Rodzice, którzy mają więcej niż jedno dziecko, wiedzą, iż bywają momenty w życiu dzieci, kiedy nie da się uniknąć kłótni między rodzeństwem.
Jako osoba odpowiedzialna za maluchy musisz je uczyć, jak rozwiązywać konflikty, przepraszać i radzić sobie ze swoimi emocjami.
Warto też pamiętać, iż nie w każdej sprzeczce między rodzeństwem rodzic musi być mediatorem. Czasem są sytuacje, w których dzieci powinny same dojść do porozumienia i w ten sposób nauczyć się samodzielnego rozwiązywania konfliktów.
Kłótnie między rodzeństwem to nic wyjątkowego
Rodzicielstwo to wyzwanie na każdym kroku. Spotkałam się choćby z określeniami, iż to niekończąca się podróż, pełna emocji i wyzwań, szczególnie jeżeli masz kilkoro dzieci, a one nie chcą współpracować z tobą lub ze sobą. Oto kilka rad, jak zachować zimną krew i stać się mediatorem między dziećmi, które mają chęć pozabierać sobie nawzajem wszystkie zabawki i pozostać jedynakami do końca życia.
Mówimy głównie o małych dzieciach, szczególnie w przypadku małej różnicy wieku między nimi, bo wtedy najczęściej dochodzi do sporów (choć oczywiście nie jest to reguła). Z czasem warto pozwalać dzieciom na to, by same uczyły się rozwiązywania konfliktów i dochodzenia do porozumienia. W przypadku młodszych dzieci czasem interwencja rodzica jest niezbędna. Oto 7 sposobów łagodzenia konfliktów między rodzeństwem:
1. Zatrzymaj się i weź oddech
Jeśli masz w domu np. dwójkę dzieci, które dzielą tylko 2-3 lata różnicy, konflikty między nimi pewnie musisz łagodzić, odkąd młodsze skończyło mniej więcej rok. W obliczu trudnych sytuacji, gdy dzieci krzyczą, płaczą i zabierają sobie zabawki, każdy rodzic musi najpierw wziąć głęboki oddech i policzyć do 10.
Ewentualnie w myślach puścić wiązankę przekleństw i popatrzeć za okno przez 20 sekund. Taka przerwa i odcięcie się pozwolą ci zebrać myśli i odzyskać kontrolę nad emocjami, które mogą być nadszarpnięte po byciu świadkiem awantury między dziećmi.
2. Patrz na problem z perspektywy
Należy pamiętać, iż dzieci stale się uczą i sprawdzają, gdzie są granice postawione przez rodziców. Gdy dorastają i rozwijają się, najczęściej zasady obowiązujące w domu także ulegają zmianie. Kiedy dzieci sprawiają, iż jest ci trudno, pamiętaj o perspektywie czasu.
Pomyśl o tym, iż bunt dziecka to część składowa konkretnego etapu rozwoju i za chwilę może być tylko wspomnieniem. Rolą rodzica w trakcie tych trudnych chwil w rozwoju jest pokierować dzieckiem tak, by nauczyło się zarządzać swoimi emocjami.
3. Ustal granice
Wyznaczanie zasad i granic, jakie panują w waszym domu to element, który pomoże ci zapanować nad wybuchami dzieci. Dzięki zasadom możesz nauczyć je, jak rozwiązywać konflikty, jak zachować spokój i reagować w bardziej opanowany sposób. Czasem wystarczy ustalić, iż np. nikt nie idzie w domu spać obrażony, bo ważniejsze jest porozmawianie i przeproszenie za swoje negatywne zachowanie.
Kluczem do sukcesu jest również to, by dziecko widziało, iż ty jako rodzic także reagujesz ze spokojem i opanowaniem, kiedy dzieci się kłócą. Dzięki temu, obserwując ciebie, dziecko zacznie podświadomie zachowywać się podobnie, czyli starać się prowadzić do zgody.
4. Ucz empatii
Postaw się na miejscu każdego z dzieci i postaraj się zrozumieć motywację ich zachowań. Współczucie i umiejętność spojrzenia na sytuację z perspektywy drugiej osoby to ćwiczenie empatii.
Zrozumienie tych przyczyn działania sprawi, iż staniesz się bardziej wyrozumiała i łagodniejsza. Warto też uświadomić to swoim dzieciom na przykładzie negatywnych zachowań: na maluchy dobrze działa obrazowanie. Opowiedz im o tym, iż nie chciałyby np., aby siostra/brat robił im coś złego, co one robią jej/jemu.
5. Opracujcie plan na kryzysowe sytuacje
W momentach, kiedy każdy w domu jest na skraju cierpliwości, należy przejść do konkretnego planu radzenia sobie z konfliktami. Najczęściej pierwszy krok to izolacja rodzeństwa, które kłóci się, bo dzięki temu emocje każdej ze stron mają szansę się uspokoić. Techniki takie jak głębokie oddychanie, liczenie do dziesięciu lub wyjście z pomieszczenia zapewnią zarówno dzieciom, jak i rodzicowi przestrzeń, by przemyśleć, jak doprowadzić do kompromisów przez spokojną rozmowę.
6. Bądź mediatorem, ale nie nadgorliwym
Nie każde niewłaściwe zachowanie wymaga zdecydowanej reakcji. Jako rodzic musisz się nauczyć rozróżniać drobne sprzeczki od dużych awantur, w których dzieci potrzebują mediatora. Czasem dzieciom potrzebna jest osoba, która pomoże im rozwiązać problem, dojść do porozumienia, ale wiele drobnych sprzeczek nie wymaga wtrącania się. Dzieci zawsze intuicyjnie będą w mniejszych sprawach umiały się dogadać, a dzięki samodzielnemu pogodzeniu nabierają doświadczenia w dbaniu o relacje.
7. Szukaj wsparcia i zrozumienia dla swoich emocji
Bycie rodzicem bywa wyczerpujące, dlatego kiedy wciąż musisz być wsparciem i mediatorem dzieci, twoje zapasy cierpliwości, energii i wyrozumiałości czasem są wykorzystane w całości. Może to być czasem obciążające i izolujące, dlatego warto szukać dla siebie wsparcia emocjonalnego. Nie wahaj się porozmawiać z przyjaciółmi, rodziną albo specjalistą, jeżeli czujesz, iż tego potrzebujesz. Frustracja i przytłoczenie własnymi emocjami może się negatywnie odbić na całej rodzinie.