System edukacji w Niemczech – jak wygląda?

mojestypendium.pl 7 godzin temu

Mogliście się już od nas dowiedzieć, jak wygląda nauczanie w wielu krajach na świecie, takich jak USA, Singapur, Finlandia, Wielka Brytania i wiele innych. Czas na więcej! W dzisiejszym artykule opiszemy dla Was system edukacji w Niemczech. To bardzo interesujący temat, gdyż Niemcy nie są krajem jednorodnym i o polityce edukacyjnej decydują kraje związkowe (Landy). Pewne ogólne ramy szkolnictwa pozostają niezmienne, natomiast w szczegółach mogą już różnić się między sobą.

System edukacji w Niemczech – etapy

Przedszkole – Kindergarten

Przedszkole jest nieobowiązkowym etapem niemieckiego szkolnictwa. Jest dostępne dla dzieci w wieku od trzech do sześciu lat, a rodzice płacą czesne za uczęszczanie pociechy do takiej placówki. Wysokość tego czesnego może się różnić w zależności od landu. Celem nauki jest wspieranie rozwoju społecznego, emocjonalnego, fizycznego i umysłowego dziecka, a także nauczenie go podstawowych umiejętności, które mogą być od niego wymagane na dalszych etapach edukacji.

Szkoła podstawowa – Grundschule

Do Grundschule mali Niemcy zaczynają uczęszczać w wieku sześciu lat i jest to pierwszy etap kształcenia obowiązkowego. Grundschule obejmuje klasy od 1 do 4 (chociaż w niektórych landach od 1 do 6). W pierwszych klasach uczniowie są oceniani wyłącznie opisowo, zaś w dalszych zależy to od landu. W niektórych ocenianie dalej przebiega opisowo, w innych na skali od 1 (bardzo dobrze) do 6 (bardzo słabo). Program nauczania obejmuje podstawy takich przedmiotów jak język niemiecki, matematyka, nauki przyrodnicze, pierwszy język obcy, sztuka, wychowanie fizyczne, a w niektórych landach także religia. Na koniec Grundschule uczniowie otrzymują od nauczycieli rekomendacje co do wyboru szkoły średniej.

Szkoły średnie

Szkoła średnia to moment, w którym system edukacji w Niemczech zaczyna oferować konkretne ścieżki rozwoju. Warto zaznaczyć, iż następuje to znacznie wcześniej niż w Polsce (uczniowie mają ok. 10 lat). Młodzi Niemcy mogą kontynuować naukę ogólnokształcącą lub skierować się bardziej w stronę nauczania zawodowego. Szkoły średnie w Niemczech dzielą się na I i II stopnia, gdzie I stopień zwykle obejmuje jeszcze obowiązek szkolny, a II etap jest już nieobowiązkowy. I tak szkoły średnie dzielą się na:

Gymnasium – jest ukierunkowane na wszechstronne nauczanie i najbardziej wymagające akademicko. Do Gymnasium idą uczniowie, którzy nie mieli problemów z nauką w Grundschule. Gymnasium kończy się w 12 lub 13 klasie maturą (Abitur), dzięki której można dalej kształcić się na uniwersytecie.
Hauptschule – skierowane do uczniów chcących przygotować się do zawodów technicznych lub rzemieślniczych. Edukacja ma wymiar przede wszystkim praktyczny. Kończy się na 9 lub 10 klasie. Po zakończeniu tej szkoły uczniowie mogą się ubiegać o przyjęcie do Berufschule – szkoły zawodowej, która kończy się otrzymaniem tytułu zawodowego. Mogą też udać się na praktyki zawodowe (Ausbildung)
Realschule – oferuje bardziej wszechstronne wykształcenie niż Haputschule. Pozwala na kontynuację nauki w szkołach zawodowych lub technikach. Przy dobrych wynikach można też przejść do Gymnasium i uzyskać maturę.

Wyższe uczelnie

Nauczanie wyższe w Niemczech to nie tylko uniwersytety, ale też różnego rodzaju szkoły zawodowe (Fachhochschulen) oraz artystyczne.

Edukacja domowa w Niemczech? Licz się z grzywną

Pewną ciekawostkę może stanowić fakt, iż rodzice chcący uczyć dzieci w ramach edukacji domowej muszą mierzyć się w Niemczech z wieloma obostrzeniami prawnymi. Obowiązek szkolny w Niemczech sięga 1919 roku i prawo nie przewiduje możliwości edukacji domowej poza bardzo wyjątkowymi przypadkami. Rodzice chcący łamać ten zakaz, muszą liczyć się z grzywnami. Od lat zdarzało się, iż niektórzy próbowali się buntować. Na przykład w 2003 r. niemieckie małżeństwo złożyło skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, twierdząc, iż edukacja szkolna w Niemczech stanowi zagrożenie dla ich przekonań religijnych, gdyż obejmuje edukację seksualną. Jednak w 2005 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, iż zakaz domowego nauczania jest dobrze uzasadniony i podtrzymał go.

System edukacji w Niemczech a w Polsce. Jakie jeszcze są różnice?

Wyżej omówiliśmy pokrótce największą różnicę między systemem edukacji w Polsce, a tym u naszych zachodnich sąsiadów. Jest to przede wszystkim brak jednolitej podstawy programowej – w Niemczech decydują o niej poszczególne landy. Za naszą granicą dzieci znacznie wcześniej niż u nas spotykają się też z podziałem, który wpłynie na ich całe dalsze życie – czyli z wyborem szkoły średniej. W Polsce coraz powszechniejsza jest też edukacja domowa lub w systemach alternatywnych, co w Niemczech jest możliwe tylko w wyjątkowych sytuacjach. Co jeszcze różni te dwa systemy?

Krótsze wakacje. Wakacje w Niemczech realizowane są tylko 6 tygodni, a nie ok. 9, jak w Polsce. Za to mali Niemcy mają dużo więcej przerw i ferii w ciągu roku szkolnego. Podczas gdy Polacy odpoczywają od szkoły adekwatnie tylko w ramach ferii zimowych, w Niemczech wyróżnia się ferie jesienne, zimowe i zielonoświątkowe. Warto podkreślić, iż i tutaj dokładne terminy ferii zależą od poszczególnych landów i nie wypadają one w jednym czasie dla całego kraju.
Sposób nauki. W Polsce uczniowie mają do czynienia z bardzo obszernym materiałem nauczania, w większości oparty o wiedzę teoretyczną. W Niemczech duży nacisk kładzie się na umiejętności miękkie i zajęcia praktyczne. Nie ma mowy o „zakuwaniu” na pamięć.

Polecamy też serię Kierunek: Świat. Znajdziecie w niej wszelkie informacje o warunkach studiowania za granicą i możliwościach wyjazdu do różnych krajów.

Sądzisz, iż to co robimy ma sens i podzielasz naszą misję? Zostań naszym patronem na Patronite i pomóż nam docierać z wiedzą do wszystkich, którzy tego potrzebują!

Fundacja Dobra Sieć nie ponosi odpowiedzialności za decyzje podjęte przez użytkowników serwisu na podstawie informacji opublikowanych na stronach www.mojestypendium.pl. Rozpowszechnianie całości lub fragmentów tekstów zamieszczanych w serwisie www.mojestypendium.pl w innych mediach lub w innych serwisach internetowych bez podania źródła wymaga zgody serwisu www.mojestypendium.pl.