Rozmowa rozpoczęła się od tematu okresu promocji, w tym Black Friday czy Cyber Monday — dniach promocji przeniesionych z amerykańskiej tradycji. Jak zauważył prof. Gorynia, wielu konsumentów wciąż nie ma dostatecznej wiedzy ekonomicznej, by podejmować racjonalne decyzje w takich momentach.
— „Odpowiedzialnie odpowiadając: trzeba by przeprowadzić na ten temat badania naukowe” — przyznał.
Dodał jednak, iż z jego obserwacji wynika, iż część Polaków potrafi zachować zdrowy rozsądek, ale większość wciąż ulega emocjom.
— „Ludzie, niestety — ja także — podlegamy wpływom. Żona coś podpowie, dzieci zwrócą uwagę, wnuki mówią: dziadku, ta funkcja w twoim samochodzie już nie działa… i zaczyna się eskalacja konsumpcji” — opowiadał.
Choć firmy tworzą iluzję wyjątkowej okazji, profesor przypomniał, iż za tym wszystkim kryje się znane ekonomistom zjawisko.
— „Greed, czyli chciwość, to podstawowy mechanizm, który rządzi naszymi zachowaniami” — mówił.
Dlatego, jak podkreślił, tak ważna jest edukacja ekonomiczna.
Prof. Gorynia wielokrotnie zaznaczał, iż ekonomia nie jest abstrakcją.
— „Ekonomia jest praktyczna. Dzięki przestrzeganiu jej zasad stajemy się bogatsi, niż bylibyśmy bez tej wiedzy” — mówił.
Wskazał, iż znajomość podstaw ekonomii pomaga nie tylko lepiej inwestować, ale także unikać pułapek.
— „Życie gospodarcze pełne jest przypadków poszukiwania frajera… kogoś, kto zapłaci za coś, czego ostatecznie nie dostanie” — ostrzegł.
Dodał, iż decyzje podejmowane w grudniu powinny uwzględniać perspektywę kolejnych miesięcy.
— „Ekonomia mówi tak: uważaj, po grudniu jest styczeń. W styczniu będziesz miał inne wydatki. Może trzeba być bardziej powściągliwym?”
W tym tygodniu w Poznaniu odbędzie się XI Kongres Ekonomistów Polskich, wydarzenie po raz pierwszy organizowane poza Warszawą.
— „Zarejestrowanych uczestników jest 575. Oczywiście nie wszyscy przyjadą, ale będą znane nazwiska” — poinformował profesor.
Wśród gości znajdą się m.in. były premier i szef NBP Marek Belka oraz były wicepremier Grzegorz Kołodko.
— „Panowie bardzo się lubią i szanują, więc dyskusje będą ciekawe, choć bez kontrowersji personalnych” — żartował prof. Gorynia.
Hasło tegorocznego kongresu brzmi: „Ekonomia i gospodarka w czasach niepewności”.
— „Żyjemy w okresie przesilenia cywilizacyjnego. Musimy obserwować, analizować, diagnozować i wyciągać wnioski, nie poddając się modnym prądom” — mówił.
Podkreślił, iż niezależnie od zmian, fundamentalne zasady ekonomii pozostają aktualne.
— „Podstawowe kanony ekonomii nie przestają obowiązywać tylko dlatego, iż wzrosła niepewność” — zaznaczył.
Profesor zwrócił uwagę, iż nieprzewidywalność życia gospodarczego wynika z natury człowieka, a nie z błędów nauki
— „Procesy gospodarcze nie są jak reakcje chemiczne. Ten sam zestaw informacji może wywołać inne reakcje u Polaków, a inne u Japończyków czy Singapurczyków” — podkreślił.
W ramach działalności Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego powstają publikacje popularnonaukowe i przekłady prac laureatów Nagrody Nobla. W programie profesor zaprezentował dwie książki: „Keynes a współczesność. Ekonomiczne perspektywy dla naszych wnuków” oraz „Mądrość w pracy” Chippa Conleya.
— „To literatura przyswajalna, a jednocześnie wartościowa. Idealna dla tych, którzy chcą podnieść swoje kompetencje ekonomiczne” — mówił
Na zakończenie rozmowy prof. Gorynia podkreślił, iż edukacja ekonomiczna musi docierać do szerokiego grona odbiorców:
— „Kongres dotknie około 500 osób, ale dzięki mediom możemy przekazywać nasz dorobek dalej. Kto ma to zrobić, jeżeli nie my?”
— „Wspólnymi siłami” — dodał redaktor Szulc, kończąc rozmowę.
XI Kongres Ekonomistów Polskich odbędzie się w czwartek i piątek w Poznaniu i zgromadzi czołowych przedstawicieli polskiej nauki ekonomicznej, praktyków oraz osoby decydujące o kierunkach rozwoju polskiej gospodarki.
