W ramach projektu Funduszu Wyszehradzkiego „Structures of uncertainty: inclusive education in Central and Eastern European countries” (Struktury niepewności: edukacja inkluzywna w krajach Europy Środkowej i Wschodniej) odbyła się międzynarodowa konferencja poświęcona edukacji inkluzyjnej w przedszkolu i edukacji wczesnoszkolnej. Uczestnicy obradowali 16 i 17 czerwca na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji w Cieszynie Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Zakres tematyczny konferencji obejmował:
- ramy prawne edukacji włączającej,
- kształcenie i rozwój zawodowy nauczycieli,
- systemy wsparcia dla dzieci i uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi,
- strategie inkluzyjne w edukacji wczesnej,
- projekty ministerialne i badawcze dotyczące inkluzji.
Pierwszy dzień konferencji obfitował w inspirujące prelekcje ekspertów z Polski i zagranicy – zarówno naukowców, jak i praktyków zajmujących się edukacją włączającą oraz wsparciem dzieci o zróżnicowanych potrzebach. Kierownik projektu SCWEW Agnieszka Pietryka przedstawiła rolę SCWEW w specjalistycznym wsparciu przedszkoli i szkół ogólnodostępnych. Prof. dr hab. Zenon Gajdzica podkreślił znaczenie SCWEW w systemie edukacji. Z kolei Elżbieta Krupa, liderka SCWEW w Świdniku, pokazała na przykładzie działań lokalnych, jak zmieniło się postrzeganie Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Świdniku – od „specjalnego” do „specjalistycznego”.
Swoją perspektywę przedstawił zespół socjologów z Uniwersytetu Łódzkiego – dr hab. Jakub Niedbalski, prof. UŁ, dr Zbigniew Głąb i mgr Milena Trojanowska-Ludwin. Z badania „Edukacja dla edukacji – (nie)perspektywiczna realizacja kształcenia specjalnego na poziomie ponadpodstawowym w Polsce” wynika, iż uczniowie szkół ponadpodstawowych przez cały czas doświadczają sytuacji, w których czują się traktowani przedmiotowo, a ich indywidualne potrzeby pozostają niezauważone.
Doświadczenia z wdrażania edukacji włączającej z perspektywy międzynarodowej przedstawili badacze i badaczki z Łotwy, Węgier, Czech i Słowacji. Wskazali oni na liczne wyzwania, między innymi dotyczące przygotowania przyszłych nauczycieli, trudności w precyzyjnym określaniu specjalnych potrzeb edukacyjnych i zapewnianiu odpowiedniego wsparcia uczniom.
O roli organu prowadzącego w tworzeniu i wspieraniu strategii inkluzyjnych mówiła dyrektor Departamentu Edukacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego Anna Kwaśniewska. Podkreśliła, iż celem edukacji włączającej jest wyposażenie uczniów w kompetencje niezbędne do budowania w przyszłości społeczeństwa włączającego – takiego, w którym każdy, niezależnie od różnic, może być pełnoprawnym członkiem wspólnoty.
Drugiego dnia konferencji odbył się panel dyskusyjny poświęcony zmianom zachodzącym w codziennej praktyce edukacyjnej, ze szczególnym uwzględnieniem tranzycji dziecka ze żłobka do przedszkola w kontekście rutyn i oceny funkcjonalnej.
W ramach warsztatów uczestnicy zdobywali wiedzę między innymi na temat:
- wsparcia dziecka z niepełnosprawnością słuchu w grupie przedszkolnej,
- projektowania uniwersalnego w edukacji włączającej,
- modelu współpracy z rodzicami w rozwoju dziecka,
- organizacji nauczania w placówce medycznej,
- sposobów przekazywania dzieciom informacji o płci już od najmłodszych lat.
Konferencję zakończyła wizyta studyjna w Przedszkolu Terapeutycznym Słoneczna Kraina, wykorzystującym model R.A. McWilliama, oparty na rutynach dnia codziennego.
#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie #SCWEW #ORE