Matura 2024. Czy moralność jest pojęciem subiektywnym? Opracowanie tematu

gazeta.pl 1 tydzień temu
Matura 2024 rusza dziś. Na pierwszy ogień język polski. Punktualnie o godzinie 9:00 rozpocznie się pierwszy egzamin na poziomie podstawowym w tym roku. Co się pojawi? Jaki temat rozprawki będą mieli do wyboru uczniowie? Wśród wszelkich przewidywań i spekulacji na kilkanaście minut przed egzaminem mówi się o moralności w szerokim kontekście. Czy może być to pojęcie subiektywne? Przedstawiamy krótkie opracowanie tematu.
Matura 2024 zbliża się wielkimi krokami. Uczniom zostały ostatnie minuty do pierwszego poważnego egzaminu w ich życiu. W sieci wrze. Coraz więcej pojawia się przewidywań i "przecieków" sugerujących, iż jednym z tematów do opracowania będzie temat moralności jako pojęcia subiektywnego. Na gwałtownie przedstawiamy opracowanie tematu, które na kilka minut przed egzaminem może być bardzo pomocne.
REKLAMA






Zobacz wideo Czy matura to rzeczywiście bzdura? Spytaliśmy gwiazdy i polityków



Czy moralność jest pojęciem subiektywnym? Opracowanie tematu dla maturzystów
Swoje wypracowanie przede wszystkim należy rozpocząć od tego, jak rozumiemy ową moralność i jej subiektywne (własne) odczucia. Moralność to krótko ujmując pewien zespół ustalonych zasad i zachowań, które obowiązują w danej społeczności, ale także i kulturze. Są to oceny i normy określających zakres poglądów uważanych w tej grupie za adekwatne; postępowanie według tych norm jest czymś pożądanym i według tego klucza wszyscy powinni postępować.


jeżeli chodzi o odwołania literackie, to przede wszystkim mamy tu główną bohaterkę "Antygony" Sofoklesa. Opisana została jako dzielna i odważna, działa wbrew ustalonemu prawu, bo za pogrzebanie zwłok brata Polinejkesa skazana zostaje na śmierć. Antygona wypełniła swój moralny i religijny obowiązek, ważne były dla niej prawa religijne (wyższość nad tymi ziemskimi, ustalonymi przez człowieka). Uwikłana była w konflikt tragiczny, nie widziała innego wyjścia z sytuacji aniżeli jej śmierć samobójcza. Tę bohaterkę można przyrównać do postaci Makbeta. On kierował się żądzą władzy, Antygona prawami moralnymi – w odczuciu własnej subiektywnej moralności. Makbet odrzucił wyznawane niegdyś przez siebie wartości, a Antygona była im wierna i to w zasadzie do końca. Makbet nie wyznaje żadnych zasad moralnych, przyzwyczaja się do zbrodni, co doprowadza go do moralnego upadku. Szekspir w swoim dramacie pokazał czytelnikowi, iż za każdą zbrodnię – można ponieść karę.
Innym przykładem odwołań do moralności, jako subiektywnego podejścia do problemu jest np. "Moralności pani Dulskiej" Zapolskiej, gdzie skrytykowana została obłudna moralność mieszczańska. Tytułowa bohaterka wszystko robi na pokaz, jest wyrachowana i pozbawiona moralnego kręgosłupa, wręcz choćby bezwzględna. Jedyne, czego się obawia, to opinia innych, więc na zewnątrz zachowuje pozory, a w domu jest prawdziwym tyranem. Stąd też nazwa dulszczyzny, jako synonimu obłudy moralno- obyczajowej, nazwa kołtunerii i obłudy mieszczańskiej.


Idąc nieco "współczesnym" krokiem, warto również zastanowić się nad pozycją "Zbrodni i kary" Dostojewskiego. Główny bohater, Rodion Raskolnikow, zabija staruszkę, uważając, iż to właśnie on może zabrać czyjeś życie w imię wyższego celu społecznego, uważając, iż jest moralnie usprawiedliwiony. Jednak cała ta sprawa jest interpretowana przez różne postacie w różny sposób (subiektywizm moralności), co oczywiście może być początkiem dyskusji.



Temat moralności na maturze. Czy to będzie strzał w dziesiątkę?
Moralność to temat rzeka, także jest to jeden z typów, który w tym roku może pojawić się na maturze z języka polskiego. Często jest postrzegana jako pojęcie subiektywne, które może różnić się w zależności od podejścia danej osoby, kultury, czasu i wydarzeń historycznych (wojny, konflikty, powstania), czy kontekstu społecznego. W literaturze można znaleźć wiele przykładów, które poruszają tę kwestię - bez względu na epokę. Wiele utworów rzuca światło na pytania o moralność, sprawiedliwość i wybaczanie. Jest także dobrym studium do manipulacji i wpływu na moralność jednostki.
Idź do oryginalnego materiału