Nie każdy prezent dla nauczyciela jest legalny. Za ten możesz trafić przed sąd

W Dzień Nauczyciela wielu rodziców i uczniów chce podziękować pedagogom za ich pracę, wręczając im prezenty. Jednak nie każdy upominek jest zgodny z prawem. Zbyt drogi prezent może zostać uznany za łapówkę, a zarówno nauczyciel, jak i osoba wręczająca, mogą ponieść poważne konsekwencje karne. Warto więc wiedzieć, gdzie kończy się gest wdzięczności, a zaczyna naruszenie przepisów.

Fot. Warszawa w Pigułce

Nie każdy prezent dla nauczyciela jest legalny. Co grozi za zbyt drogi upominek?

Wielu rodziców i uczniów zastanawia się, jak w elegancki sposób podziękować nauczycielom z okazji Dnia Edukacji Narodowej. Jednak prawnicy ostrzegają — nie każdy prezent można wręczyć bez konsekwencji. Choć kwiaty czy drobne słodycze są mile widziane, drogie upominki mogą zostać uznane za łapówkę. A to oznacza, iż zarówno nauczyciel, jak i osoba wręczająca, mogą mieć poważne problemy z prawem.

Granica między wdzięcznością a naruszeniem prawa

14 października, w Dzień Nauczyciela, uczniowie w całej Polsce przynoszą pedagogom symboliczne podziękowania. zwykle są to kwiaty, kartki, czekoladki czy drobne upominki od klasy. Jednak w ostatnich latach coraz częściej pojawiają się prezenty o znacznie większej wartości – vouchery do spa, karty podarunkowe czy choćby wycieczki. I tu zaczyna się problem.

Polskie prawo nie reguluje wprost kwestii prezentów dla nauczycieli, ale zgodnie z Kodeksem karnym każdy „przyrost majątku” lub „zmniejszenie zobowiązań majątkowych” może być uznany za korzyść majątkową. Oznacza to, iż zbyt kosztowny prezent, choćby wręczony w dobrej wierze, może zostać potraktowany jako łapówka.

Co wolno, a co grozi karą

Bezpiecznym wyborem pozostają symboliczne gesty — kwiaty, książka, kubek z dedykacją, album klasowy czy drobne słodycze. Takie prezenty są uznawane za wyraz wdzięczności, a nie za próbę uzyskania korzyści. Problem pojawia się, gdy wartość prezentu przekracza rozsądne granice.

Pieniądze, drogie przedmioty, karty podarunkowe o znacznej wartości, opłacone wyjazdy czy weekendy w SPA mogą być zakwalifikowane jako niedozwolone korzyści. Wówczas – zgodnie z art. 228 Kodeksu karnego – nauczyciel, który przyjmie taki prezent, może podlegać karze od 6 miesięcy do choćby 8 lat pozbawienia wolności.

Co ważne, nauczyciel jest osobą pełniącą funkcję publiczną, ponieważ szkoły – choćby prywatne – dysponują środkami publicznymi, np. z subwencji oświatowej. Oznacza to, iż zasady antykorupcyjne obowiązują ich w pełnym zakresie.

Zbyt drogi prezent? Lepiej uważać

Prawnicy podkreślają, iż każdy rodzic, który zdecyduje się na kosztowny upominek, również może ponieść odpowiedzialność karną. Wystarczy, iż ktoś z rodziców zgłosi podejrzenie przekazania niedozwolonego prezentu, a sprawą może zająć się prokuratura.

Eksperci przypominają więc, iż najlepszym podziękowaniem dla nauczyciela wciąż pozostaje prosty gest — słowo uznania, kartka od klasy czy symboliczny bukiet. Dzień Nauczyciela to święto wdzięczności, nie demonstracji zamożności.