W polskich szkołach szykuje się przełom, który może całkowicie zmienić sposób prowadzenia zajęć i myślenia o jednym z kluczowych przedmiotów. Zmiana ma być odczuwalna dla uczniów, nauczycieli i całego systemu, wprowadzając zupełnie nową formułę nauki i odchodząc od dotychczasowych schematów, do których wszyscy byli przyzwyczajeni.
Fot. Warszawa w Pigułce
Koniec z 45-minutowymi lekcjami
Polski system edukacji wchodzi w kolejny etap reform. Ministerstwo Edukacji Narodowej zapowiedziało, iż od września 2026 roku uczniowie klas IV–VI szkół podstawowych będą uczyć się przyrody w zupełnie nowy sposób. Zamiast tradycyjnych 45-minutowych lekcji w tygodniowym planie pojawią się trzygodzinne bloki, rozłożone na trzy lata nauki.
Nowa koncepcja nauczania przyrody
Jak wyjaśnia wiceministra edukacji Katarzyna Lubnauer, zmiana ma umożliwić prowadzenie zajęć w formie obserwacji, doświadczeń i lekcji w terenie, a także sprzyjać pracy zespołowej. Nauczyciele zyskają swobodę w decydowaniu, jak organizować zajęcia w ramach przyznanego wymiaru godzin. Inspiracją dla tego modelu były rozwiązania stosowane w Walii, Irlandii i Australii, gdzie edukacja przyrodnicza opiera się na praktycznym poznawaniu świata i kształtowaniu umiejętności badawczych.
Szansa i wyzwania dla szkół
Według części pedagogów, nowa formuła pozwoli uczniom „dotknąć” nauki i lepiej zrozumieć jej zasady, wychodząc poza podręcznik. Jednak Związek Nauczycielstwa Polskiego ostrzega, iż połączenie elementów biologii, chemii, geografii, a choćby fizyki w jeden przedmiot może oznaczać redukcję etatów, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach. Problemem może być też brak odpowiedniego zaplecza – w wielu szkołach po pandemii zlikwidowano pracownie chemiczne, co utrudnia przeprowadzanie doświadczeń.
Reforma przyrody to część szerszych zmian w polskiej edukacji. Już od września 2025 roku w szkołach pojawią się dwa nowe przedmioty – edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna – oraz odświeżona podstawa programowa wychowania fizycznego. Celem jest przygotowanie uczniów do świadomego, odpowiedzialnego życia w społeczeństwie i dbania o własny dobrostan.
Ministerstwo zapewnia, iż reforma przyrody jest dobrze przemyślana i będzie wprowadzana niezależnie od ewentualnych zmian kadrowych. Uruchomiono już specjalny serwis reforma26.men.gov.pl, gdzie można śledzić postępy prac i szczegóły wdrożenia nowej koncepcji. Pierwsze egzaminy w zreformowanej formule mają odbyć się w latach 2031–2032.
