Dostępna edukacja – od monitorowania rozwoju dziecka na podstawie oceny funkcjonalnej do wsparcia z udziałem SCWEW

30 czerwca w Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej (APS) w Warszawie odbyło się seminarium, którego tematem było monitorowanie rozwoju dziecka w wieku 3–6 lat na podstawie oceny funkcjonalnej, prowadzonej podczas codziennych aktywności w przedszkolu, z wykorzystaniem narzędzi Skali – Skrirning Rozwoju Małego Dziecka (SRMD).

Zostały zaprezentowane założenia i działania zaplanowane przez APS w ramach wspomagania rozwoju dzieci do ukończenia wychowania przedszkolnego. Projekt „Skrining Rozwoju Małego Dziecka (SRMD) w edukacji przedszkolnej” jest realizowany do 31 grudnia 2025 r. Stanowi kontynuację działań Ministerstwa Edukacji Narodowej na rzecz zapewnienia efektywnej i dostępnej edukacji dla wszystkich dzieci i uczniów.

W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz środowiska akademickiego i edukacyjnego, w tym ekspertki projektu „Budowa skoordynowanego systemu pomocy specjalistycznej opartego na Specjalistycznych Centrach Wspierających Edukację Włączającą”.

Podczas otwarcia seminarium prorektor ds. rozwoju i współpracy z otoczeniem dr hab. Danuta Uryga, prof. APS, przedstawiła cele projektu w kontekście adekwatnego wsparcia dzieci i budowania dostępnej szkoły.

W wystąpieniu podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Izabeli Ziętki wybrzmiało, iż kluczem do dostępnej edukacji dla wszystkich dziecka jest wsparcie. Działania wspierające należy podejmować jak najwcześniej, aby przynosiły jak najlepsze rezultaty. Należy zatem obserwować rozwój dziecka, wykorzystując narzędzia dostosowane do jego wieku i aktywności. Istotne jest stosowanie oceny funkcjonalnej, która umożliwia budowanie wsparcia adekwatnego do potrzeb dzieci i uczniów.

Kontekst zmian nakreśliła dyrektor Departamentu Edukacji Włączającej w MEN Elżbieta Neroj. Przedstawiła całościowe ujęcie podejmowanych w tej chwili działań. Zaznaczyła, iż celem pozostaje stworzenie szkoły, która będzie dostępna dla wszystkich dzieci i młodzieży oraz zapewni warunki do ich optymalnego rozwoju. Istotnym elementem dostępności edukacji pozostaje efektywne działanie, które należy rozpatrywać w odniesieniu zarówno do bezpośredniego wsparcia dziecka i jego rodziny, jak również doskonalenia kompetencji kadry. istotną rolę w optymalizacji wsparcia pełnią specjalistyczne centra, których oferta jest dostosowana do potrzeb, a ponadto ma na celu wzmacnianie kompetencji nauczycieli i specjalistów w obszarach wynikających z diagnozy przeprowadzonej w przedszkolu i szkole. Tym samym działania SCWEW wpisują się w budowanie dostępnej edukacji.

W tym kontekście ważne było wystąpienie głównego specjalisty w Wydziale – Centrum Koordynującym SCWEW Katarzyny Tyczki. Przedstawiła ona zadania Centrum Koordynującego w zakresie wsparcia specjalistycznych centrów, jak również przygotowywane rozwiązania dla edukacji.

W odniesieniu do oceny funkcjonalnej w wystąpieniach prelegentów wybrzmiało, iż jej wyniki pozwalają na wspieranie indywidualnego rozwoju dziecka. istotną funkcję pełni także wczesne wspomaganie rozwoju – rozpoznanie i udzielanie wsparcia w trakcie bezpośredniej pracy z dzieckiem jeszcze przed rozpoczęciem edukacji szkolnej. Skrining Rozwoju Małego Dziecka to istotny element budowania kompleksowych rozwiązań wspierających rozwój dzieci od najmłodszych lat.

Należy zaznaczyć, iż SRMD koncentruje się na funkcjonowaniu dziecka w kilku obszarach, takich jak uczenie się i stosowanie wiedzy, zachowania społeczne, porozumiewanie się, aktywność ruchowa i dbanie o siebie. Szczegółowo omówił je koordynator projektu dr Radosław Piotrowicz. Skrining to narzędzie wstępnej weryfikacji, które umożliwia wczesne reagowanie i wychwycenie nieprawidłowości w funkcjonowaniu dziecka, co pozwala dostosować zajęcia w taki sposób, aby stymulowały jego rozwój. Wstępna obserwacja daje podstawę do skorzystania z różnych form pomocy specjalistycznej, ale też do wsparcia w trakcie bieżącej pracy. Dr Piotrowicz podkreślił wagę wpływu na rozwój dziecka działań prowadzonych w trybie codziennej aktywności.

Projekt realizowany przez APS obejmie wizytatorów kuratoriów oświaty, doradców metodycznych wojewódzkich ośrodków doskonalenia nauczycieli, koordynatorów wiodących ośrodków koordynacyjno-rehabilitacyjnych, koordynatorów powiatowych, tj. pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznych i placówek przedszkolnych. Zapewni szkolenia dotyczące monitorowania rozwoju dziecka. W ramach projektu zostanie także przeprowadzona walidacja kwestionariuszy SRMD. To kolejny krok w budowaniu dostępnych rozwiązań dla edukacji. Gdy myślimy o optymalnych warunkach do rozwoju każdego dziecka i ucznia, powinniśmy zacząć od początku – czyli od najmłodszych lat. Uważność i obserwacja oparta na założeniach oceny funkcjonalnej to krok do zapewnienia adekwatnego wsparcia i możliwość rozwijania indywidualnego potencjału przez każde dziecko.

Ocena funkcjonalna w rozumieniu całościowego spojrzenia na ucznia umożliwia podejmowanie adekwatnych, ukierunkowanych działań, bazowanie na potencjale i wspieranie w obszarach tego wymagających. W szerszym kontekście to również doskonalenie kompetencji kadr, które bezpośrednio pracują z dziećmi i młodzieżą. Takie systemowe spojrzenie na dostępną edukację dla wszystkich projektuje Ministerstwo Edukacji Narodowej. Częścią tego rozwiązania będą specjalistyczne centra.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE