14 stycznia na orbitę poleci najmniejszy polski satelita HYPE, opracowany przez studentów Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. To pierwszy satelita w pełni stworzony przez studentów, jak również najmniejszy zbudowany do tej pory w Polsce.
Wystrzelenie jest zaplanowane na 14 stycznia 2025 roku z Centrum Kosmicznego Vandenberg w Kalifornii w Stanach Zjednoczonych. Najmniejszy polski satelita wyruszy w ramach misji Falcon 9 Transporter-12. HYPE zostanie wyniesiony na orbitę na wysokość 525 km, gdzie rozpocznie swoją pionierską misję.
– Już jutro satelita znajdzie się na orbicie docelowej. W ciągu 5-10 dni HYPE zostanie oddzielony od reszty statku D-Orbit i wyrzucony z kapsuły w przestrzeń kosmiczną. Po oddaleniu się od pozostałych satelitów rozpocznie się sekwencja rozłożenia, która będzie polegała na zwolnieniu mechanizmu zabezpieczającego anteny i selfie sticka. Wtedy zaczynamy procedurę nawiązywania komunikacji i uruchomienia podsystemów – mówi Jan Rosa, członek zarządu koła SatLab AGH.
HYPE jest satelitą standardu PocketQube o wymiarach 5 x 5 x 5 cm. Cały proces projektowania i montażu HYPE został przeprowadzony przez młodych naukowców z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Posiada ono miniaturowy spektrometr umożliwiający obserwację Ziemi. Pozwoli to na ocenę zanieczyszczenia światłem, pyłami wulkanicznymi, a także obserwację degradacji obszarów leśnych.
Wykrywanie emisji gazów i pyłów umożliwi modelowanie wpływu aktywności wulkanicznej na środowisko oraz zdrowie ludzi. Obserwacje degradacji lasów mogą pomóc monitorować wylesianie, a także oceniać skuteczność działań ochronnych. Dane z HYPE mogą zostać wykorzystane w ramach projektów badawczych, posłużyć do nauki metod analizy danych przestrzennych i spektroskopii. Dzięki tym badaniom studenci zdobędą bezcenne doświadczenie w projektowaniu oraz realizacji misji kosmicznych.
W ramach misji HYPE wykorzysta również miniaturową kamerę zamontowaną na składanym ramieniu. Kamera będzie skierowana na wyświetlacz satelity, na którym będą pojawiały się grafiki przesłane ze stacji naziemnej. Ten element misji ma na celu promocję polskich osiągnięć technologicznych oraz popularyzację nauki i technologii kosmicznych.
fot. AGH w Krakowie
Ostatnie miesiące były dla naukowców z KN SatLab AGH czasem intensywnych przygotowań, szkoleń oraz wymiany wiedzy wśród członków, jak również tworzenia niezbędnej infrastruktury i zaplecza technicznego na uczelni. Pod koniec grudnia zainstalowano na dachu Centrum Technologii Kosmicznych AGH antenę, która będzie w stanie precyzyjnie monitorować trajektorię nanosatelity HYPE i umożliwi stałą komunikację z obiektem na orbicie. Nowy nabytek uczelni zapewni w przyszłości kontakt z satelitami, które będą realizowane w ramach kolejnych projektów.
– W przyszłości planujemy wyposażenie laboratorium w rentgen do sprawdzania elektroniki i konstrukcji oraz pomieszczenie typu clean room służące do budowania komponentów i ich integracji. Naszym kolejnym projektem jest satelita większego formantu – standardu CubeSat, który będzie miał za zadanie monitorowanie powierzchni Ziemi w wielu częstotliwościach światła oraz testowanie eksperymentalnego modułu komunikacji laserowej. Będzie to pierwszy taki moduł stworzony w Polsce. Zawierać będzie Payload biologiczny, który będzie badał wpływ promieniowania kosmicznego. Projekt ma dostarczać polskim instytucjom danych satelitarnych z kamery hiperspektralnej – wyjaśnia Jan Rosa, członek zarządu koła.
– Cel był bardzo ambitny. Opieraliśmy się na własnej wiedzy, testach, licznych materiałach naukowych czy konsultacjach. Tworzenie HYPE to piękna przygoda, która pokazała, jak dzięki determinacji w krótkim czasie można zdobyć niesamowite nakłady wiedzy i doświadczenia. Ukończenie tego projektu nie byłoby możliwe bez pracy zespołowej wielu ambitnych i zaangażowanych młodych osób – mówi Paweł Rapta, jeden z twórców satelity.