Lektury obowiązkowe na maturę 2023 z języka polskiego to lista lektur, które maturzyści muszą znać, przystępując do egzaminu maturalnego.
Lektury obowiązkowe na maturze 2023 dzielą się na listę lektur do matury podstawowej i rozszerzonej z języka polskiego - z większością lektur uczniowie zapoznają się podczas 4-letniej nauki w liceum.
Lektury obowiązkowe na maturę 2023 zostały uzupełnione przez listę pozycji dodatkowych, które zalecają poloniści. To nie tylko książki, ale również filmy i sztuki teatralne.
Lektury obowiązkowe: matura 2023
Lektury obowiązkowe na maturze 2023 z języka polskiego uległy zmianie. Od 2023 roku uczniów liceów ogólnokształcących i szkół artystycznych obowiązuje matura w nowej Formule 2023. Zmiany dotyczą kilku płaszczyzn: zakresu materiału części przedmiotów, a także m.in. tego, ile przedmiotów jest obowiązkowych na egzaminie maturalnym. W nowej Formule 2023 zmieniła się również matura z języka polskiego i razem z nią lista lektur obowiązkowych.
Nowe zasady dotyczą wyglądu całego arkusza i tego, w jaki sposób sprawdzana jest wiedza maturzystów, a lista lektur zwiększyła się z 13 do ponad 40 pozycji. Poloniści już od dłuższego czasu mówią o tym, iż matura z języka polskiego powinna mieć podniesiony poziom. Mówiono również o tym, iż lektury obowiązkowe na maturze 2023 powinny ulec zmianie – uczniowie pisząc wypracowania podawali bowiem wiele przykładów z tzw. tekstów kultury, czyli filmów, seriali i gier.
To wszystko były zwykle trafne spostrzeżenia, ale polonistom bardziej zależało na tym, by uczniowie kończąc szkołę, byli zaznajomieni z pewnymi tekstami literackimi, które są po prostu klasyką, którą warto znać z powodu jej ogromnej wagi dla polskiej kultury.
Lista lektur obowiązkowych na maturę: poziom podstawowy
Lektury obowiązkowe na maturze 2023 z polskiego to teksty, które omawiane są na lekcjach języka polskiego z nauczycielem. To zarówno całe dzieła (powieści, zbiory opowiadań, dramaty), fragmenty oraz pojedyncze wiersze konkretnych autorów, czyli poezja. Oto cała lista lektur obowiązkowych na maturę podstawową z polskiego:
Lista lektur obowiązkowych na maturę: poziom rozszerzony
Lista lektur na maturę 2023 z jezyka polskiego na poziomie rozszerzonym to dosyć długie zestawienie. Na rozszerzeniu bowiem obowiązuje uczniów znajomość tego, co jest wymagane na podtsawowej maturze z polskiego oraz dodatkowo lista 28 lektur, które nie są omawiane w podręczniku , który przygotowuje uczniów do podstawowej matury z języka polskiego. Te dodatkowe lektury na maturę rozszerzoną to:
Lektury dodatkowe do matury z polskiego, tzw. uzupełniające
Dodatkowo do lektur wymienionych wyżej tych z zakresu podstawowego i rozszerzonego, w każdym roku nauczania licealnego, uczniowie muszą zapoznać się z 2 lekturami uzupełniającymi (całość lub fragmenty):
Sofokles, Król Edyp
Mikołaj z Wilkowiecka, Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim (fragmenty)
Dzieje Tristana i Izoldy (fragmenty)
Giovanni Boccaccio, Sokół
Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego (fragmenty)
Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej (fragmenty)
Miguel de Cervantes y Saavedra, Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy (fragmenty)
Wespazjan Kochowski, Psalmodia polska (wybór psalmów)
Wacław Potocki, Transakcja wojny chocimskiej (fragmenty z części I)
Ignacy Krasicki, Monachomachia (fragmenty)
Stanisław Trembecki, Franciszek Kniaźnin, wybrane utwory
Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za czasów panowania Augusta III (fragmenty)
Julian Ursyn Niemcewicz, Powrót posła
Stanisław Staszic, Przestrogi dla Polski (fragmenty)
Juliusz Słowacki, Beniowski (fragmenty)
Aleksander Fredro, Śluby panieńskie
Johann Wolfgang Goethe, Cierpienia młodego Wertera (fragmenty), Faust (fragmenty)
George Byron, Giaur (fragmenty)
Adam Mickiewicz, Dziady cz. IV
Eliza Orzeszkowa, Nad Niemnem
Maria Konopnicka, wybór wierszy
Stefan Żeromski, Echa leśne
Zofia Nałkowska, Granica
Tadeusz Peiper, wybór wierszy
Joseph Conrad, Lord Jim
Anna Kamieńska, Anna Świrszczyńska, Julia Hartwig, Stanisław Grochowiak, Edward Stachura, wybór wierszy
Kazimierz Moczarski, Rozmowy z katem (fragmenty)
Zofia Nałkowska, Przy torze kolejowym (z tomu Medaliony)
Jan Józef Szczepański, Święty
Tadeusz Różewicz, Kartoteka
Józef Czapski, Na nieludzkiej ziemi (fragmenty)
Leopold Tyrmand, Dziennik 1954 (fragmenty)
Stanisław Lem, Wizja lokalna
Samuel Beckett, Czekając na Godota
Friedrich Dürrenmatt, Wizyta starszej pani
Eugène Ionesco, Lekcja
Dodatkową wiedzą, którą warto mieć są sztuki teatralne i filmowe, które uczniowie mogą obejrzeć, by uzupełnić swoją wiedzę o literaturze:
