Konkurs „Ze Śląskiem na ty”. Kto chce się popisać gwarą, ma miesiąc

Organizatorem konkursu literackiego „Ze Śląskiem na ty” jest Stowarzyszenie na Rzecz Wspierania Inicjatyw Kulturalnych w Gminie Łubniany ANIMATOR.

Po śląsku i w literackiej polszczyźnie

– Konkurs „Ze Śląskiem na ty” adresowany jest do uczniów szkół podstawowych, szkół ponadpodstawowych, studentów oraz osób dorosłych – mówi jego wieloletni organizator i lider Krystian Czech. – Zadaniem uczestników jest napisanie i przesłanie wcześniej niepublikowanej pracy, napisanej w śląskiej gwarze, takiej, w jakiej komunikują się na co dzień w swoim środowisku domowym i lokalnym.

– Zapis fonetyczny, choćby jeżeli nie do końca oddaje zapis mówiony, to nas przybliża do różnych odmian i wariantów „ślonski godki” w różnych miejscach – gminach i powiatach – podkreśla pan Krystian. – Tematy prac dotyczą przede wszystkim środowisk wiejskich i wszystkiego, co dotyczy tej kultury. Materialnej i duchowej. Ten konkurs stale się rozwija. Biorą w nim udział nie tylko mieszkańcy wsi. Także mieszkańcy miast. Również ci, którzy przyjechali do nas z Kresów i innych części Polski i dzielą się swoimi przeżyciami ze Śląska. Ale osoby nie znające śląskiej gwary mogą napisać i dostarczyć pracę napisaną w języku literackim.

Konkurs „Ze Śląskiem na ty”. Kiedy, gdzie i jak wysłać

Prace konkursowe, w wersji papierowej (oryginał i 4 kopie oraz wersję elektroniczną – pendrive) należy przesłać lub dostarczyć osobiście do 31 października 2025, na adres: Piotr Cieślik, siedziba ECOKOM Luboszyce, 46-022 Luboszyce ul. Opolska 21. Do pracy należy dołączyć wypisaną kartę zgłoszeniową, dostępną na stronie: www.animator.opole.pl.

Prace mogą być też napisane odręcznie. Dotyczy to osób starszych lub dzieci, dla których zapis elektroniczny mógłby stanowić ewentualną trudność. W tym przypadku należy także dołączyć 4 kserokopie oryginału pracy.

Zaleca się aby praca na konkurs „Ze Śląskiem na ty” zawierała do 8 stron tekstu, zapisanego w formacie A4 (w przypadku obszerniejszej dokumentacji, np. zdjęciowej, praca może mieć większą objętość).

Gala konkursowa oraz wręczenie nagród odbędzie się 28 listopada 2025 r. w Państwowej Szkole Muzycznej I i II st. im. Fryderyka Chopina w Opolu, o godz. 17.00.

Kategorie wiekowe: I – uczniowie szkół podstawowych klas 1-3; II – uczniowie szkół podstawowych klas 4-6; III – uczniowie szkół podstawowych klas 7-8; Kategoria IV – dorośli, uczniowie szkół ponadpodstawowych, studenci.

Co mówią jurorzy

– Interesuje nas nie tylko folklor – mówi prof. Teresa Smolińska, członkini jury konkursu „Ze Śląskiem na ty”. – Ale całe dziedzictwo kulturowe tej ziemi. W tym genealogia rodzin. Autorzy piszą o uprawianych na Śląsku zawodach i o tutejszych zabytkach. Zarówno świeckich, jak i duchownych. O zwyczajach i obrzędach. Prace przysyłają także mieszkańcy miast – Opola i Raciborza, a nas wszystkie one bardzo interesują. Ten konkurs jest cenny także dlatego, iż to są prace pisemne. Nie ulotne, ale mające postać czegoś trwałego. Chylę nisko głowę przed autorami mającymi odwagę to robić.

– Ocena prac jest dla mnie bardzo trudna – przyznaje inny z jurorów prof. Bogusław Wyderka. – Gwara jest językiem mówionym. I tam się głównie realizuje. My mamy do czynienia z wersją pisaną. A to już nie jest gwara, ale byt złożony z norm języka literackiego i elementu gwarowego, kiedy został użyty. On ma wartość dokumentacyjną przede wszystkim jako słownictwo gwarowe. Praca pisemna wymaga kompozycji, składni, tych cech w gwarze nie ma. One stanowią element kreacyjny wnoszony przez autorów.

– Literacki konkurs „Ze Śląskiem na ty” jest bardzo istotny dla województwa opolskiego i dla jego wielokulturowości – podkreśla Zbigniew Kubalańca, wicemarszałek województwa opolskiego. – To już 32 edycja konkursu. W całej historii zgłoszono do niego setki prac. Tą samą droga pójdziemy w tym roku.

***

Odważne komentarze, unikalna publicystyka, pasjonujące reportaże i rozmowy – czytaj w najnowszym numerze tygodnika „O!Polska”. Do kupienia w punktach sprzedaży prasy w regionie oraz w formie e-wydania