Obrazy Zwiastowania pokazywane w Opolu to efekt pracy znakomitych polskich artystów biorących udział w projekcie „Namalować katolicyzm od nowa”. Jest to zaplanowane na 21 lat przedsięwzięcie, którego celem jest odrodzenie sztuki sakralnej w Polsce. Projekt rozpoczął się w 2022 roku od wystawy dziesięciu nowych wersji obrazu „Jezu ufam Tobie” (osiem z nich zostało już kupionych do kościołów). W kolejnych latach powstawać będą obrazy pokazujące kolejne tajemnice różańca. Zwiastowanie można właśnie oglądać w Opolu. Obrazy poświęcone Nawiedzeniu św. Elżbiety są właśnie pokazywane w krypcie katedry diecezji warszawsko-praskiej.
Odrodzenie tradycji malarstwa
Obrazy Zwiastowania, jakie możemy zobaczyć na ekspozycji, to dzieła takich artystów, jak: Jarosław Modzelewski, Ignacy Czwartos, Jacek Dłużewski, Wojciech Głogowski, Jacek Hajnos OP, Krzysztof Klimek, Bogna Podbielska, Beata Stankiewicz, Grzegorz Wnęk i Michał Żądło.
– To jest dziesięciu artystów znakomitych – mówi Dariusz Karłowicz z Fundacji Świętego Mikołaja. – O kilkorgu z nich można powiedzieć z całą pewnością, iż to są pierwsze pędzle Rzeczypospolitej. Każdy z nich namalował dwa obrazy. Jeden duży, monumentalny, żeby służył liturgii i pobożności w kościołach. Drugi kameralny, do kultu prywatnego i domowej pobożności – wylicza.
– Zadaniem całego tego przedsięwzięcia jest próba odradzania tradycji zachodniej malarstwa europejskiego, które adekwatnie umarło. W kościołach oglądamy kopie, reprodukcje i – w większości niestety – kicz. Choć są oczywiście szlachetne wyjątki. Stąd w kręgu filozofów, teologów, biblistów, historyków sztuki i przede wszystkim artystów postanowiliśmy coś w tej sprawie zrobić. Malować wielkie tematy, ale zanurzyć to w jakimś duchowym porządku i w sukurs przyszedł nam różaniec – opowiada.
Obrazy Zwiastowania – sztuka dobrej wiadomości
Wśród publiczności uczestniczącej w wernisażu wystawy był m.in. bp Rudolf Pierskała.
– Jeden z obrazów, chyba największy, przykuł moją uwagę – mówi ks. biskup. – Jak się na niego patrzy, nie mamy wątpliwości, iż anioł przynosi Maryi dobrą wiadomość. Więcej, wiadomość prawdziwą i konieczną dla nas ludzi, iż Syn Boży zstąpi na ziemię. To jest przypomnienie dla wszystkich z nas. Trzeba być zwiastunem dobrych wiadomości.
– Pierwsze wrażenie było trochę szokujące – przyznaje pani Maria Matlachowska oglądająca Obrazy Zwiastowania. – Najbardziej spodobał mi się obraz Bogny Podbielskiej, na którym anioł jest niemal nieobecny. Widać tylko jego prawe ramię. Kilka obrazów kojarzy mi się choćby bardziej niż ze Zwiastowaniem z Nawiedzeniem Elżbiety, gdyż twarze pokazanych na nich kobiet są nieco starsze.
Pan Zbigniew Natkaniec, nauczyciel rysunku i malarstwa w opolskim Publicznym Liceum Sztuk Plastycznych, przyznaje, iż podczas wernisażu obejrzał obrazy dość pobieżnie.
– Pierwsze wrażenia pozytywne – mówi. – A pomysł, by przez kolejne 20 lat malować 20 tajemnic różańca budujący. Waga tej tematyki jest potężna, ale to oznacza także możliwość banalizacji. Artyści bardzo się tego obawiają. Zresztą trwa pewien cywilizacyjny spór i środowisko artystyczne jest nim mocno dotknięte. Każdy wizerunek może być w modlitwie przydatny, ale ja jestem na etapie, iż nie bardzo jest mi potrzebny. A jeżeli już to raczej w formie dawnej sztuki, np. gotyckiej.
Obrazy Zwiastowania – wydarzenia towarzyszące
Ks. Wojciech Lippa, dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Opolu zaprasza na wydarzenia towarzyszące wystawie:
- Czwartek, 12 grudnia, godz. 18.00 – Oprowadzenie kuratorskie;
- Czwartek, 19 grudnia, godz. 18.00 Zwiastowanie w sztuce bizantyńskiej. Wykład (ks. dr hab. Dariusz Klejnowski-Różycki, prof. UO, Wydział teologiczny UO);
- Czwartek, 9 stycznia, godz. 18.00 Zwiastowanie w sztuce – od średniowiecza do współczesności, – wykład (ks. Wojciech Lippa);
- Czwartek, 16 stycznia, godz. 18.00 – Oprowadzenie kuratorskie;
- Sobota, 25 stycznia, godz. 18.00 – Wokół Zwiastowania w muzyce. Koncert wokalnego zespołu Cantores Opolienses pro Musica Sacra.
Partnerami Muzeum Diecezjalnego są: – Instytut Kultury św. Jana Pawła II w Rzymie, Fundacja Świętego Mikołaja, oraz Teologia Polityczna.
