Dzień Czerwonego Kapturka obchodzony 19 lipca to świetna okazja, by przypomnieć sobie klasyczną baśń braci Grimm (lub jej różne wersje), w której mała dziewczynka z czerwonym kapturkiem wyrusza przez las do swojej babci… a po drodze spotyka groźnego wilka.
Dzień Czerwonego Kapturka – 19 lipca
Nieformalne święto literacko-edukacyjne, które zyskało popularność szczególnie w przedszkolach i szkołach podstawowych w Polsce. Nie jest to święto oficjalne (państwowe czy ONZ-owskie), ale jego obchody zyskują na znaczeniu jako część działań popularyzujących klasyczne baśnie i promujących czytelnictwo.
Geneza i znaczenie bajki
Czerwony Kapturek (niem. Rotkäppchen, fr. Le Petit Chaperon Rouge) to jedna z najsłynniejszych europejskich baśni. Jej korzenie sięgają folkloru francuskiego i włoskiego. Istnieją dwie główne wersje:
-
Charles Perrault (1697) – pierwsza spisana wersja, kończąca się tragicznie (wilka nikt nie powstrzymuje).
-
Bracia Grimm (1812) – dodali myśliwego, który ratuje babcię i dziewczynkę, a bajka kończy się morałem i ostrzeżeniem.
Motywy uniwersalne: zło czające się w przebraniu, lekkomyślność dzieci, zagrożenia ze strony obcych, konieczność posłuszeństwa wobec rodziców, ratunek i sprawiedliwość.
Symbolika postaci
-
Czerwony Kapturek – symbol niewinności, dziecięcej ciekawości, ale też odwagi i samodzielności.
-
Wilk – archetyp zła, drapieżnika, często interpretowany jako metafora zagrożeń ze strony nieznajomych (dziś także jako np. internetowy oszust).
-
Babcia – symbol mądrości, starości, ale też bezbronności.
-
Myśliwy – przedstawiciel sprawiedliwości, opiekun, porządek społeczny.
Dzień Czerwonego Kapturka jako narzędzie edukacyjne
Główne cele:
-
Rozwijanie kompetencji czytelniczych i językowych
-
Przypominanie klasyki literatury dziecięcej
-
Kształtowanie świadomości zagrożeń (edukacja prewencyjna)
-
Ćwiczenie kreatywności poprzez teatr, prace plastyczne i gry fabularne
Dla nauczycieli:
-
Dzień idealny do realizacji podstawy programowej w zakresie edukacji literackiej, plastycznej i społecznej
-
Świetne tło do rozmów o zaufaniu, bezpieczeństwie i komunikacji z obcymi
Formy obchodów – przykłady aktywności
W placówkach edukacyjnych:
-
Przebieranki tematyczne – dzieci i nauczyciele w strojach postaci z bajki
-
Przedstawienia teatralne i inscenizacje – na podstawie klasycznych wersji lub autorskich scenariuszy
-
Czytanie bajki w różnych językach – element międzykulturowy
-
Zabawy ruchowe i gry dydaktyczne – np. poszukiwanie „koszyczka babci”, labirynt z wilkiem
-
Warsztaty kreatywnego pisania – dzieci tworzą własne wersje bajki z nowym zakończeniem
-
Quizy i testy ze znajomości fabuły
W domach i bibliotekach:
-
Czytanie bajki w gronie rodzinnym
-
Oglądanie adaptacji filmowych (np. „Czerwony Kapturek – prawdziwa historia” z 2005 r.)
-
Przygotowanie tematycznych posiłków (np. „koszyczek Czerwonego Kapturka” – zdrowe przekąski)
-
Tworzenie rysunków, ilustracji i kolaży z postaciami
Współczesne interpretacje i popkultura
-
Film: „Czerwony Kapturek – Prawdziwa historia” (2005) – pastisz detektywistyczny
-
Seriale i literatura: np. postać Czerwonego Kapturka w serialu „Once Upon a Time”, komiksach i młodzieżowej fantasy
-
Edukacja cyfrowa: bajka jako narzędzie ostrzegania przed „wilkami” w sieci – kampanie społeczne dotyczące bezpieczeństwa dzieci online
Związki z psychologią i literaturą
-
Bajka analizowana przez Bruno Bettelheima (w „Cudowne i pożyteczne”) jako opowieść o dorastaniu i lękach dziecięcych
-
Interpretacje feministyczne, freudowskie, postmodernistyczne – postać wilka jako zagrożenie erotyczne lub systemowe
-
Wersje satyryczne, ironiczne, odwrócone role (np. wilk jako ofiara uprzedzeń)
Podsumowanie
Dzień Czerwonego Kapturka (19 lipca) to:
-
Doskonała okazja do popularyzacji literatury klasycznej i pracy z tekstem literackim
-
Świetne tło dla zajęć kreatywnych, integracyjnych i profilaktycznych
-
Szansa na poruszenie ważnych tematów społecznych w sposób przystępny dla dzieci
-
Święto łączące zabawę z nauką, które może być obchodzone zarówno w edukacji formalnej, jak i domowej
Lesko.info