Motywowanie dzieci do zdobywania nowych umiejętności. Pomocnik socjoterapeuty. Cz. III

madraochrona.pl 6 lat temu

Program jest wykorzystywany do indywidualnej pomocy dziecku w przezwyciężaniu trudności związanych z radzeniem sobie z emocjami i z zachowaniem, np.: spóźnianie się, nadmiarowe spędzanie czasu przed komputerem, strach przed zwierzętami, unikanie niektórych rodzajów pożywienia, moczenie nocne, nieostrożne postępowanie z ogniem, zachowania agresywne. Proces wspierania dziecka składa się z 15 kroków, w ramach których terapeuta lub wychowawca pomaga dziecku odkryć korzyści, jakie może ono odnieść, gdy zdobędzie daną umiejętność oraz podkreślić predyspozycje i zdolności, jakie będą mu pomocne na drodze do osiągnięcia celu. Dziecko wymyśla nazwę dla umiejętności, wybiera bohatera (np. postać z bajki) oraz bliskie osoby, które będą go wspierać. Omawia, w jaki sposób będzie nabywać pożądaną umiejętność i ćwiczy ją. Ustala również, w jaki sposób przebiegać będzie świętowanie, gdy odniesie sukces.

Przykładowe wykorzystanie metody w pomocy 9-letniej dziewczynce i jej mamie:

Mama Basi zgłosiła się do wychowawcy świetlicy z problemem kradzieży. Basia zabierała bowiem drobne rzeczy mamie, koleżankom i ze świetlicy szkolnej. Były to pieniądze, mini-kosmetyki, gumki do włosów, pojedyncze kredki, małe zabawki. Mama wyjaśniała Basi, iż kradzież jest zła, nakładała na nią różnorodne kary, ale bezskutecznie. Zagroziła, iż wypisze ją z jej ulubionych zajęć sportowych.

Kradzieże były objawem głębszych problemów w relacjach rodzinnych. Rodzina potrzebowała terapii, jednak motywacja mamy do jej podjęcia była jeszcze zbyt słaba, a zgłoszony problem nasilał w relacji z córką frustrację i konflikty. Trzeba było działać szybko. Wychowawca zaproponował więc udział w programie „Dam radę.” Większość pracy miała odbywać się na gruncie domowym. Z tego powodu bardzo ważna była świadoma zgoda mamy na jej rozpoczęcie, pozytywne nastawienie do programu, odpowiednie przygotowanie i gotowość do wspierania córki.

Wychowawca z mamą ustalili następujące zasady:

Mama będzie codziennie przypominać Basi o programie, a w wybranej przez Basię porze dnia będzie rozmawiać z nią o jej sukcesach i porażkach. Sukces dziecka zależy bowiem w dużej mierze od pracy rodzica.
Mama będzie okazywała Basi wsparcie poprzez: zachęcanie jej do podjęcia starań, wyrażanie wiary w jej możliwości osiągnięcia sukcesu, przypominanie o jej zdolnościach i dotychczasowych sukcesach.
Gdy dziecku przydarzą się porażki (a są one nieuniknione w trakcie nabywania nowych kompetencji), mama przypomni Basi o konieczności zwrócenia zabranej rzeczy i jednocześnie wyrazi gotowość do dalszego wspierania córki, mówiąc np.: „Wierzę, iż ci się uda”, „Pamiętaj, iż jestem z tobą”, „Myślę, iż jutro będzie lepszy dzień. Trzymam za ciebie kciuki”.
Mama zrezygnuje z karania, krzyczenia na Basię, oskarżania za jej niepowodzenia.
Raz w tygodniu odbędzie się w świetlicy spotkanie Basi i jej mamy z wychowawcą w celu podsumowania dotychczasowych postępów, omówienia trudności i ewentualnego zmodyfikowania planu działania.

Po dokładnym określeniu roli mamy i wychowawcy w programie nastąpiło spotkanie wychowawcy i mamy z Basią. Dziewczynce bardzo spodobał się pomysł zdobycia nowej umiejętności. Odmienne spojrzenie na jej problem przyniosło jej ulgę i dało nadzieję.

Basia z pomocą mamy i wychowawcy stwierdziła, że:

Umiejętność, którą chce opanować nazwie: „Pytam, gdy pożyczam”
Wyraziła nadzieję, iż gdy ją opanuje, mama będzie dla niej łagodniejsza, a koleżanki bardziej miłe i nie będą już więcej przezywały jej „złodziejka”.
Zdobędzie tę umiejętność, bo bardzo chce, a gdy na czymś jej bardzo zależy, to bardzo się stara. Przypomniała sobie, iż w przeszłości bardzo chciała nauczyć się robić mostki i jej się udało.
Będzie ćwiczyć nową umiejętność w ten sposób, iż gdy jakaś rzecz jej się spodoba, zapyta, czy może to pożyczyć.
Gdy otrzyma odmowę, to nie weźmie jej.
Gdy zabierze jakąś rzecz bez pytania, osobiście ją zwróci.
Każdego dnia po kolacji opowie mamie o tym, jak próbowała pożyczać rzeczy. Założy zeszyt z datami, w którym będzie rysowała serduszka, jeżeli danego dnia żadnej rzeczy nie zabierze bez pytania. jeżeli zaś danego dnia odniesie porażkę, niczego nie narysuje.
Uzna, iż zdobyła daną umiejętność, jeżeli w jej zeszycie przez 2 tygodnie każdego dnia bez przerwy będą narysowane serduszka.
Poprosi o wsparcie mamę i koleżankę ze świetlicy, której opowie o wszystkim w trakcie wspólnego spotkania zorganizowanego przez wychowawcę.
Gdy zdobędzie umiejętność: „Pytam, gdy pożyczam”, zaprosi koleżankę do ulubionej sali zabaw. Z dziewczynkami pójdzie mama Basi.

Basia osiągnęła całkowity sukces w ciągu 3 miesięcy. Nie zniechęcała się po porażkach, gdyż miała stałe wsparcie mamy, wychowawcy i koleżanki. Konieczne okazało się, aby wychowawca raz w tygodniu osobno spotykał się z mamą w celu omówienia jej sukcesów i porażek we wspieraniu Basi. Podkreślał jej wysiłki, okazywał uznanie dla jej wytrwałości i wskazywał na pozytywne efekty starań: Basia dążyła do wyznaczonego celu, utrzymywała zaangażowanie i pozytywne nastawienie do programu. Mama Basi odzyskała wiarę w swoje matczyne kompetencje. Dostrzegła, iż potrafi odnieść pozytywny wpływ na zachowanie i odczucia swojego dziecka. Zobaczyła, jakiego rodzaju wsparcie pomaga Basi zmieniać się i rozwijać.

Idź do oryginalnego materiału