TSKN – uwagi do exposé Szymona Ogłazy

Patrząc szczegółowo na dane statystyczne dotyczące edukacji języka mniejszości, widzimy, iż aby móc mówić o konsekwentnej nauce języka potrzebne jest wsparcie systemowe ze strony Ministerstwa Edukacji i Nauki – uważa zarząd Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim.

Stanowisko Zarządu TSKN na Śląsku Opolskim w odniesieniu do expose Marszałka Województwa Opolskiego

Jako Zarząd TSKN na Śląsku Opolskim z wielkim zainteresowaniem wysłuchaliśmy expose nowego Marszałka Województwa Opolskiego Szymona Ogłazy, określającego strategiczne obszary działania Województwa Opolskiego na najbliższe lata. Naszą szczególną uwagę zwrócił aspekt podkreślony przez pana Marszałka dotyczący Województwa jako Centrum Edukacji Językowej dla całego kraju. Niezaprzeczalnym pozostaje bowiem fakt, iż to właśnie w województwie opolskim najwięcej dzieci począwszy od przedszkola uczy się dodatkowo dwóch języków. Oprócz języka angielskiego nauczanego jako język obcego, jest również nauczany język niemiecki jako język mniejszości.

Patrząc jednak szczegółowo na dane statystyczne dotyczące edukacji języka mniejszości, widzimy, iż aby móc mówić o konsekwentnej nauce języka potrzebne jest wsparcie systemowe ze strony Ministerstwa Edukacji i Nauki. Dane te prezentują się bowiem następująco:

Województwo Opolskie, rok szkolny 2023/24

Powyższe liczby jasno wskazują, iż zarówno w edukacji przedszkolnej jak i w szczególności w edukacji ponadpodstawowej pozostało wiele do nadrobienia. O ile w przypadku edukacji przedszkolnej możemy wychodzić z założenia, iż rodzice częstokroć nie mają świadomości i wiedzy, iż mogą wnioskować o dodatkowe zajęcia z języka mniejszości niemieckiej dla swojego dziecka, o tyle w przypadku edukacji ponadpodstawowej od lat, jako Mniejszość Niemiecka, wskazujemy na niekorzystne rozwiązania prawne, które preferują wybór języka obcego na niekorzyść języka mniejszości. Problemem pozostaje również edukacja języka niemieckiego jako języka mniejszości w klasach 7 i 8 szkoły podstawowej, gdzie niekorzystne interpretacje prawne z roku 2018 wprowadziły rozwiązanie, które powoduje, iż w większości szkół edukacja języka mniejszości niemieckiej kończy się po klasie szóstej.

Niezmiernie ważna jest również sama jakość nauczania języka niemieckiego i w tutaj martwi od lat spadająca liczba studentów germanistyki wybierających kierunek nauczycielski. Pozytywnym aspektem pozostaje fakt, iż mamy jako region wieloletnie doświadczenia w zakresie doskonalenia nauczycieli języka niemieckiego w ramach unikatowego na skalę krajową programu NIWKI realizowanego w porozumieniu pomiędzy Mniejszością Niemiecką, samorządami województw opolskiego i śląskiego oraz Konsulatem Niemiec w Opolu.

Jak ważnym jest język niemiecki dla rozwoju naszego regionu pokazują w ostatnich dekadach kolejne firmy, które decydują się na „opolską” lokalizację tylko i wyłącznie ze względu na znajomość języka niemieckiego przez potencjalnych pracowników. Według dr Jarosława Bogackiego z Uniwersytetu Opolskiego w Opolu od 2012 r., czyli od czasu pojawienia się w tym mieście firm sektora nowoczesnych usług biznesowych, powstało prawie 3 tys. miejsc pracy.

Rzeczywistość opisana powyżej w połączeniu z faktem, iż w przypadku mniejszości niemieckiej mamy do czynienia z przerwanym w okresie PRL przekazem międzypokoleniowym języka w domach, powoduje, iż istnieje pilna potrzeba szukania nowych rozwiązań edukacyjnych. Jesteśmy zdania, iż jako region z największym potencjałem liczbowym w tym zakresie (w odniesieniu do ilości mieszkańców) powinniśmy tutaj w porozumieniu z władzami województwa, ale też i władzami centralnymi szukać nowych rozwiązań organizacyjno-prawnych, które pozwolą przekuć ten potencjał na rzeczywistą znajomość języków przez przyszłe pokolenia mieszkańców województwa