W świecie, w którym telefon stał się przedłużeniem ręki, a media społecznościowe codziennym towarzyszem młodych ludzi, coraz częściej pojawia się pytanie: gdzie kończy się korzyść, a zaczyna zagrożenie? Odpowiedzi na to wyzwanie szukali uczestnicy międzynarodowej wymiany młodzieży „Digital Detox: Healthy Living in a Digital World”, realizowanej przez Fundację Aktywni w Europie we współpracy z partnerami z Rumunii i Bułgarii. Projekt był współfinansowany przez Unię Europejską.
Celem projektu nie było całkowite odcięcie młodych ludzi od świata online. Organizatorzy od początku podkreślali, iż w dzisiejszej rzeczywistości nie jest to ani możliwe, ani potrzebne. najważniejsze okazało się znalezienie zdrowego balansu pomiędzy życiem cyfrowym a offline – zadania trudnego, ale niezwykle potrzebnego.
Podczas kilkudniowej wymiany młodzież zdobywała wiedzę, umiejętności i praktyczne narzędzia, które pomagają korzystać z technologii w sposób świadomy, odpowiedzialny i bezpieczny – z troską o zdrowie psychiczne, fizyczne oraz środowisko naturalne.
Projekt rozpoczął się intensywnymi warsztatami integracyjnymi. Uczestnicy z trzech państw wspólnie stworzyli kodeks międzynarodowego spotkania, podzielili się swoimi oczekiwaniami i obawami, a także brali udział w grach i ćwiczeniach budujących zespół. Dzięki temu gwałtownie przełamali bariery językowe i kulturowe, a atmosfera współpracy i otwartości stała się solidnym fundamentem dalszych działań.
Jednym z kluczowych obszarów projektu były zagadnienia związane z zarządzaniem czasem spędzonym przed ekranem, technikami digital detox oraz bezpiecznym korzystaniem z mediów społecznościowych. Młodzież analizowała zarówno zagrożenia, takie jak uzależnienia cyfrowe czy cyberprzemoc, jak i pozytywny potencjał social mediów – jako narzędzia edukacji, komunikacji i szerzenia wartości.
Uczestnicy uczyli się, jak świadomie planować swoją aktywność online, rozpoznawać sygnały przeciążenia cyfrowego oraz wprowadzać do codziennego życia proste, ale skuteczne praktyki ograniczające nadmierne korzystanie z technologii.
Ważnym elementem projektu była także refleksja nad wpływem nowoczesnych technologii na środowisko naturalne. Podczas warsztatów poruszano tematy e-odpadów, recyklingu sprzętu elektronicznego, oszczędzania energii oraz odpowiedzialnej konsumpcji cyfrowej. Młodzież wspólnie wypracowywała pomysły na to, jak łączyć nowoczesne rozwiązania technologiczne z ekologicznym stylem życia – tak, aby technologia służyła nie tylko ludziom, ale i planecie.
Projekt stał się również przestrzenią do dyskusji o tym, jak planować czas wolny bez ekranów, budować relacje offline i dbać o zdrowie psychiczne. Uczestnicy analizowali możliwości, jakie dają nowe technologie – w tym sztuczna inteligencja czy aplikacje wspierające codzienne życie – jednocześnie ucząc się, jak nie pozwolić, by zdominowały one rzeczywistość.
Szczególne miejsce w programie zajęły wartości Unii Europejskiej: godność ludzka, wolność, demokracja, równość i prawa człowieka. Młodzież zastanawiała się, czy i w jaki sposób wartości te są respektowane w przestrzeni online. Poruszano temat praw cyfrowych, ochrony prywatności, reagowania na cyberprzemoc oraz wspierania ofiar hejtu.
Efektem tej pracy było przygotowanie planów interaktywnych zajęć, które uczestnicy realizują w swoich szkołach i lokalnych społecznościach – jako ambasadorzy higieny cyfrowej i europejskich wartości.
Nieodłącznym elementem wymiany były wieczory narodowe. Każda z grup zaprezentowała swój kraj, tradycje, kuchnię i muzykę, tworząc barwną mozaikę europejskiej różnorodności. Były to chwile, które pokazały, jak istotny jest dialog międzykulturowy i wspólne doświadczenia budujące poczucie europejskiej wspólnoty.
Zwieńczeniem projektu był specjalny webinar, podczas którego uczestnicy wcielili się w rolę prelegentów. Poruszali temat wpływu technologii na zdrowie, prezentowali techniki digital detox, mówili o zrównoważonym stylu życia oraz promowaniu wartości UE w świecie cyfrowym. Była to nie tylko prezentacja rezultatów projektu, ale także dowód na ogromny potencjał młodych ludzi, którym dano przestrzeń do działania.
Projekt zakończył się ewaluacją i wręczeniem certyfikatów Youthpass, potwierdzających zdobyte kompetencje. Dla wielu uczestników była to pierwsza okazja do pracy w międzynarodowym środowisku, nawiązania nowych przyjaźni i zdobycia doświadczeń, które zaprocentują w przyszłości.
W ramach projektu powstały również infografiki, e-book oraz scenariusze warsztatów dla młodzieży, a także gotowy projekt działania dla szkół – „Sieć Młodych Liderów Cyfrowych – Digital Balance Ambassadors”. Materiały te mają wspierać edukację cyfrową i promować zdrowe nawyki wśród kolejnych grup młodych ludzi.
„Digital Detox: Healthy Living in a Digital World” to projekt, który pokazał, iż technologia nie musi być wrogiem pod warunkiem, iż korzystamy z niej świadomie. Dzięki zaangażowaniu młodzieży i międzynarodowej współpracy powstała inicjatywa, która realnie wspiera zdrowie, edukację i odpowiedzialne korzystanie z cyfrowego świata.
To dowód na to, iż zmiana zaczyna się od rozmowy, refleksji i wspólnego działania, zarówno online, jak i offline.
https://www.canva.com/design/DAG3E_GKEgY/aJWrquQJOJ2hhdIVCHK06Q/view?utlId=hb9310fe8d7
https://www.canva.com/design/DAG36aat6eY/PFUJGI4v5Ei60TUxhaX2DA/view?utlId=h925d07e727
https://www.canva.com/design/DAG48m_UexI/ThcqJxiIs4wbaU1I2BeYcg/view?utlId=h827d94e4d3
https://www.canva.com/design/DAG12ZlWfNI/e9SEBE53KFV_zgK_esA1IA/view?utlId=h9afcd812c5
