Najlepsze pociągi LEGO, o których marzyłeś jako dziecko – historia 9V

ciekaweklocki.pl 9 godzin temu

Najważniejsze dawne serie LEGO System to bez wątpienia Town, Castle, Space i Pirates. „Wielką Piątkę” uzupełnia seria LEGO Train. Jej historia sięga – bagatela – drugiej połowy lat 60. XX wieku, ale na przestrzeni dekad sporo się w niej zmieniało. Przez niemal 60 lat możemy wyróżnić 4 główne systemy LEGO-wych pociągów, a chyba najlepiej wspominamy debiutujący na początku lat 90. LEGO Train 9V.

LEGO Train 9V – wprowadzenie

Mimo iż pociągi LEGO mają wiele wspólnego z klimatem miasta, to Train nie należy do LEGO Town (obecne City), a generalnie stanowi osobną linię zestawów. Zdarzają się jednak pewne wyjątki, bowiem najnowszy pociąg LEGO z 2025 roku należy właśnie do serii City.

LEGO Train dzielimy na 4 podserie różniące się pod względem zasilania. Oto one (uwaga – wliczono tylko standardowe zestawy, bez dodatków, a więc tzw. Supplemental):

4,5V (1966-1980) – 25 zestawów; pociągi były zasilane bateriami R20 umieszczanymi w wagonie. Elementem charakterystycznym były niebieskie tory, które dopiero w 1980 r. zostały zastąpione szarymi (Old Light Grey).
12V (1969-1986) – 22 zestawy; design pociągów i infrastruktury był o wiele bardziej realistyczny, ale dla estetów nie do pogodzenia mogła być dodatkowa trzecia szyna. Była ona metalowa, umieszczona między plastikowymi szynami. To właśnie dodatkowa szyna zapewniała zasilanie dla pociągów 12V.
9V (1991-2006) – 103 zestawy; wreszcie zastosowano prawdziwe metalowe szyny, które napędzały całe lokomotywy i pociągi (podobnie jak np. w klasycznej kolejce PIKO)! Wyeliminowało to wcześniejsze niedogodności w postaci baterii w wagonie (4,5V) czy nieestetycznej dodatkowej szyny w systemie 12V.
RC Train (2006-2025) – 28 zestawów; powrót do plastikowych torów i wprowadzenie nowych, krótszych odcinków, które dały więcej możliwości układania. W RC Train LEGO wróciło do baterii, ale sterowanie jest bardziej nowoczesne, bo przez moduł Bluetooth.

Systemy te nie są do końca kompatybilne, dysponując np. lokomotywą 9V nie uruchomimy jej na 12V i odwrotnie.

Skoncentrujmy się teraz tylko i wyłącznie na LEGO Train 9V. To właśnie ta seria klockowych pociągów otrzymała najwięcej zestawów, a wiele z nich pamiętamy ze starych katalogów LEGO! Z katalogów, bo pociągi LEGO były na tyle drogie, iż niestety mało kto mógł sobie na nie pozwolić, pozostawało więc tylko gapienie się w książeczki i oglądanie pięknych i pomysłowych makiet.

1991 – premiera LEGO Train 9V (8 zestawów)

W 1991 roku zadebiutowała nowa seria LEGO Train 9V, zastępując na dobre starsze systemy 4,5V i 12V, które wciąż bywały w katalogach, ale odpowiednio od 1985 i 1986 r. bez żadnej nowości. Przy okazji LEGO zrobiło wreszcie porządek, bo jednoczesne oferowanie dwóch różnych – i niewspółpracujących ze sobą – systemów wprowadzało wcześniej niepotrzebnie element zamieszania. Train 9V miał to wszystko naprawić i usystematyzować.

W sumie otrzymaliśmy 8 zestawów, z czego szczególnie warto wyróżnić Metro Station (co ciekawe, praktycznie ten sam budynek, ale w czerwonym kolorze, pojawi się w katalogu z 1996 r.), Load N’ Haul Railroad oraz przede wszystkim słynny pociąg Metroliner! Jest on też największym setem LEGO Train 9V z 1991 r., gdyż liczy aż 739 elementów. Dla porównania, zestaw czerwonego pociągu towarowego ma tylko 445 klocków – więcej ma choćby Metro Station (555 części). Tego samego roku pojawiła się też wielka lokomotywa Crocodile Locomotive składająca się z aż 308 klocków, która stanowi świetne uzupełnienie kolekcji.

1993 – legendarny Club Car (w sumie 3 zestawy)

Co ciekawe, w 1992 roku nie wydano ani jednego nowego zestawu LEGO Train 9V, ale Duńczycy w kolejnym roku postanowili naprawić ten błąd. Co prawda przygotowano tym razem tylko 3 (albo aż 3 – zobacz na kolejne lata) zestawy, ale przynajmniej jeden z nich niemal z miejsca stał się kultowy!

To oczywiście luksusowy i piętrowy wagon Club Car, który swoim malowaniem idealnie komponuje się z o 2 lata starszym pociągiem Metroliner. To pozycja obowiązkowa dla wszystkich kolekcjonera LEGO Train! Niestety nie jest on tani; liczący w sumie 273 elementów i 5 ludzików wagon kosztuje w tej chwili na bricklinku jakieś… 1000 złotych! I to używany. Kompletnie nowy w stanie MISB (nieotwierane pudełko z plombami producenta!) może kosztować choćby dwukrotnie więcej!

Oprócz Club Car w 1993 roku w katalogach pojawiły się 2 inne zestawy, ale tym razem o tematyce bardziej towarowej niż pasażerskiej, jak np. cysterna Twin Tank Transporter w klasycznych barwach Octan.

1994 – nowy pociąg towarowy (3 zestawy)

W przeciwieństwie do szarego pociągu metra, czerwona lokomotywa towarowa nie była aż tak udana. Dość dziwne proporcje, a do tego o wiele mniej elementów – wszystko to sprawiło, iż w 1994 r. pojawił się jej następca, tym razem w agresywnej żółtej kolorystyce. To kolejna legenda LEGO Train 9V: Freight Rail Runner!

Zamiast niecałych 450, jest tu dokładnie 581 klocków! To znacząca różnica. Cały zestaw nie tylko świetnie się prezentował, ale był też bardzo bawialny. Do lokomotywy dodano 3 wagony, a w zestawie była też średnich rozmiarów ciężarówka i 3 minifigurki. Co ciekawe, już 2 lata później ten świetny pociąg towarowy z LEGO doczekał się swojego sukcesora!

Prócz setu Freight Rail Runner, w 1994 roku szeregi LEGO Train 9V zasiliły jeszcze 2 inne, znacznie mniejsze (i mniej udane) zestawy.

1995 – stacja przeładunkowa i klimatyczny dźwig (2 zestawy)

4 lata po premierze całej serii 9V, w 1995 roku, pojawiły się tylko 2 zestawy. Ale za to jakie! Może nie były to najważniejsze i flagowe sety z całej linii Train 9V, to jednak były bardzo bawialne i przydałyby się na każdej dioramie. A przynajmniej o tematyce przeładunkowo-towarowej.

Mamy tu więc zestaw Cargo Station, a więc stację przeładunkową towarów na płytce 32×32 należącej do LEGO Town! To element ulicy, a więc tym sposobem Duńczycy zachęcają do połączenia Train z Town. Przecież w realu pociągi faktycznie kursują nieopodal jezdni i miejskich zabudowań!

Drugim setem jest Cargo Wagon, a w zasadzie 2 wagony towarowe, których głównym elementem jest wielki żuraw. Swoim żółtym kolorem idealnie pasuje do wcześniejszego pociągu towarowego, a także do elementów konstrukcyjnych budujących dźwig w Cargo Station. Super!

1996 – 2 nowe (i świetne) pociągi! (4 zestawy)

W 1996 roku przyszło nam się pożegnać ze starym – ale wciąż jarym – pociągiem Metroliner, a jego miejsce zajął Cargo Railway, a więc dość osobliwy pociąg miejski (przedziały pasażerskie były modułowe i można było je ściągać niczym… europalety!). Był on jeszcze większy od poprzednika, gdyż liczył aż 814 klocków. No i miał fantastyczne żółto-czarne barwy, niemal jak Blacktron I.

Ale jeszcze większy był czerwono-czarny pociąg towarowy! Freight and Crane Railway miał aż 901 elementów, a oprócz torowiska był wyposażony w płytkę drogową LEGO Town! Dla wielu będzie to jeden z najlepszych pociągów towarowych w dziejach całego LEGO. I rzeczywiście: coś w tym jest!

Ciekawostka – w 1996 roku pojawił się także nowy dworzec Train Station. To praktycznie ten sam set, co o 5 lat starszy Metro Station, ale nie w żółtym, a czerwonym kolorze. No dobrze, oba modele różnią się liczbą klocków: żółty ma ich 555, a czerwony… 554!

1997 – zestaw wagonów towarowych (1 zestaw)

W 1997 roku, kiedy to wyraźną zadyszkę zebrało całe LEGO Town, pojawił się tylko 1 set Train 9V. I w jego przypadku widać spadek formy u projektantów LEGO. Train Cars (344 klocków, 5 figurek) nie jest może tragiczny, ale w żaden sposób nie można go nazwać bardzo udanym.

To swego rodzaju unikat- nie było go w polskich – a choćby ogólnoeuropejskich – katalogach LEGO. Znalazłem go jedynie w jednym katalogu na rynek US (i to w wydaniu wakacyjnym).

1998 – nowy pociąg spalinowy (2 zestawy)

W roku kolejnym działo się trochę więcej. Pojawiła się nowa „ciuchcia” w stylu retro, tj. czarny parowóz. Co ciekawe, ciągnęła ona 2 wagony towarowe i 1… pasażerski (ten wygląda szczególnie ładnie, zwłaszcza na tle reszty zestawu). Classic Train – bo tak nazwano ten zestaw – ma jednak jedną zasadniczą wadę. W pudełku nie dostaniesz ani torów, ani zasilacza! Te należy dokupić osobno.

Drugim zestawem była… drezyna! Pocieszny zestaw Handcar zawierał 2 minifigurki i składał się z zaledwie 19 klocków! Na więcej zestawów z podserii 9V trzeba było czekać do kolejnego roku.

1999 – lifting serii (8 zestawów)

W 1999 roku wypuszczono dużo, bo 8 zestawów Train 9V, ale wszystkie z nich nosiły już znamiona swoistej „junioryzacji”, jaka na dobre zapanowała wówczas w LEGO Town. Zestawy były z reguły brzydsze niż ich starsze odpowiedniki, były bardziej pstrokate, nierzadko liczyły też mniej części.

Z nowości warto odnotować nowy pociąg pasażerki Railway Express (nieco ponad 600 klocków i aż 9 minifigów). Niestety kolejna stacja z peronem, Train Station, jest znacznie mniejsza niż starsze modele i liczy tylko 212 elementów, a więc ~2,5x mniej klocków!

Z drugiej strony LEGO w 1999 r. nie tylko „odgrzewało” stare kotlety wydając ich gorsze wersje, ale wymyślono kilka oryginalnych zestawów, jak torowa odśnieżarka, myjnia dla pociągów czy ekipa naprawiająca semafory. Pomysły fajne, ale wykonanie mogło być ciut lepsze.

2001 – atak klonów (aż 37 zestawów!)

LEGO wyprzedziło „Atak Klonów” George’a Lucasa i jego drugą część Gwiezdnych Wojen o rok. W 2001 r. wydano ponad 30 zestawów LEGO Train 9V! Ale czemu mieszamy w to wszystko Lucasa? W większości przypadków były to jednak swoiste klony, różniące się tylko numerami katalogowymi (oficjalnie jest to traktowane jako osobny set) i/lub kolorami. Tak – te same lokomotywy i wagony występowały w kilku wersjach kolorystycznych!

W 2001 roku wydano – w ramach krótkiej serii Legends – także reedycję kultowych zestawów Metroliner i Club Car (pierwotna premiera w 1991 i 1993 roku), dzięki czemu ich unikatowe części i klocki są nieco bardziej dostępne na rynku wtórnym. Tym bardziej, iż były one oferowane zarówno osobno, jak i w pakiecie „2w1”, a więc Metroliner Kit. Super!

2002 – Model Team w skali minifig (15 zestawów)

Pamiętasz zestawy z serii Model Team? Były one nastawione na jak najbardziej wiarygodne odwzorowanie takich pojazdów, jak ciężarówki, jeepy czy helikoptery. W 2002 roku podobna idea została zakorzeniona w Train 9V.

To w 2002 roku zadebiutował słynna lokomotywa Santa Fe Super Chief (427-430 części; były dostępne dwie nieznacznie się różniące edycje, ceny od ~1200 złotych za klocki używane). Dla wielu to najlepszy pociąg w historii LEGO, a na pewno LEGO Train 9V! Można było do niego dokupić dedykowane wagony pasażerskie, oczywiście w charakterystycznym dla Santa Fe kolorze. Były też dostępne całe pakiety: Santa Fe Starter Kit i Santa Fe Train Kit.

2003 – początek LEGO City (10 zestawów)

W 2003 roku Town zostało zastąpione przez brand LEGO City (tak naprawdę to w latach 2003-2004 World City), a zmiany te były też widoczne w designie nowych zestawów LEGO Train 9V. A było ich całkiem sporo, bo 10.

Wyróżnić można szczególnie zielony pociąg towarowy Cargo Train, który – co interesujące – wyraźnie nawiązuje do żółtej legendy z 1994 roku, a także nowoczesny pociąg pasażerski High Speed Train (trochę w stylu TGV). Oba zestawy składały się odpowiednio z 534 i 324 elementów.

Poza tym do dyspozycji oddano nowe wariacje stacji i przejazdów kolejowych, a także dźwigów przeładunkowych. Z całkowitych nowości nie można zapomnieć o wielkiej (aż 656 klocków – więcej niż tegoroczne kolejki!) stacji naprawczej dla lokomotyw, a więc Train Engine Shed. Mimo dość prostej konstrukcji, prezentuje się znakomicie!

2004 – kolejna wspaniała lokomotywa 9V (4 zestawy)

Rok później wydano ten sam pociąg pasażerski z 2003 r., ale w formie samej lokomotywy i samego wagonu. Jednak najważniejszym setem w Train 9V z 2004 roku był Burlington Northern Santa Fe (BNSF) GP-38 Locomotive, a więc wielka pomarańczowa lokomotywa z 400 klocków! Obok o 2 lata starszego modelu Santa Fe jest to kolejny arcyważny zestaw w całej serii 9V. Cena tego cacka? Prawie 1600 złotych (i to za egzemplarz używany…).

2005 – ekskluzywny wagon towarowy (3 zestawy)

W 2005 r. powstały 3 zestawy, choć tak naprawdę 1, bo 2 kolejne były pakietami „3w1” ze złożonych zestawów z 2003 roku. Co więc było nowego?

Był nim spory wagon TTX Intermodal Double-Stack Car (aż 366 klocków!), który wizualnie nie robi jednak aż tak wielkiego wrażenia. Jest to jednak idealne uzupełnienie dla niemal modelarskich lokomotyw Santa Fe z 2002 i 2004 roku! Odstraszać może nieco cena, która wynosi w tej chwili niecałe 700 złotych.

2006 – zmierzch Train 9V (3 zestawy)

Niemal 20 lat temu wypuszczono 3 ostatnie zestawy z podserii LEGO Train 9V, choć tak naprawdę był to jeden model: Holiday Train, czyli parowóz ze świątecznymi motywami liczący aż 936 klocków i 7 minifigurek. Podobnie jak Classic Train z w 1998 r., także i tym razem w zestawie zabrakło torów i zasilacza.

Co nie oznacza, iż Holiday Train ich nie miał! 2 kolejne sety z 2006 roku to… ten sam pociąg, ale w rozszerzonych pakietach o tory, zasilacz i kolejne wózki napędowe!

W 2006 r. nastąpił kres ery 9V w świecie LEGO. W tym samym roku wydano pierwsze 2 zestawy RC Train: Passenger Train i Cargo Train Deluxe, ale więcej o nich – i ich następcach – być może innym razem.

Kolejne zestawy LEGO RC Train były coraz większe i bardziej dopieszczone, ale czy lepsze od 9V, zwłaszcza z lat 1991-1996? To dość trudne pytanie. A Ty jak uważasz, które pociągi LEGO były według Ciebie najlepsze?

Wszystkie grafiki należą do LEGO i pochodzą m.in. z jego oficjalnych katalogów.

Idź do oryginalnego materiału