Przedstawiciele Akademii Zamojskiej, miasta Zamość, zamojskiego starostwa i władz województwa oraz środowiska Dzieci Zamojszczyzny podpisali list intencyjny w sprawie utworzenia Muzeum Dzieci Zamojszczyzny.
Nowa placówka ma stać się miejscem pamięci, refleksji i edukacji upamiętniającym ofiary akcji wysiedlenia Polaków z Zamojszczyzny, do której doszło w 1942 roku. Przyjmuje się, iż z 30 000 dzieci objętych akcją wysiedleńczą około 10 000 straciło życie bądź zaginęło.
„Zależy nam na upamiętnieniu ofiar i pokazaniu wymiaru niemieckiej zbrodni”
– Nie chodzi tylko o zwykłe muzeum, które reprezentowałoby historię, pewne artefakty związane z tą wielką zbrodnią, z tym wielkim eksperymentem narodowego socjalizmu, stworzonym przez ówczesne państwo niemieckie – mówi rektor Akademii Zamojskiej, doktor habilitowany Paweł Skrzydlewski. – Chodzi także o pewne badania nad przyczynami i skutkami tejże zbrodni. To muzeum nazwane Muzeum Dzieci Zamojszczyzny, ono ma upamiętnić nie tylko ten tragiczny los blisko 30 000 dzieci i około 120 000 polskich obywateli, ale też pokazać jak jest możliwa tego typu zbrodnia. Narody, które tracą pamięć, tracą swoją tożsamość i bardzo często dają w ten sposób szansę do tego, aby te zbrodnie się powtarzały. A tego nie chcemy.
Badania i wywiady
– W ramach Akademii Zamojskiej funkcjonuje Ośrodek Badań Biograficznych. Już od ponad roku pracownicy wyjeżdżają, robią kwerendy – mówi doktor habilitowany Ryszard Skrzyniarz, profesor Akademii Zamojskiej. – Po pierwsze gromadzą egodokumenty, czyli dokumenty dotyczące życia dzieci Zamojszczyzny, ale również prowadzą wywiady z tymi osobami, które jeszcze żyją. o ile powstanie muzeum, będzie możliwe odtworzenie głosu tych ludzi. To są bardzo wiekowe osoby, część z nich jest schorowana. Nagrywamy, później spisujemy te wywiady.
Żywy ośrodek pamięci!
– Chodzi też o to, aby od strony właśnie edukacyjnej i naukowej to muzeum było żywym ośrodkiem pamięci, który poprzez edukację, wystawiennictwo, szeroko pojętą formę oddziaływania kulturowego pokazywał prawdę o przeszłości. A z drugiej strony budował naszą tożsamość i chronił nas przed tymi strasznymi, totalitarnymi, zbrodniczymi działaniami różnych ideologii – dodaje rektor Akademii Zamojskiej.
Poszukiwane pamiętniki, pamiątki!
– o ile macie pamiętniki, listy czy wspomnienia po swoich dziadkach, pradziadkach, rodzicach, to warto skontaktować się z naszym Ośrodkiem Badań Biograficznych. My to zdigitalizujemy i wszystko oddamy, bo to jest państwa własnością. Posłuży to do badań i do przyszłego Muzeum Dzieci Zamojszczyzny, które powstanie w Zamościu – apeluje dr hab. Ryszard Skrzyniarz.
W najbliższych tygodniach ma powstać koncepcja ośrodka, która wstępnie określi w jaki sposób miałby funkcjonować, jak mógłby wyglądać i jak działać, a także w jaki sposób mógłby zostać sfinansowany.
MLac / opr. AKos
Fot. Akademia Zamojska




![[FILM] Terespolska kapela młodzieżowa Sonic Explosion nagrała swój pierwszy wideoklip do autorskiego utworu](https://podlasianin.com.pl/wp-content/uploads/2025/11/2-1-768x469.jpg)




