Inteligencję emocjonalną dziecka warto wzmacniać i rozwijać, bo jej wysoki poziom odpowiada m.in. za stabilną i silną psychikę, a także pewność siebie i empatię.
Wzmacnianie inteligencji emocjonalnej to także dbanie o rozumienie emocji i uczuć, które towarzyszą dziecku na co dzień.
Aby móc codziennie porozmawiać, przeanalizować stany emocjonalne, zrozumieć je i zwiększyć inteligencję emocjonalną, można robić to w formie zabawy i prostych zadań. W tym celu warto prowadzić z dzieckiem dziennik emocji.
Wspieranie inteligencji emocjonalnej przez dziennik
Dzieci czasem są pełne emocji, których nie rozumieją, przez co bywają zmęczone, złe i przebodźcowane. Najczęściej, gdy nie rozumieją swoich uczuć i nie analizują ich, nie wiedzą też, jak się uspokoić i zrozumieć samych siebie. W takich trudnych momentach warto wspierać inteligencję emocjonalną, która pomaga być wrażliwym na emocje, rozumieć je i opanować.
Takim genialnym sposobem wspierania inteligencji emocjonalnej jest prowadzenie dziennika zabaw, zainteresowań i myśli. Notatnik czy dziennik emocji, w którym codziennie będziecie zapisywali lub rysowali stany emocjonalne, jakich każdego dnia ty i dziecko doświadczacie, to aktywność, która pomoże wam radzić sobie z emocjami, ale też pozytywnie wpłynie na poziom empatii, to, jak dziecko będzie radziło sobie w szkole i jak będą wyglądały jego relacje z rówieśnikami.
Przelanie myśli i emocji na papier uczy rozpoznawania ich i radzenia sobie z nimi. Pokazuje też, iż każdy z nas ma różne emocjonalne odczucia, choćby jeżeli dotyczą jednej i tej samej sytuacji. Prowadzenie dziennika emocji daje dzieciom narzędzie do wyrażania siebie i swoich uczuć bez obawy, iż zrobią to źle. By jednak wspierało to inteligencję emocjonalną, trzeba zacząć prowadzić dziennik wspólnie z dzieckiem i towarzyszyć mu w tym. Można zrobić to na wiele sposobów, oto kilka z nich:
1. Dziennik myśli dziecka i rodzica
Nie wystarczy dać dziecku notes, w którym ma zapisywać lub rysować swoje odczucia dotyczące danego dnia. Warto prowadzić go razem z dzieckiem, zachęcać do aktywności i opowiadania o sobie także poprzez własne opowiadanie o emocjach.
Dzięki przykładowi rodzica dziecko zaczyna rozumieć, jak powinno wyglądać opowiadanie o uczuciach i jak radzić sobie z emocjami. Można pisać (albo rysować, jeżeli dziecko jest młodsze) na zmianę z dzieckiem w dzienniku, a przy okazji rodzic może dowiedzieć się, co dziecku leży na sercu.
2. Dziennik artystyczny
Możecie wykorzystać kolorowankę albo jakąś aktywizującą dziecko książeczkę, ale równie dobrze można stworzyć dziennik w zwykłym zeszycie lub bloku rysunkowym. Zabawa polega na codziennym rysowaniu jednej rzeczy, która danego dnia się zdarzyła, sprawiła, iż coś w emocjach naszych lub dziecka się zmieniło. Psychologowie dziecięcy zawsze zaznaczają, iż w rysunkach są ogromne pokłady emocji – choćby u bardzo małych dzieci widać wiele rzeczy, które zajmują umysł malucha.
3. Dziennik pytań i odpowiedzi
Jeśli dziecko umie już dobrze pisać, możecie prowadzić dziennik, w którym na zmianę będziecie pisali pytania i odpowiedzi na zadawane sobie wzajemnie pytania. Można też kupić gotowe dzienniki z zadaniami, które wykonujesz codziennie z dzieckiem, ale samodzielne zadawanie sobie wzajemnie pytań jest o tyle ciekawsze, iż znacie się i zawsze można spytać o coś bardziej spersonalizowanego, co dotyczy konkretnego przeżytego dnia, np. tego, czy pani od matematyki była dziś miła albo jak poszedł sprawdzian z polskiego.
4. Dziennik z uzupełnieniami
W księgarniach jest wiele książek opartych na uzupełnianiu treści. Kilka lat temu wśród nastolatków popularny był "Zniszcz ten dziennik", ale podobnych publikacji dla młodszych i starszych dzieci z zadaniami do wykonania jest więcej.
Wybierzcie taką, której tematyka najbardziej wam będzie odpowiadała i codziennie róbcie jedno zadanie – może polegać np. na dorysowaniu pana w ciężarówce albo przyklejeniu posiłków na kocu piknikowym świnki Peppy. Przy okazji takich wspólnych chwil nad książką zawsze znajdzie się temat do rozmowy, od którego można przejść do pytania o emocje danego dnia.
5. Kapsuła czasu
Na każdej kolejnej stronie waszego zeszytu do zadań zapisujcie różne "sposoby na...". Róbcie listy sposobów:
na poprawę humoru,
jak naprawić nieudane popołudnie,
co zrobić, żeby deszczowy dzień stał się lepszy
i wiele innych, które skupią się na poprawie stanu emocjonalnego.
Do takich list można wracać, kiedy dzień faktycznie będzie słabszy i będzie trzeba się jakoś pocieszyć i przeanalizować uczucia, które dziecku/nam towarzyszą w danym momencie.
6. Odpowiedz na pytanie i dowiedz się czegoś o sobie
To pomysł trochę podobny do tego w punkcie 3, ale polega nie tylko na odpowiadaniu na zadanie pytania, ale rozwijaniu odpowiedzi na podstawie analizy emocji. Możecie przy okazji zadawanych pytań grać w grę i opowiadać o tym, dlaczego drugie z was odpowiedziało w taki sposób, dlaczego czuło się np. kiepsko po niemiłym komentarzu usłyszanym w szkole/pracy.
7. Samodzielny komiks
Zadanie polega na prowadzeniu dziennika, w którym dzielicie kartkę na poziome pasy. Każdy pasek należy na zmianę do dziecka i rodzica. Codziennie rysujecie po jednym pasku komiksu, w którym możecie zawrzeć, co tylko chcecie, ale warunkiem jest załączenie uczuć i emocji, które wiążą się z danym dniem.
Tworząc pasek z komiksowymi okienkami, trzeba nawiązać do poprzedniego paska stworzonego przez dziecko/rodzica, w ten sposób uczymy się wzajemnie o swoich emocjach i o tym, jak na nie reagować. Taka metoda wspiera też naukę empatii.