Gorączka u noworodka to stan, w którym temperatura ciała dziecka przekracza 38°C.
W przypadku stwierdzenia gorączki u noworodka lub niemowlaka poniżej 3. miesiąca życia bezzwłocznie skonsultuj się z lekarzem.
Nigdy nie ale gorączki u noworodka na własną rękę i zawsze stosuj się do zaleceń lekarza.
Gorączka u noworodka
Gorączka to stan podwyższenia temperatury ciała powyżej jego fizjologicznej normy. Gorączka u noworodka sama w sobie nie jest chorobą, może być jednak jej objawem. To sygnał, iż mogło dojść do infekcji, a organizm broni się przed patogenami, np. wirusami czy bakteriami.
Przyjmuje się, iż prawidłowa temperatura ciała u noworodków i niemowląt wynosi ok. 37°C. U tak malutkich dzieci jest ona nieco wyższa niż u starszaków i dorosłych. To dlatego, iż noworodki i niemowlęta nie mają dobrze rozwiniętego układu termoregulacji. Co więcej, temperatura ich ciał nie tylko jest wyższa, ale również często waha się w ciągu dnia – rano może być niższa i wzrastać w ciągu dnia.
Gorączka u noworodka: przyczyny
Najczęściej gorączka bywa objawem infekcji ogólnoustrojowej: przeziębienia, grypy, trzydniówki. Inne możliwe przyczyny gorączki u noworodka to:
infekcje górnych dróg oddechowych,
zakażenia układu moczowego,
zakażenie rotawirusami,
zakażenie pneumokokami lub meningokokami,
zapalenie ucha środkowego,
choroby zakaźne,
sepsa, czyli ogólnoustrojowa reakcja organizmu na zakażenie.
Gorączka u noworodka nie zawsze musi oznaczać chorobę. Zdarza się, iż podwyższona temperatura ciała jest:
wynikiem przegrzania np. z powodu zbyt ciepłego ubierania dziecka,
objawem alergii,
reakcją po szczepieniu,
odwodnieniem wynikającym ze zbyt rzadkiego przystawiania do piersi lub podawania mleka modyfikowanego,
reakcją na stres.
Jeśli gorączka nie jest objawem choroby, a wynika np. z przegrzania, należy bezzwłocznie obniżyć ciepłotę ciała. Przenieś noworodka w chłodne, zacienione miejsce. Zdejmij dodatkowe warstwy ubranek czy czapeczkę, jeżeli to one przyczyniły się do wzrostu temperatury ciała. Przystaw dziecko do piersi, by uzupełnić płyny. Pamiętaj jednak, iż gorączka u noworodka zawsze powinna być konsultowana z lekarzem.
Objawy gorączki u noworodka
Zwykle pierwszym objawem, na który zwracają rodzice podejrzewający gorączkę u noworodka, jest rozgrzanie ciała: policzków, czoła, karku i pleców. Poza tym dziecko:
może być markotne, płaczliwe, apatyczne,
nie chce ssać piersi lub butelki,
może mieć przyspieszony oddech,
jego oczy mogą się wydawać wyjątkowo błyszczące, zaszklone,
jest osłabione,
wymiotuje lub ma biegunkę.
W skrajnych przypadkach u noworodka mogą pojawić się: utrata przytomności, drgawki, zaburzenia świadomości, problemy z oddychaniem, zsinienie skóry. Gorączka u noworodka zawsze wymaga konsultacji medycznej, jednak w razie wystąpienia powyższych objawów bezzwłocznie wezwij zespół ratownictwa medycznego i zastosuj się do poleceń dyspozytora.
Jak rozpoznać gorączkę u noworodka?
Zwróć uwagę na powyższe objawy, jednak przede wszystkim: zmierz dziecku temperaturę w prawidłowy sposób. Możesz to zrobić przy pomocy tradycyjnego termometru (obecnie łatwo dostępne są termometry bezrtęciowe, jeżeli obawiasz się korzystania z termometru z rtęcią) lub elektronicznego.
Niezależnie od rodzaju termometru, z którego korzystasz, umieść jego końcówkę w pupie dziecka. To najdokładniejsza metoda mierzenia temperatury u małych dzieci: mierzenie pod językiem lub pod pachą może dać niewiarygodny wynik. Czas oczekiwania na wynik przy użyciu tradycyjnego termometru to ok. 5 minut. W przypadku termometrów elektronicznych czas mierzenia wynosi ok. minuty. Pamiętaj, by przed umieszczeniem termometru w pupie posmarować jego końcówkę żelem na bazie wody.
Możesz również skorzystać z dousznego termometru elektronicznego. To urządzenie na podczerwień, które mierzy temperaturę w zaledwie kilka sekund.
Gorączka u noworodka: kiedy do lekarza?
Natychmiast! Gorączka u noworodków i niemowląt poniżej 3. miesiąca życia może bardzo gwałtownie doprowadzić do odwodnienia. Wizyta u lekarza to konieczność.
"Każda gorączka występująca u noworodka, a także gorączka powyżej 38,5°C u małego niemowlęcia (w 2-3 miesiącu życia), powinna być powodem do zbadania dziecka przez lekarza. Podobnie jest w przypadku gorączki niereagującej na podawanie leków przeciwgorączkowych. Szczególnej uwagi wymagają także dzieci, u których w przeszłości występowały drgawki gorączkowe, a także te z chorobami przewlekłymi" – wyjaśnia dla mp.pl pediatrka dr med. Dorota Gieruszczak-Białek.
Gorączka u noworodka: co podać?
Dr med. Dorota Gieruszczak-Białek radzi dla mp.pl, by nie czekać z podaniem leków przeciwgorączkowych do wizyty u lekarza. Można próbować obniżyć temperaturę przy pomocy leku w syropie lub czopku doodbytniczym. jeżeli noworodek nie chce przyjąć leku doustnie, wykręca się i płacze, warto zastosować czopek.
Noworodkom można podawać wyłącznie leki, w których składnikiem czynnym jest paracetamol. Nigdy nie podawaj noworodkowi leków z ibuprofenem – ten zalecany jest dopiero po 3. miesiącu życia.
Paracetamol ma działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Można go podawać w dawce:
doustnej 10-15 mg/kg masy ciała,
doodbytniczej 15 mg/kg masy ciała
co 4 godziny, maksymalnie 4 razy na dobę. Pamiętaj jednak, iż podane przez nas dawki mogą się różnić od zaleceń lekarza.
Gorączka u noworodka: zasady
O czym jeszcze pamiętać, gdy noworodek gorączkuje?
Dbaj o odpowiednie nawodnienie. jeżeli karmisz piersią, przystawiaj noworodka częściej niż zwykle. jeżeli karmisz mlekiem modyfikowanym, zwiększ liczbę karmień. Do 6. miesiąca życia nie powinno się dopajać niemowląt wodą. jeżeli jednak obawiasz się, iż mleko modyfikowane nie wystarczy, zapytaj pediatry, czy wyjątkowo w czasie gorączki możesz podać noworodkowi wodę. jeżeli gorączka się nie obniża, a dziecko odmawia jedzenia, możliwe, iż konieczna będzie hospitalizacja i dożylne podawanie płynów.
Nigdy nie zmieniaj dawki leku zaleconej przez lekarza ani częstotliwości jego podawania.
O ile lekarz nie zaleci inaczej, jeżeli gorączkujące dziecko śpi spokojnie, miarowo oddycha, nie występują u niego żadne niepokojące objawy – nie ma potrzeby, by budzić je, aby podać mu leki.
Bacznie obserwuj, czy stan dziecka się nie pogarsza. jeżeli leki zalecone przez lekarza nie zbijają temperatury i/lub pojawiają się inne objawy – sucha pieluszka, dreszcze lub drgawki, utrata przytomności, zapadnięcie oczu, suchość skóry – niezwłocznie wezwij zespół ratownictwa medycznego lub udaj się na SOR.
