Trybunał Konstytucyjny: Nowy wyrok ws. lekcji religii w szkołach

W Polsce od początku roku szkolnego obowiązują zmiany w organizacji lekcji religii, które jednak zostały zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny. Rozporządzenie MEN zostało uznane za niezgodne z przepisami.

Sprawa dotyczy lipcowego rozporządzenia, które zmieniło warunki i sposób organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach. Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego został wystosowany przez Prezes Sądu Najwyższego Małgorzatę Manowską w odpowiedzi na petycje Prezydium Episkopatu i Polskiej Rady Ekumenicznej.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż rozporządzenie jest niezgodne z ustawą o systemie oświaty, która stanowi, iż minister edukacji określa warunki organizacji nauki religii w porozumieniu z władzami kościołów i związków wyznaniowych. W opinii Trybunału, rozporządzenie łamie ten przepis, ponieważ nie zostało wydane w porozumieniu z przedstawicielami kościołów i związków wyznaniowych.

W uzasadnieniu swojego wyroku, sędzia sprawozdawca Krystyna Pawłowicz stwierdziła, iż minister edukacji nie spełnił wymogu działania w porozumieniu z przedstawicielami kościołów i związków wyznaniowych, wydając decyzję jednostronnie i ignorując stanowiska przedstawicieli Kościoła katolickiego i innych kościołów i związków wyznaniowych.

Skutkiem wyroku Trybunału jest utrata mocy obowiązującej kwestionowanego rozporządzenia w całości, co oznacza, iż rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 kwietnia 1992 r. odzyskuje wcześniejsze brzmienie.

Nowe rozporządzenie zmieniło przepisy dotyczące tworzenia na lekcjach religii grup dzieci z różnych roczników i oddziałów klasowych. Dyrektor szkoły będzie mógł połączyć w grupę dzieci z oddziałów lub klas, w których na naukę religii zgłosiło się siedmioro lub więcej uczniów. Wprowadzono również zasadę, iż uczniów szkoły podstawowej można połączyć w grupę obejmującą uczniów klas I–III albo klas IV–VI lub klas VII i VIII.

Maksymalna liczba osób, które mogą uczestniczyć w zajęciach w przedszkolach i w klasach I–III szkół podstawowych, to 25, dla pozostałych uczniów we wszystkich typach szkół – 28.

Według danych z 2020 roku, w Polsce naukę religii prowadzi się w 95% szkół, a około 75% uczniów uczestniczy w lekcjach religii. Warto zaznaczyć, iż Polska jest jednym z krajów, gdzie nauka religii jest obligatoryjna.

Warto podkreślić, iż wyrok Trybunału Konstytucyjnego jest ważnym krokiem w kierunku poszanowania konstytucyjnych zasad i praw. Jest to również sygnał dla władz, iż przepisy muszą być wydawane w demokratycznym państwie prawnym, zgodnie z konstytucją i ustawami.