Ruch rozwija mózg – to zdanie wydaje się oczywiste. Ale czy zastanawialiśmy się kiedykolwiek, co tak naprawdę za nim stoi? Przyjrzymy się, jak aktywność fizyczna może wspierać naukę matematyki, oraz jak wprowadzić ruch do codziennych zajęć edukacyjnych.
Ruch i nauka – co mówi nauka?
Każdy z nas zna widok dzieci, które wiercą się w ławkach. Dla nauczycieli to czasem wyzwanie, ale czy adekwatnie rozumiemy przyczynę tego zachowania? Okazuje się, iż procesy poznawcze, w tym uwaga i zapamiętywanie, są ściśle powiązane z ruchem.
Badania pokazują, iż dzieci, które mają możliwość aktywnego zaangażowania się w naukę, szybciej przyswajają abstrakcyjne koncepcje. Matematyka, która sama w sobie jest światem abstrakcji, szczególnie korzysta z tego podejścia. choćby dzieci z trudnościami, jak np. dyskalkulia, radzą sobie lepiej, kiedy mają możliwość nauki przez ruch.
Dlaczego ruch wspiera naukę matematyki?
Matematyka opiera się na pojęciach abstrakcyjnych, takich jak liczby, operacje matematyczne czy wzory. Konceptualizację tych pojęć umożliwiają metafory i modele, które w ruchu stają się bardziej zrozumiałe. Przykładowo, wyobrażenie sobie liczby jako kroku do przodu, a odejmowania jako kroku wstecz, pomaga dzieciom zrozumieć abstrakcyjne idee w sposób fizyczny.
Ruch w lekcjach matematyki to więcej niż zabawa. Pozwala dzieciom fizycznie angażować się w proces nauki, co aktywuje różne obszary mózgu – te odpowiedzialne za motorykę, percepcję oraz logikę. Co więcej, integracja ruchu zmniejsza potrzebę robienia przerw niezwiązanych z zajęciami, dzięki czemu nauka może być bardziej płynna i mniej zakłócana.
Jak wprowadzić ruch do nauki matematyki?
Jednym z narzędzi, które pozwalają połączyć ruch i naukę matematyki, są naklejki na podłogę „Matematyka w ruchu”. To prosty zestaw, który można wykorzystać w szkole, przedszkolu lub domu. Składa się z naklejek w kształcie stóp i dłoni, oznaczonych liczbami i kropkami.
Propozycje zabaw:
- Przejdź i nazwij!
- Cel: Nauka liczenia.
- Rozklejamy ścieżkę matematyczną, a dziecko głośno przechodzi przez naklejki, nazywając liczby.
- Powiedz i skocz!
- Cel: Rozwój motoryki i zrozumienia liczb.
- Mówimy liczbę, a dziecko musi na nią wskoczyć i pokazać ją ciałem.
- Znajdź i połóż!
- Cel: Rozwijanie spostrzegawczości i umiejętności liczenia.
- Dziecko odnajduje naklejki z odpowiednią liczbą lub ilością kropek i dotyka ich ręką lub stopą.
- Liczbowe skoki!
- Cel: Nauka dodawania i rozwój równowagi.
- Dzieci skaczą po naklejkach w kolejności lub według wyznaczonego schematu, np. co drugą liczbę.
- Licz i tańcz!
- Cel: Rozwijanie refleksu i umiejętności matematycznych.
- Dzieci tańczą wokół naklejek. Gdy muzyka się zatrzymuje, muszą stanąć na naklejce spełniającej określone kryteria (np. liczby parzyste).
- Znajdź moją liczbę!
- Cel: Nauka współpracy i liczenia.
- W zespołach dzieci wyszukują naklejki zgodnie z instrukcjami prowadzonego, np. „Ręka na liczbie 5, stopa na 3”.
Podsumowanie
Nauka matematyki przez ruch to nie tylko świetna zabawa, ale również skuteczne narzędzie dydaktyczne. Proste aktywności, takie jak skakanie czy tańczenie, pozwalają dzieciom lepiej zrozumieć abstrakcyjne pojęcia matematyczne, angażując różne obszary mózgu.