Europa zdumiona jak Polska "jednym podskokiem wszystkich wyprzedziła"

14 października 1773 r., Sejm powołał Komisję Edukacji Narodowej. "Ze zdumieniem usłyszeli uczeni Europy, iż Polacy, którzy w tylu innych względach innym narodom dali się wyścignąć, w urządzeniu jednak edukacji jednym podskokiem nagłym wszystkie wyprzedzili. Oni pierwsi w Europie otworzywszy osobną magistraturę szkolną, założyli szkoły narodowe" – pisał jeden ze świadków epoki.