Jak budować kulturę zaufania i współodpowiedzialności w środowisku akademickim? Jak reagować na przemoc psychiczną, zanim doprowadzi do wypalenia, izolacji czy rezygnacji z pracy? O tym rozmawiano 6 listopada na Uniwersytecie Warszawskim podczas debaty „Mobbing – dyskryminacja – zachowania niepożądane. Jak młode pokolenia włączają się w budowanie Bezpiecznej Uczelni?”
Spotkanie zgromadziło przedstawicieli uczelni, administracji publicznej i studentów. Wszyscy zgodzili się co do jednego – przeciwdziałanie mobbingowi wymaga nie tylko procedur, ale także realnej zmiany kultury organizacyjnej.
Debata była częścią projektu „Bezpieczna Uczelnia”, realizowanego przez Uniwersytet Warszawski na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Celem inicjatywy jest diagnoza zjawisk przemocy psychicznej i dyskryminacji w środowisku akademickim oraz opracowanie dobrych praktyk dla uczelni w całym kraju – zarówno publicznych, jak i niepublicznych.
– Formalne regulacje to dopiero początek. Potrzebujemy kultury pracy, która jednoznacznie wyklucza nadużycia i promuje empatię oraz odpowiedzialność – podkreślił prof. Jacek Męcina, kierownik projektu. Dodał, iż uczelnia powinna być przestrzenią wolności i twórczości, a nie źródłem stresu czy przemocy symbolicznej.
W dyskusji głos zabrał także Marcin Stanecki, Główny Inspektor Pracy, który zwrócił uwagę, iż współczesne formy mobbingu często przybierają subtelne kształty – od izolowania po podważanie reputacji. – Dziś coraz częściej mówimy o „mobbingu w białych rękawiczkach”, który trudno udowodnić, a jego skutki bywają równie destrukcyjne – zauważył.
Z danych Państwowej Inspekcji Pracy wynika, iż w 2024 roku odnotowano ok. 2000 zgłoszeń dotyczących mobbingu i 800 przypadków dyskryminacji. Stanecki zaapelował o rewizję definicji mobbingu, która w tej chwili wymaga długotrwałości działań, choć – jak podkreślił – choćby jeden dzień może być wystarczający, jeżeli przemoc jest wyjątkowo intensywna.
Silny głos zabrzmiał także ze strony studentów. Wiktoria Nowak z Uniwersytetu Warszawskiego podkreśliła, iż młodzi ludzie często nie wiedzą, gdzie szukać pomocy, a skomplikowane procedury zniechęcają do działania. – Potrzebujemy prostych, widocznych kanałów wsparcia i pewności, iż zgłoszenie nie obróci się przeciwko nam – mówiła.
Z kolei dr Marta Seredyńska z UW wskazała, iż włączenie studentów w proces tworzenia uczelnianych polityk bezpieczeństwa to klucz do zaufania i realnej zmiany.
Uczestnicy debaty podkreślali, iż uczelnie muszą zapewnić jasne ścieżki zgłaszania przypadków mobbingu, stałe szkolenia dla kadry i studentów oraz natychmiastowe wsparcie psychologiczne i prawne dla osób pokrzywdzonych.
Projekt „Uczelnia – przestrzeń bezpieczna od mobbingu i dyskryminacji” realizowany jest ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, pod Patronatem Honorowym Głównego Inspektora Pracy oraz Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
bezpiecznauczelnia@uw.edu.pl
