać tak samo jak w latach 2023–2024: do zdobycia będzie 35 punktów za samo wypracowanie. Pierwotnie od 2025 r. na maturze rozszerzonej miał pojawić się test sprawdzający wiedzę z lektur obowiązkowych, na początku wakacji poinformowano, iż decyzja o przywróceniu testu nie została jeszcze podjęta, natomiast teraz już mamy pewność, iż arkusza z testem po prostu nie będzie.

Mniej lektur obowiązkowych na poziomie rozszerzonym

Na maturze rozszerzonej od 2025 r. z języka polskiego będzie tylko 14 lektur obowiązkowych. Dla porównania: w latach 2023–2024 lektur obowiązkowych na rozszerzeniu było 18, a od 2025 r. planowano poszerzenie tej listy aż do 25 tytułów.

Brak obowiązku odwołania do utworów z dwóch różnych epok

Znika także obowiązek odniesienia w wypracowaniu do utworów z dwóch różnych epok. Ta zasada w poprzednich latach budziła wiele pytań i wątpliwości, a także była po prostu zbędna. Wypracowanie, w których odwołano się do 3 utworów z jednej epoki będzie więc normalnie oceniane – natomiast w latach 2023–2024 zostałoby ocenione na 0 punktów.

(Najprawdopodobniej): jeden temat wypracowania będzie zawierać wskazanie lektury obowiązkowej, do której trzeba się odwołać

W każdym wypracowaniu trzeba odnieść się do trzech utworów literackich, w tym do jednej lektury obowiązkowej (z podstawy lub rozszerzenia). Od 2025 r. w jednym temacie zawsze będzie podane, do jakiej lektury obowiązkowej trzeba się odwołać (jeśli się tego nie zrobi, wypracowanie zostanie ocenione na 0 pkt), a w drugim takiego wskazania już nie będzie. Dla porównania: w latach 2023–2024 kwestia ta nie była uregulowana (czasem pojawiała się konkretna lektura, a czasem nie). Takie rozwiązanie jest związane z faktem, iż CKE zrezygnowała z testu historycznoliterackiego. Na początku wakacji informowano, iż gdyby był test, oba tematy nie zawierałyby wskazania lektury obowiązkowej. Testu jednak nie ma, więc, żeby było nieco trudniej, jeden temat będzie narzucać odniesienie do konkretnej lektury.

Uwaga: tej informacji nie widzę w Informatorze, ALE w komunikacie z 10 lipca 2024 r. CKE informowało, iż jeżeli nie będzie testu, to jeden temat będzie zawierać konkretną lekturę, do której trzeba się odwołać. Ponadto w Informatorze znajdują się tematy wypracowań zarówno ze wskazaną lekturą, jak i bez niej.

W wypracowaniu można odwołać się zarówno do lektur obowiązujących na podstawie i rozszerzeniu, jak i do lektur skreślonych z listy

Jako iż zmiany pojawiają się w ostatniej chwili, gdy maturzyści mają już za sobą kilka lat nauki, na maturze będzie można odwołać się także do tych utworów literackich, które zostały skreślone z listy lektur obowiązkowych. Takie odniesienie się będzie traktowane jako odwołanie do lektury obowiązkowej (co jest podstawowym formalnym warunkiem wypracowania maturalnego). Status lektury obowiązkowej będą mieć więc wszystkie lektury z zakresu podstawowego i rozszerzonego, a także lektury skreślone z podstawy programowej. W przypadku lektur omawianych we fragmentach oraz WSZYSTKICH lektur skreślonych z podstawy programowej nie ma mowy o błędzie kardynalnym – poważny błąd rzeczowy nie będzie skutkować przyznaniem 0 pkt za wypracowanie.

Co się zmienia na maturze rozszerzonej z języka polskiego od 2025? Wszystkie zmiany w pigułce.

1. nie będzie testu historycznoliterackiego!
2. 14 lektur obowiązkowych zamiast 24 (planowanych na 2025) lub 18 (w latach 2023–2024)
3. nie trzeba odnosić się do lektur z dwóch różnych epok
4. w jednym temacie wypracowania będzie wskazana lektura obowiązkowa, do której trzeba się odnieść, a w drugim nie (najprawdopodobniej)
5. do zdobycia 35 punktów
6. można odwołać się do lektur skreślonych z podstawy programowej
7. można odwołać się do lektur z podstawy
8. dalej obowiązują liberalne zasady oceniania języka, ortografii i interpunkcji

Już w czwartek 5 września o 20:15 transmisja LIVE, w trakcie której omówię wszystkie najważniejsze zmiany na maturze podstawowej i rozszerzonej!