Dobrobyt finansowy jest ściśle powiązany z umiejętnością rozumienia pieniędzy, planowania wydatków i podejmowania świadomych decyzji – wynika z globalnego badania Grupy Santander „Kapitał nauki. Globalne perspektywy edukacji finansowej”. Raport pokazuje, iż choć ludzie deklarują wysoką wiedzę ekonomiczną, w praktyce często ją przeceniają. W Polsce najważniejsze cele finansowe to oszczędzanie na podróże, osiągnięcie stabilizacji finansowej oraz zakup samochodu.
Wiedza finansowa a codzienne decyzje
Raport „Kapitał nauki” objął 10 państw i analizował m.in. poziom pewności finansowej, bariery w dostępie do edukacji ekonomicznej oraz oczekiwania wobec instytucji przekazujących wiedzę finansową. Autorzy badania podkreślają, iż edukacja finansowa umożliwia podejmowanie bardziej świadomych decyzji konsumenckich, lepsze zarządzanie ryzykiem oraz odpowiedzialne wykorzystywanie szans ekonomicznych.
Komentując wyniki raportu, Michał Gajewski, CEO Santander Bank Polska, zwraca uwagę, iż rola instytucji finansowych nie powinna ograniczać się wyłącznie do oferowania produktów i usług.
„Jednym z wielu takich projektów, który z sukcesem realizujemy od 2016 r., jest autorski program >>Finansiaki<<. Jego celem jest wspieranie rodziców i nauczycieli w nauczaniu dzieci o finansach i przedsiębiorczości, poprzez dostarczenie im odpowiednich materiałów edukacyjnych. Dla Santander Bank Polska promowanie edukacji ekonomicznej nie jest jednorazową inicjatywą, ale stałym elementem odpowiedzialnego funkcjonowania na rynku” – dodaje.
Globalne inwestycje w edukację
Grupa Santander od ponad 30 lat wspiera edukację, przeznaczając na ten cel ponad 2,4 mld euro na całym świecie. Tylko w 2024 roku z inicjatyw i materiałów dotyczących edukacji finansowej skorzystało ponad 4 mln osób.
Ana Botín, przewodnicząca Grupy Santander, podkreśla, iż edukacja finansowa nie jest zagadnieniem technicznym ani drugorzędnym, ale jednym z fundamentów rozwoju społecznego i gospodarczego. Jej zdaniem zrozumienie mechanizmów funkcjonowania pieniądza oznacza lepsze zrozumienie współczesnej rzeczywistości ekonomicznej i społecznej.
Przeceniana wiedza, realne luki
Jak pokazuje raport, 61 proc. respondentów deklaruje, iż posiada dużą lub dość dużą wiedzę finansową. Jednocześnie tylko 32 proc. badanych potrafiło poprawnie odpowiedzieć na pytanie dotyczące inflacji.
Respondenci wykazują jednak silną potrzebę kontroli nad swoimi finansami – 79 proc. z nich regularnie monitoruje miesięczne wydatki. Mimo to edukacja finansowa pozostaje rzadko wykorzystywana. Zaledwie 20 proc. badanych przyznało, iż kiedykolwiek uczestniczyło w zajęciach z zakresu edukacji ekonomicznej, podczas gdy 78 proc. nie ma takiego doświadczenia.
Wśród najczęściej wskazywanych korzyści płynących z edukacji finansowej respondenci wymieniają możliwość podejmowania lepszych decyzji (64 proc.), skuteczne zarządzanie pieniędzmi i zadłużeniem (59 proc.) oraz umiejętność tworzenia dobrze zaplanowanego budżetu domowego (52 proc.).
Cele finansowe Polaków
W Polsce trzy najważniejsze cele finansowe to oszczędzanie na podróże (38 proc.), osiągnięcie stabilizacji finansowej (36 proc.) oraz zakup samochodu (20 proc.). 64 proc. polskich respondentów deklaruje, iż posiada wiedzę na temat finansów, jednak tylko 33 proc. poprawnie odpowiedziało na pytanie dotyczące inflacji.
Polacy najczęściej poszukują informacji ekonomicznych u doradców finansowych (38 proc.), członków rodziny (29 proc.) oraz znajomych (23 proc.).
Kto powinien uczyć finansów?
Autorzy raportu wskazują, iż nie istnieje powszechny konsensus co do tego, kto powinien odpowiadać za edukację finansową dorosłych. Odpowiedzialność ta jest często przypisywana przedsiębiorstwom i innym instytucjom, natomiast szkoły i rodzice są postrzegani jako najważniejsze źródła wiedzy finansowej dla dzieci.
„Brak wiedzy finansowej jest odwiecznym problemem na całym świecie, a jedna trzecia dorosłych twierdzi, iż nie czuje się pewnie, zarządzając swoimi pieniędzmi. Jest to wyzwanie, z którym boryka się wiele krajów, nie tylko w kontekście bezpośredniego wpływu na indywidualną sytuację finansową swoich obywateli, ale także ze względu na szersze konsekwencje społeczne i gospodarcze” – podsumowuje Ana Botín, przewodnicząca Grupy Santander.
Pełna wersja raportu „Kapitał nauki” dostępna jest na stronie Grupy Santander.
Źródło i pełna informacja: PAP MediaRoom
