Do tej pory nauczyciele kończący swoją karierę zawodową byli w gorszej sytuacji niż chociażby pracownicy administracji szkół. Nowelizacja wprowadziła więc nowy, przejrzysty system odpraw, który uzależnia wysokość świadczenia od długości zatrudnienia. Od września obowiązują następujące zasady:
- po 10 latach pracy przysługuje odprawa w wysokości dwóch miesięcznych wynagrodzeń,
- po 15 latach – w wysokości trzech pensji,
- po 20 latach – w wysokości aż sześciu pensji.
Tak skonstruowany system premiuje osoby z wieloletnim doświadczeniem i sprawia, iż moment przejścia na emeryturę lub rentę staje się mniej obciążający finansowo.
Sześciomiesięczna odprawa dla nauczycieli – rekordowe świadczenie
Największym przełomem w nowelizacji jest wprowadzenie odprawy emerytalno-rentowej w wysokości sześciu miesięcznych wynagrodzeń. Minimalne wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela dyplomowanego wynosi w tej chwili 6210,75 zł brutto. Oznacza to, iż wysokość nowej odprawy to 37 264,5 zł brutto.
Choć od tej sumy należy odprowadzić podatek, to wciąż mówimy o kwocie, która jest znacznie wyższa niż dotychczasowe świadczenia. Co ważne, odprawa przysługuje także tym nauczycielom, którzy są zatrudnieni w mniejszym wymiarze, choćby poniżej połowy etatu. Dzięki temu reforma obejmuje szerokie grono pedagogów, również tych dorabiających w niepełnym wymiarze.
Nagroda jubileuszowa po 45 latach pracy – nowe rozwiązanie
Ważnym elementem reformy jest także rozszerzenie katalogu nagród jubileuszowych. Oprócz istniejącej już wypłaty po 40 latach pracy wprowadzono nową – po 45 latach. Minister edukacji Barbara Nowacka zwróciła uwagę na potrzebę wyrównania różnic między nauczycielami a innymi grupami zawodowymi. – Było rażącą niesprawiedliwością, iż pracownicy samorządowi mogli mieć taką nagrodę, a nie przysługiwała ona nauczycielom – podkreśliła.
Dodała też – Mam nadzieję, iż duża nowelizacja Karty nauczyciela wpłynie korzystnie na poprawę warunków pracy nauczycieli.
Nowa nagroda jubileuszowa to symboliczne docenienie osób, które niemal całe życie poświęciły pracy w szkole.
Podwójna odprawa dla nauczycieli – zasady i wysokość
Nowelizacja przewiduje także szczególną sytuację, w której nauczyciel może otrzymać dwie odprawy naraz. Dzieje się tak, gdy stosunek pracy zostaje rozwiązany w trybie art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela, a pedagog jednocześnie przechodzi na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
W takiej sytuacji nauczycielowi przysługuje sześciomiesięczna odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy oraz dodatkowa odprawa emerytalno-rentowa w tej samej wysokości. Łącznie daje to równowartość dwunastu pensji, co w praktyce oznacza choćby około 75 tys. zł brutto.
Znaczenie reformy dla oświaty i nauczycieli
Zmiany w Karcie Nauczyciela mają wymiar nie tylko finansowy, ale też symboliczny. Po latach, gdy pedagodzy znajdowali się w mniej korzystnej sytuacji niż pracownicy administracji czy obsługi szkół, teraz ich prawa zostały wyrównane. Co więcej, w niektórych aspektach – takich jak sześciomiesięczna odprawa – są choćby lepsze niż w innych sektorach.
Reforma daje jasny sygnał, iż państwo dostrzega trud pracy nauczycieli i chce wreszcie zadbać o godne warunki odchodzenia z zawodu. To także element budowania prestiżu tej profesji i zachęta dla młodszych pokoleń, by rozważały wybór ścieżki zawodowej w edukacji.