Rząd przyjął projekt nowelizacji oświaty. Szefowa MEN: Idą duże zmiany

Umożliwienie wdrożenia w szkołach kompleksowej reformy programowej i powrót od roku szkolnego 2026/2027 do kwietniowego terminu egzaminu ósmoklasisty – to część zmian, jakie przewiduje przyjęty przez rząd projekt nowelizacji prawa oświatowego i niektórych innych ustaw.

Resort edukacji, który przygotował projekt, poinformował, iż zmiana przepisów ma przede wszystkim umożliwić wdrożenie w szkołach „kompleksowej reformy programowej w zakresie wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół”, opartej na dokumencie „Profil absolwenta i absolwentki. Droga do zmian w edukacji”.

Edukacja priorytetem rządu

Ministra edukacji Barbara Nowacka zaznaczyła podczas dzisiejszej konferencji po posiedzeniu Rady Ministrów, iż wśród priorytetów rządu są dwa związane z oświatą. Jedną z nich jest „Reforma26. Kompas Jutra” i potrzebne są zmiany ustawowe, by mogła ona wejść w życie. Nowacka poinformowała również, iż w ramy nauczania zostały wpisane doświadczenia edukacyjne, nauczanie praktyczne oraz tygodnie projektowe. Ministra przekazała, iż tydzień projektowy, podczas którego uczniowie będą „międzyzespołowo, interdyscyplinarnie i międzyklasowo wykonywali projekty edukacyjne”, będzie wprowadzany stopniowo. Najpierw, w 2026 roku, ma być nieobowiązkowy, a później – obowiązkowy.

Szefowa MEN zaznaczyła, iż chociaż zmiany są „stricte techniczne”, to pozwolą na realne wdrożenie reformy „Reforma26. Kompas Jutra”.

– To bardzo duża ustawa zmieniająca różne obszary, również na wnioski Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Obrony Narodowej, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dzięki tej zmianie szkielet pozwalający na reformę, czyli realizację priorytetu rządu, jest właśnie kierowany do parlamentu – dodała Nowacka.

Egzamin ósmoklasisty znów w kwietniu

Ministra edukacji zapytana, czy środowa decyzja rządu to też zielone światło dla powrotu do kwietniowego terminu egzaminu ósmoklasisty, potwierdziła, iż ustawa na to pozwala. Zwróciła uwagę, iż z powodu pandemii COVID-19 egzamin ósmoklasisty został przeniesiony na maj, czyli miesiąc maturalny, „co było wielkim wyzwaniem”.

– Za dwa lata będzie ponad 800 tysięcy osób, które – gdybyśmy nie zmienili przepisów – zdawałyby w tym samym czasie egzamin. To oznaczałoby też ryzyko błędów, narażenie zespołów egzaminatorskich na zwyczajne ludzkie przemęczenie – argumentowała szefowa MEN. – Mamy też świadomość, iż tak wielu egzaminatorów po prostu nie ma – dodała.

System skoncentrowany na potrzebach uczniów

Zgodnie z założeniami rządowego projektu nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego i podstawa programowa kształcenia ogólnego dla poszczególnych typów szkół będą jasno i precyzyjnie określać cele kształcenia i efekty uczenia się. Będą też spójne wewnętrznie i między przedmiotami, na tyle precyzyjne, aby można było na ich podstawie tworzyć narzędzia diagnostyczne i egzaminy oraz efektywnie udzielać wsparcia uczniom w procesie uczenia się. Będą także na tyle elastyczne, aby nauczyciele mogli je realizować według własnego pomysłu i w sposób uwzględniający zróżnicowane potrzeby edukacyjne uczniów, skoncentrowane na budowaniu kompetencji uczniów, a nie tylko zapamiętywaniu informacji.

Projekt obejmuje też propozycje innych zmian o charakterze uzupełniającym, porządkującym lub korygującym. „Reforma26. Kompas Jutra” to rozłożona na lata reforma edukacji. Od 1 września 2025 roku do szkół weszły już dwa nowe przedmioty – edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna.

Stopniowo będzie też wprowadzana nowa podstawa programowa – we wrześniu 2026 roku ma zacząć obowiązywać w klasach I i IV szkoły podstawowej, od września 2027 roku ma obowiązywać w I klasach szkół ponadpodstawowych, a w podstawówce obejmie kolejne dwa roczniki. W następnych latach ma objąć kolejne roczniki uczniów szkoły podstawowej i szkół ponadpodstawowych.