"Co jeżeli nie zdam?" – maturalny strach, który zna każdy
To pytanie wraca do wielu maturzystów jak mantra. W środku nocy. W drodze na próbny egzamin. Przed wejściem do szkoły. "Co jeżeli nie zdam?" – pytają, czasem głośno, częściej w myślach.
To zrozumiały lęk. W końcu przez ostatnie lata system edukacji konsekwentnie wbijał im do głowy, iż matura to wręcz "najważniejszy egzamin w ich życiu". Ale spokojnie – to nie jest prawda. Kartka papieru nie ma aż takiej mocy, by rzutować na całe nasze życie.
Jak jednak wskazują psychologowie, to naturalne, iż młody człowiek boi się porażki, szczególnie gdy wokół słyszy, iż od tej jednej próby zależy całe jego życie.
Na maturę należy jednak spojrzeć nie jak na koniec świata, tylko jak na jeden z wielu etapów. Nie wszyscy zdają za pierwszym razem. Nie wszyscy od razu lub w ogóle idą na studia. Łatwo jednak powiedzieć. A jak poradzić sobie ze stresem przed maturą prostymi metodami?
Jak poradzić sobie z lękiem przed maturą?
Oto kilka praktycznych wskazówek:
1. Nazwij to, czego się boisz
Rzadko przeraża nas "matura sama w sobie". To przecież nie pierwszy egzamin w życiu kończącego szkołę maturzysty. Częściej to lęk przed zawiedzeniem rodziców, przed tym, iż koledzy pójdą dalej, a ty zostaniesz w miejscu. A może to strach, iż "nic z ciebie nie będzie?". Czyli presja narzucona z góry, zgodnie z którą matura równa się sukces. Wszystko to cudze projekcje. Gdy to zrozumiesz i rozpoznasz swój lęk, nie będzie miał on nad tobą takiej władzy.
2. Ustal plan minimum
Matura może przerażać, bo to pierwszy krok w dorosłość, a ty możesz nie wiedzieć, jak chcesz ją ułożyć. Ale spokojnie! Nie musisz już dzisiaj mieć rozpisanej całej przyszłości. Pomyśl: co jest moim celem na dziś? Na ten tydzień? Jak mogę zrobić mały krok w stronę tego, co chcę osiągnąć?
3. Odpuść perfekcjonizm
W psychologii mówi się o tzw. paraliżu analitycznym – lęku przed podjęciem działania, bo nie będzie idealne. A przecież matury nie trzeba zdać na 100 proc., żeby przejść dalej. Czasem wystarczy 30 proc. A jeżeli nie, to można ją poprawić. To nie jest twoja jedyna szansa w życiu.
4. Zadbaj o sen, ruch i kontakt z ludźmi
To banał? Może. Ale nie przypadkiem. Mózg pod wpływem stresu potrzebuje trzech rzeczy: odpoczynku, serotoniny (czyli relacji i ruchu) i bezpieczeństwa. To wszystko możesz mu dać – i nie kosztuje to ani złotówki. A ranek przed maturą? Obowiązkowo pożywne śniadanie.
5. Porozmawiaj z dorosłym, który nie ocenia
Niekoniecznie z rodzicami, babcią czy ciocią, jeżeli wiesz, iż sami mocno się niepokoją lub projektują swoje lęki na ciebie. Może to być pedagog szkolny, psycholog, wychowawca albo starszy kuzyn. Współczesne badania pokazują, iż rozmowa z dorosłym, który potrafi słuchać, realnie zmniejsza objawy lęku.
Na koniec: matura to tylko moment
Matura nie definiuje twojej wartości! Nie powie, czy jesteś dobrym człowiekiem. Nie powie, czy jesteś wystarczający. To tylko egzamin. Jeden z wielu, które życie jeszcze przed tobą postawi.
Z badań UKEN z 2024 roku wynika, iż młodzi najbardziej pragną szczęśliwego życia rodzinnego, dobrych przyjaciół, niezależności i pracy, która ma sens. Najbardziej boją się za to biedy i samotności. Żaden z tych celów nie zależy wyłącznie od wyników matury.
A więc jeżeli dzisiaj boisz się, iż nie dasz rady – zatrzymaj się na moment. Weź oddech. Spójrz w lustro. I powiedz sobie: "Mam prawo się bać, ale ten lęk nie mówi nic o mojej wartości. Dam sobie radę – na swój sposób, w swoim tempie".
![Obchody Święta Konstytucji 3 Maja w Gowarczowie. To była aktywna i wzniosła majówka [zdjęcia]](https://tkn24.pl/wp-content/uploads/2025/05/Obchody-Swieta-Konstytucji-3-Maja-w-Gowarczowie.-To-byla-aktywna-i-wzniosla-majowka-3.jpg)
