Żółwie morskie wracają na cypryjskie plaże, by złożyć jaja. Walka o przetrwanie trwa – zagraża im człowiek, natura i zmiany klimatyczne
Na plażach Cypru rozpoczął się sezon lęgowy żółwi morskich. Jak co roku, samice żółwia szylkretowego (Caretta caretta) i zielonego (Chelonia mydas) wychodzą z morza, by złożyć jaja w piasku. Każde gniazdo zawiera od 80 do 100 jaj, ale – jak przypominają eksperci z Departamentu Rybołówstwa i Badań Morskich – tylko jeden młody żółw na tysiąc osiąga dorosłość.
Powodem są zarówno naturalne zagrożenia, takie jak drapieżniki (lisy, ptaki, kraby, ryby), jak i działalność człowieka. Do największych problemów zalicza się niszczenie gniazd, zanieczyszczenie środowiska, sztuczne światło, erozję plaż oraz zmiany klimatu.
Program ochrony działa od 1978 roku
Cypr już w 1978 roku wdrożył program ochrony żółwi morskich. Gniazda na plażach są zabezpieczane aluminiowymi klatkami, które chronią je przed lisami i przypadkowym zadeptaniem. Na miejscu umieszczane są również znaki informujące turystów i mieszkańców, by nie naruszać terenu lęgowego.
Program obejmuje także ocenę wskaźników wylęgu i proporcji płci młodych żółwi. Najważniejsze plaże lęgowe to obszary Lara–Toxeftra oraz Polis–Yialias, objęte ochroną w ramach sieci NATURA 2000. Oba tereny są także chronione przez przepisy ustawy o rybołówstwie.
W 2013 roku obszar Lara–Toxeftra trafił na Listę Obszarów Szczególnie Chronionych o Znaczeniu Śródziemnomorskim (SPAMI) jako uznanie jego roli w ochronie tych cennych gatunków na poziomie regionalnym.
Centrum ratunkowe i edukacja
Poza ochroną samych gniazd i siedlisk, program obejmuje również działania edukacyjne i monitoring plaż. Funkcjonariusze sprawdzają, czy prawo jest przestrzegane, a społeczeństwo zyskuje wiedzę o żółwiach i zagrożeniach, jakie im zagrażają.
Ranne lub chore osobniki trafiają do ośrodka ratunkowego prowadzonego przez Cypryjskie Centrum Badań Akwakultury Morskiej (CMARC) w Meneou. Tam żółwie otrzymują pomoc i – jeżeli to możliwe – są wypuszczane z powrotem do morza.
Na Cyprze obserwuje się coraz większe zainteresowanie ochroną żółwi również wśród Polaków zamieszkałych na wyspie. Wielu z nas angażuje się w lokalne inicjatywy, edukację lub po prostu informuje turystów, jak zachować się na plaży, by nie zaszkodzić zwierzętom.
FAQ
Jakie żółwie morskie składają jaja na Cyprze?
Żółw szylkretowy (Caretta caretta) i żółw zielony (Chelonia mydas).
Czy można zbliżać się do gniazd żółwi?
Nie – gniazda są chronione i oznaczone. Naruszanie ich może stanowić wykroczenie.
Gdzie znajdują się najważniejsze plaże lęgowe żółwi?
W rejonach Lara–Toxeftra i Polis–Yialias, objętych ochroną NATURA 2000.
