25 marca 2025 r. w auli Ośrodka Rozwoju Edukacji odbyła się konferencja „Quasipoprawny czy quasi poprawny, czyli o zmianach w pisowni polskiej”. W ten sposób Wydział Kształcenia Ogólnego i Kompetencji Cyfrowych wyszedł naprzeciw obawom i potrzebom nauczycieli, którzy od 1 stycznia 2026 roku, nauczając pisowni polskiej, będą musieli uwzględnić istotne modyfikacje wprowadzone przez Radę Języka Polskiego.
Od teorii do praktyki
W trakcie pierwszej części szkolenia mieliśmy przyjemność wysłuchać prelekcji takich specjalistek w zakresie językoznawstwa, jak prof. Aldona Skudrzyk, dr hab. Danuta Krzyżyk.
Punktem wyjścia dla rozważań był namysł nad specyfiką polszczyzny w wymiarze jej dynamicznego rozwoju w ciągu wieków. Tej kwestii dotyczył zwłaszcza wykład Dlaczego możliwe są zmiany w polskiej ortografii, w którym prof. Aldona Skudrzyk przedstawiła w ujęciu historycznym informacje na temat reform języka polskiego, począwszy od szesnastego wieku.
Następnie omówione zostały nowoczesne metody nauczania skutecznie przygotowujące uczniów do dyktanda. Przewodnikiem po tej części szkolenia była dr hab. Danuta Krzyżyk. Zaprezentowała ona dydaktykę ortografii w perspektywie takich zagadnień jak psychologia pamięci czy wieloaspektowość procesów poznawczych.
Uzupełnienie tej części spotkania stanowiła dyskusja prelegentek na temat motywacji i kontrowersji wokół poszczególnych zmian w pisowni polskiej.
Nowe szanse i wyzwania
Drugą część konferencji, poświęconą specyficznym zagadnieniom dotyczącym nauczania języka polskiego we współczesnej szkole, otwierał wykład dr Beaty Katarzyny Jędryki Ortografia w dydaktyce języka polskiego jako języka edukacji szkolnej w pracy z uczniami z doświadczeniem migracji – fakty i mity. Prowadząca pomogła słuchaczom spojrzeć na język polski jako obcy. Dzięki temu praca z uczniami z doświadczeniem migracji – kwestia szczególnie istotna dla współczesnych nauczycieli – przestała być tylko teorią.
Na zakończenie Łukasz Gierek odpowiedział na pytanie zawarte w tytule swojej prelekcji: Jak sztuczna inteligencja może wspomagać pracę nauczycieli języka polskiego? Uczestnicy szkolenia mieli okazję prześledzić krok po kroku współpracę z asystentem AI, który pomógł stworzyć scenariusz lekcji oraz dobrać odpowiednie metody dydaktyczne. Teza wystąpienia brzmiała: zmieniają się nie tylko zasady pisowni, ale również możliwości i sposoby nauczania.
Perspektywy
Konferencja spotkała się z dużym zainteresowaniem, czego dowód stanowiły ożywione rozmowy kuluarowe oraz dyskusja uczestników z prelegentami.
Szczegółowe omówienie zmian w pisowni okazało się wstępem do znacznie szerszej refleksji nad współczesną szkołą i językiem polskim. Wybrzmiało między innymi spostrzeżenie, iż dbałość o kompetencje językowe nie ogranicza się wyłącznie do poprawnego stosowania zasad ortograficznych. Sprzyja ona rozwojowi wielu innych sprawności – w tym manualnych, poznawczych, komunikacyjnych, a choćby psychologicznych. Wiąże się też z odpowiedzialnością za wspólnotę użytkowników języka polskiego.
Nie ulega wątpliwości, iż cele szkolenia zostały osiągnięte. Nauczyciele poznali szczegóły zapowiadanych zmian w pisowni, a także poszerzyli świadomość na temat tej szczególnej materii, jaką jest język polski.
