REKLAMA
Jakie migdałki wyróżniamy?W obrębie górnych dróg oddechowych i pokarmowych wyróżniamy kilka skupisk. Istnieją ich cztery rodzaje, które razem nazywane są pierścieniem gardłowym Waldeyera, ponieważ tworzą okrąg wokół otworu gardła z ust i nosa. Posiadamy migdałki podniebienne, które są symetrycznie rozmieszczone po obu stronach gardła środkowego – można je zobaczyć, gdy otwieramy usta. Mamy migdałek gardłowy, tzw. trzeci migdałek, znajdujący się w nosowej części gardła. Wyróżniamy także migdałki trąbkowe, zlokalizowane symetrycznie w okolicach ujść gardłowych trąbki słuchowej oraz migdałek językowy, który znajduje się na nasadzie języka. W skład pierścienia Waldeyera wchodzą również pasma boczne na bocznych ścianach gardła i grudki chłonne – są to drobne skupiska tkanki chłonnej na tylnej ścianie gardła – wymienia dr n. med. Paweł Szwedowicz, otolaryngolog.Dlaczego czasami migdałki, zamiast nas bronić, przyczyniają się do powstania zmian zapalnych?Migdałki, jeżeli muszą pracować intensywnie – co ma miejsce w okresie wzmożonego rozwoju dziecka, szczególnie od drugiego do piątego roku życia – powiększają się, by lepiej pełnić swoją funkcję. Paradoksalnie jednak to ich nadmierne powiększenie (a dotyczy ono zwłaszcza trzeciego migdałka), zamiast chronić przed chorobami, staje się czasem źródłem problemów ze zdrowiem.Objawy przerośnięcia trzeciego migdała u dzieckatrudności w oddychaniu lub połykaniu,zaburzenia oddychania przez nos z bezdechami,problemy ze słuchem – przy przeroście trzeciego migdałka często występuje blokada trąbek słuchowych, ponieważ w jamach bębenkowych pojawia się płyn. Dziecko może mieć wrażenie, jakby miało głowę pod wodą albo zatkane palcem ucho. Trudnością w zauważeniu tej dolegliwości przez rodzica jest fakt, iż maluch do tego stanu stopniowo się przyzwyczaja i może nie sygnalizować, iż słabiej słyszy.wada zgryzu na skutek ciągłego oddychania przez buzię. Dzieje się tak, ponieważ górny łuk zębowy staje się węższy od dolnego, do przodu wysuwają się jedynki i dwójki, a żuchwa opada.Trzeci migdał u dziecka – najpierw leczenie zachowawczeJeżeli u naszego dziecka zauważymy większość albo część wymienionych objawów, należy udać się do laryngologa. W pierwszej kolejności lekarz wprowadza leczenie farmakologiczne przerośniętego migdała, które jest indywidualnie dostosowane do dziecka. Podaje leki przeciwobrzękowe albo przeciwzapalne, spray’e udrażniające nos lub doustne szczepionki w postaci syropów czy tabletek. Próby farmakologicznego leczenia migdała nie zawsze jednak pomagają. Kiedy już wiadomo, iż nie przynoszą pożądanego skutku, wówczas należy rozważyć usunięcie trzeciego migdałka.Rodzice czasem obawiają się konsultacji, bo nie chcą usłyszeć zalecenia, żeby wyciąć trzeci migdał – mówi dr Paweł Szwedowicz – Kiedy natomiast już wybiorą się do gabinetu, gwałtownie się uspokajają, bo w tym przypadku bardzo adekwatne jest powiedzenie, iż strach ma wielkie oczy.Warto wiedzieć, iż migdałki nie pełnią swojej funkcji przez całe nasze życie. Gdy dziecko dorasta, organizm rozwija inne metody walki z drobnoustrojami.
Wraz z wiekiem czynność poszczególnych migdałków ulega stopniowemu "wygaszaniu", dlatego ich wycięcie nie wpływa na kształtowanie mechanizmów odpornościowych. W pierwszych dwóch latach życia najważniejszym migdałkiem jest migdałek gardłowy. Po ukończeniu drugiego roku życia jego funkcje przejmują migdałki podniebienne, a on sam zaczyna zanikać. o ile jednak do tego nie dojdzie, często staje się on przyczyną stanów zapalnych gardła, zatok przynosowych czy ucha środkowego. W tym przypadku bez żadnych konsekwencji dla układu immunologicznego można usunąć migdałek gardłowy. Sam zabieg nie osłabia układu odpornościowego – wręcz przeciwnie, może zmniejszyć częstość występowania chorób u dzieci – podsumowuje dr n. med. Paweł Szwedowicz.Dlaczego migdałki są usuwane?Wskazaniem do usunięcia migdałków jest fakt, iż one same mogą przyczyniać się do nawracających infekcji dróg oddechowych oraz stanów zapalnych, np. gardła.Migdałki to nie tylko miejsce, gdzie dochodzi do zwalczania zakażenia. Mogą one bowiem zostać skolonizowane przez bakterie, a to stanowi źródło nawracających i częstych stanów zapalnych. Wynika to głównie ze specyficznej budowy migdałków. Przykładowo w migdałkach podniebiennych znajdują się głębokie krypty, przez co zwiększa się powierzchnia błony śluzowej, gdzie dochodzi do kontaktu między antygenami drobnoustrojów a komórkami układu odpornościowego – tłumaczy doktor Szwedowicz.Drugim wskazaniem do usunięcia migdałków jest ich przerost, który może powodować pogorszenie drożności dróg oddechowych. Znajdują się one w miejscu, gdzie krzyżują się drogi układu oddechowego i pokarmowego. Trzecią grupą przyczyn, dla których usuwa się migdałki, są zmiany nowotworowe – dodaje doktor.Czy usunięcie migdałka u dziecka jest bezpiecznym zabiegiem?Zabieg jest stosunkowo bezpieczny i ma dla zdrowia dziecka znacznie więcej korzyści niż "trzymanie na siłę" migdałka, który jest źródłem wielu infekcji i może negatywnie wpływać na ogólny rozwój – mówi dr Paweł Szwedowicz. Jest to jedna z najczęstszych procedur w laryngologii dziecięcej i jest wykonywana metodą klasyczną lub endoskopową, a pacjentowi podawane jest znieczulenie ogólne.Według doktora, rodziców nie powinien martwić fakt, iż zabieg odbywa się pod narkozą. Współcześnie używa się do niej preparatów, które są gwałtownie eliminowane z organizmu, a pełne znieczulenie daje lekarzom pełną kontrolę nad przebiegiem operacji.Warto pamiętać, iż po usunięciu migdałka gardłowego można jeść lody! Laryngolodzy zalecają ich spożycie kilka razy dziennie, ponieważ obkurczają naczynia krwionośne, a to przyczynia się do zmniejszenia bólu, ryzyka krwawienia pooperacyjnego i obrzęku tkanek miękkich gardła po zabiegu.
Po usunięciu migdałka gardłowego można jeść lody Fot. Materiały promocyjne Szpitale Carolina i Optimum
Rodzaje zabiegów usunięcie migdałkaDo wycięcia migdałków stosuje się coraz nowocześniejsze metody. Wykorzystuje się techniki endoskopowe zmniejszające inwazyjność zabiegu oraz narzędzia elektrochirurgiczne zapewniające prawie bezkrwawy przebieg operacji i minimalizujące pooperacyjny dyskomfort małego pacjenta.Adenotomia endoskopowa przeprowadzana jest w warunkach oddziału chirurgii jednego dnia, co pozwala małemu pacjentowi w tym samym dniu po zabiegu wrócić do domu. Chirurg wprowadza przez jamę nosową endoskop zakończony kamerą. Wyświetla ona w czasie rzeczywistym operowane miejsce. Dzięki temu cała procedura wykonywana jest pod kontrolą wzroku, co umożliwia precyzyjne usunięcie migdałka gardłowego bez uszkodzenia okolicznych struktur. Zaletą metody endoskopowej jest to, iż można precyzyjnie zamknąć naczynia krwionośne, które mogłyby być źródłem krwawień pooperacyjnych.Tonsillotomia, czyli częściowe usunięcie migdałków podniebiennych, polega na usunięciu przerośniętych części migdałków podniebiennych wystających poza łuki podniebienne.Tonsillektomia polega na całkowitym usunięciu migdałków podniebiennych. Jest to rutynowy zabieg chirurgiczny, pozwalający trwale rozwiązać problem przewlekłego zapalenia migdałków podniebiennych, szczególnie gdy metody zachowawcze nie przynoszą oczekiwanych efektów.
Przeciwwskazaniami do przeprowadzenia zabiegu usunięcia migdałków są między innymi ostre infekcje. Dlatego warto rozważyć jego wykonanie wiosną lub latem, gdy ryzyko zachorowania jest mniejsze, a dzieci szybciej wracają do zdrowia dzięki sprzyjającym warunkom pogodowym.
Dr n. med. Paweł Szwedowicz Fot. Materiały promocyjne Szpitale Carolina i Optimum
Informacje o ekspercieDr n. med. Paweł Szwedowicz – otolaryngolog, wykonuje pełen zakres leczenia chirurgicznego schorzeń górnych dróg oddechowych dorosłych i dzieci. Jest autorem i współautorem ponad 40 publikacji naukowych, członkiem Polskiego Towarzystwa Otorynolaryngologów Chirurgów Głowy i Szyi oraz The European Academy of Facial Plastic Surgery.
Poradnik dla rodziców Szpitale Carolina i Optimum.Materiał promocyjny marki Szpitale Carolina i Optimum.