Z okazji tego, iż 2025 r. został ogłoszony Rokiem ks. prof. Józefa Tischnera ze względu na 25 rocznicę jego śmierci – we wtorek, 21 października w auli Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie odbył się panel dyskusyjny pt. „Dziedzictwo myśli Józefa Tischnera wobec współczesnej filozofii polskiej”. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Katedrę Filozofii UJD.
O więzi między życiem duchownym, a filozofią ks. prof. Józefa Tischnera opowiedział ks. prof. dr hab. Pavol Dancák, Profesor Historii filozofii na Wydziale Teologii Greckokatolickiej Uniwersytetu Preszowskiego:
– Jeżeli chodzi o więź między duchowością i myślą filozoficzną ks. prof. Tischnera, to ja tam wiedzę wątek apofatyczny, który jest bardzo obecny w myśleniu duchowym wschodniej teologii. Tischner, jako filozof stawia pytania oraz tworzy różne metafory i dzięki temu zaprasza nas do zapoznania się tym, co to jest życie i duchowość. Często robiąc to za pośrednictwem dialogu, do którego nas zaprasza.
O tym, jak istotną postacią dla polskiej filozofii jest ks. prof. Józef Tischner, mówił dr Michał Płóciennik, przedstawiciel Katedry Filozofii UJD w Częstochowie:
– Jak dla mnie Tischner jest na pewno o tyle specyficzną postacią, iż gdyby wyjść na ulicę i zapytać ludzi nie zajmujących się na co dzień filozofią, jakich polskich filozofów kojarzą, to jest duża szansa, iż Tischner znalazłby się co najmniej w pierwszej trójce. Warto pamiętać, iż zadeklarował on kiedyś, iż chce być filozofem Sarmatów, chce filozofować dla Polaków. Bardzo ciekawym aspektem w kontekście Tischnera jest to, iż nie zostawił on żadnej szkoły po sobie. Zainspirował on bardzo wielu ludzi, natomiast nie ma w sensie ścisłym takiej szkoły, która by kontynuowała jego myśl biorąc go zarazem za mistrza.
– Myślę, iż filozofia ks. prof. Józefa Tischnera jest przez cały czas aktualna, pomimo zmieniających się czasów – stwierdził ks. prof. dr hab. Pavol Dancák, następnie dodając:
– Tischner nakierowuje naszą myśl na pytania: kto to jest człowiek? Co to jest solidarność? Pokazuje nam, iż ludzie nie mogą istnieć w izolacji. To jest bardzo współczesny problem, ponieważ w tych czasach często afirmuje się indywidualizm.
– Moim zdaniem duża euforia daje to, iż ten rok jest Rokiem Tischnera, ponieważ to świadczy o tym, iż został on zauważony też przez tę przestrzeń niefilozoficzną – powiedział dr Michał Płóciennik, po czym dodał:
– Dużo do myślenia daje sama osoba Tischnera oraz jego filozofia. Bogactwo jego myśli jest na tyle duże, iż każdy coś tam dla siebie znajdzie. Tischner wziął kiedyś udział w ankiecie, w której poproszono różnych polskich filozofów, żeby spróbowali się określić filozoficznie. Tischner stwierdził, iż to jest zadanie dla innych. On nie chciał myśleć o sobie, jako o członku jakiegoś nurtu filozoficznego, tylko po prostu starał się filozofować nad pewnymi problemami.
W panelu oprócz ks. prof. dr hab. Pavola Dancáka oraz dr Michała Płóciennika udział wzięli: prof. dr hab. Witold Glinkowski, prof. dr hab. Jacek Filek oraz dr Maria Karolczak, a moderatorem spotkania była dr hab. Wiesława Sajdek, prof. UJD.
