Człowiek przez duże „C”, wybitna postać, wspaniały duszpasterz, człowiek dialogu i dobry organizator – tak zmarłego w sierpniu ubiegłego roku ks. prof. dr. hab. Jana Wala wspominali przyjaciele, współpracownicy i mieszkańcy Przeczycy. W przeddzień 82. urodzin księdza profesora w rodzinnej parafii odbyła się sesja poświęcona jego pamięci. Poprowadził ją ks. dr hab. Jan Bartoszek.
Jak mówi proboszcz i kustosz Sanktuarium Matki Bożej Przeczyckiej ks. Edward Janikowski, ks. Jan Wal przez całe życie był mocno związany z Przeczycą i Sanktuarium.
– Dla tej parafii cały czas był bardzo bliski, powracał nie tylko do swojego domu rodzinnego ale przede wszystkim do sanktuarium, które sobie cenił, do Matki Bożej Przeczyckiej, którą bardzo kochał o czym świadczą te różnego rodzaju modlitwy i wiersze, które między innymi sam ułożył. Opracował również nowennę i modlitewnik do Matki Bożej Przeczyckiej za co jesteśmy mu wdzięczni. Bardzo chętnie też przyjeżdżał i głosił Słowo Boże zwłaszcza kiedy przychodziły takie momenty jak jubileusz 2000 – lecia chrześcijaństwa.
Jak podkreśla rektor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie ks. prof. dr hab. Robert Tyrała, nieoceniony jest wkład ks. Jana Wala w rozwój Uniwersytetu.
– Ksiądz Wal miał w sobie zawsze wiele nadziei i to był człowiek, który widział dalej, który jakby patrzył oczami nieswoimi. To też człowiek, który pokazywał nam wszystkim, iż nie zawsze jest prosto ale jednocześnie idziemy do przodu, patrzymy z nadzieją na to co będzie w przyszłości i to jest takie jego przesłanie. jeżeli chodzi o dziennikarstwo to wszystko zaczęło się na Uniwersytecie Papieskim właśnie od księdza profesora Wala. Z jednej strony wielki teolog, ale też dziennikarz no i przede wszystkim także naprawdę wielkiej wiary ksiądz.
Jak mówi ks.prof. dr hab. Tadeusz Borutka, istotną częścią życia księdza profesora była działalność naukowa i dydaktyczna.
– Wśród wszystkich problemów jakie poruszał priorytetową sprawą była kwestia dialogu. Opracował kilkanaście artykułów na ten temat i kilka książek. W Polsce jest to wiodąca postać w tej właśnie problematyce tak dzisiaj aktualnej jaką jest dialog. To była postać nieprzeciętna w sensie dużej wiedzy, ogromnej skromności, niesamowitej pracowitości i życzliwości wobec ludzi. Był wspaniałym wykładowcą i bardzo dobrym promotorem. Wypromował wielu magistrów, licencjatów a także i doktorów.
Przyjechałem tutaj żeby publicznie podziękować za przyjaźń z księdzem Janem – mówi ks. prof. dr hab. Stefan Koperek.
– Był profesorem, był poetą, pisarzem a nade wszystko był zawsze księdzem katolickim. Był tym księdzem nie tylko do profesury, nie tylko do emerytury ale do śmierci i jeszcze dalej. Kapłaństwo było rzeczywiście jego najistotniejszą posługą. Zacytuję, tak powiedział: Po co się jest księdzem? Nie dla zysku tylko to jest powołanie. On w swoim wierszu napisał, iż trzeba być temu powołaniu wiernym do pogrzebowej trumny. Bogu niech będą dzięki, iż taki ksiądz Jan jest, bo przecież wierzymy w świętych obcowanie i daj Boże więcej takich bożych wariatów. Amen.
Jak dodaje ks. prof. dr hab. Jan Machniak, swoją kapłańską posługę pełnił do ostatniego dnia życia.
– Kapłaństwo bardzo cieszyło księdza profesora. Stawanie codziennie przy ołtarzu było taką szczególną rzeczą dla niego i nigdy w zasadzie nie opuścił Mszy świętej. 26 sierpnia ubiegłego roku odprawił Mszę świętą i jeszcze wygłosił kazanie o Matce Bożej Częstochowskiej. Kiedy nie przyszedł następnego dnia w niedzielę do kościoła, byliśmy zaniepokojeni i odszedł adekwatnie w święto Matki Bożej.
Ksiądz Jan Wal zmarł 27 sierpnia 2023 roku, spoczął na cmentarzu w rodzinnej Przeczycy.
Sesję zakończyła się Mszą świętą pod przewodnictwem ks. prof. dr hab. Robert Tyrały oraz modlitwą przy grobie śp. ks. prof. Jana Wala.
Ks. prof. dr hab. Jan Wal był kapłanem archidiecezji krakowskiej, pochodził z diecezji tarnowskiej. Urodził się w Przeczycy (woj. podkarpackie) 12 maja 1942 roku. Święcenia kapłańskie przyjął 3 kwietnia 1966 roku z rąk ówczesnego arcybiskupa metropolity Karola Wojtyły. W latach 1966–1977 był wikariuszem w parafiach: św. Wojciecha i św. Katarzyny w Jaworznie, Nowej Hucie-Bieńczycach, Najświętszego Salwatora w Krakowie i św. Szczepana w Krakowie.
W roku 1977 kardynał Wojtyła wyznaczył go do pracy w Kurii Metropolitalnej, na stanowisku dyrektora Wydziału Duszpasterstwa Charytatywnego. Pełnił tę funkcje do połowy roku 1986, kiedy to kard. Franciszek Macharski skierował go na stypendium naukowe Uniwersytetu Louvain-la-Neuve w Belgii.
W roku 1968, podjął specjalistyczne studia licencjackie na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie. W 1973 roku opublikował książkę Stowarzyszenia misyjne duchowieństwa i środowisk uniwersyteckich w Polsce, która stanowiła podstawę późniejszego licencjatu, obronionego w 1976 roku. Pracę doktorską Problem dialogu w nauce Vaticanum II, oraz w orzeczeniach Stolicy Apostolskiej z okresu concilium i postoncilium, sfinalizował pod kierunkiem ks. bp. prof. dr. hab. Tadeusza Pieronka w 1981 roku. Trzy lata później habilitował się na podstawie pracy Soborowa wizja duszpasterstwa charytatywnego. Studium pastoralno-kanoniczne.
Zajęcia dydaktyczne z teologii pastoralnej i socjologii religii w Papieskiej Akademii Teologicznej podjął w 1987 roku. Od 1987 pełnił funkcję kierownika katedry, najpierw Teologii Pastoralnej, a po podzieleniu tej katedry w 1998 roku – Teologii Pastoralnej Ogólnej. Przez dwie kadencje był opiekunem specjalizacji z Teologii Praktycznej. W 1989 roku został mianowany docentem, w 2000 roku uzyskał tytuł naukowy profesora i stanowisko profesora nadzwyczajnego, w 2006 roku zaś profesora zwyczajnego.
To właśnie Ksiądz Profesor Jan Wal rozpoczął to, co dzisiaj jest bardzo ważnym kierunkiem kształcenia na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, czyli dziennikarstwo. On właśnie przygotował propozycję organizacji zajęć na kierunku środków społecznego przekazu (1997), a także Podyplomowego Studium Dziennikarskiego.
Ks. prof. Jan Wal był autorem wielu publikacji naukowych: książek, artykułów, recenzji, haseł encyklopedycznych i słownikowych, także współautorem podręcznika, wielu pomocy duszpasterskich, wywiadów.
Był promotorem 11 rozpraw doktorskich, 24 prac licencjackich oraz 112 prac magisterskich. Wykonał także 31 recenzji doktorskich, 15 habilitacyjnych oraz 14 recenzji w przewodach do tytułu profesora nauk teologicznych. Uczestniczył czynnie w pracach Synodu Duszpasterskiego Archidiecezji Krakowskiej (1972–1979) oraz drugiego Polskiego Synodu Plenarnego (1991–1999). Przez ponad 20 lat (od 1984 roku) pełnił funkcję członka, a później konsultora Komisji Charytatywnej Episkopatu. Swoim bogatym doświadczeniem charytatywnym wspierał także odradzającą się Caritas Polska.
W latach 1988–1990 i 1991–1996 przez kilka kadencji piastował stanowisko Prezesa Polskiego Towarzystwa Teologicznego, a w okresie 1990–1991 kierował pracami Sekcji Wydawniczej Polskiego Towarzystwa Teologicznego. W 1992 roku został wybrany na Przewodniczącego Sekcji Pastoralistów Polskich, pełniąc swe obowiązki przez dwie pięcioletnie kadencje do 2002 roku. Nawiązał w tym czasie bliską współpracę z pastoralistami słowackimi, czeskimi i austriackimi.
