Twoje dziecko nie ma obowiązkowych szczepień? Może nie dostać się do przedszkola

Zdjęcie: Czy przedszkole może wymagać szczepień? fot. PAWEL RELIKOWSKI / POLSKA PRESS/Polska Press/East News


Liczba miejsc w przedszkolach jest ograniczona, a rodzice dwoją się i troją. Przeliczają punkty, by maluch dostał się do wymarzonej placówki. Coraz częściej na liście kryteriów poza dochodami, samotnym wychowaniem dziecka czy niepełnosprawnością pojawiają się szczepienia. Czy przedszkole może tego wymagać?


Rekrutacja do przedszkoli 2023/2024 obejmuje nie tylko sześciolatki, dla których edukacja przedszkolna jest obowiązkowa. O przyjęcie do przedszkola mogą się starać także młodsze dzieci.

Przy kolejności przyjmowania dzieci do publicznego przedszkola bierze się pod uwagę pięć kryteriów ustawowych.

Gminy mogą wyznaczyć także dodatkowe kryteria. Coraz częściej pojawia się wśród nich oświadczenie o szczepieniach.


Na przełomie lutego i marca wystartowała rekrutacja do przedszkoli. Od września 2017 r. gminy muszą zapewniać miejsce w przedszkolach wszystkim dzieciom w wieku od trzech do sześciu lat, jeżeli rodzice chcą zapisać je do placówki. W publicznych przedszkolach nie zawsze starcza jednak miejsc. Kryteria rekrutacji do przedszkoli określają punkty, które otrzymuje kandydat i to ich liczba ma wpływ na kolejność przyjęcia dzieci do przedszkola.

W państwowych placówkach obowiązuje pięć odgórnych kryteriów ustawowych:

dziecko z rodziny wielodzietnej,

dziecko z niepełnosprawnością,

dziecko, którego rodzice albo rodzeństwo są osobami z niepełnosprawnością,

dziecko, które wychowuje tylko jeden z rodziców,

dziecko, które wychowuje się w rodzinie zastępczej.


Każda gmina może jednak ustalić dodatkowe kryteria wynikające z lokalnych potrzeb społecznych. Coraz więcej miast decyduje się na wprowadzenie właśnie szczepień do swojej listy. Oznacza to, iż zaszczepione dziecko może np. liczyć na 20 dodatkowych punktów w procesie rekrutacyjnym. Brak choćby jednego szczepienia może więc zaważyć o przyjęciu dziecka do placówki.

Jest decyzja sądu ws. szczepień

Oburzeni rodzice skarżyli te reguły do sądów administracyjnych. Jednak z wyroków wynika jasno, iż takie kryterium nie narusza zasady równości wobec prawa i nie dyskryminuje tych dzieci, których rodzice uchylają się od dopełnienia obowiązku szczepień.

Zgodnie z art. 134 ust. 4 prawa oświatowego w sytuacji, w której w pierwszym etapie kilka podmiotów uzyskało taką samą liczbę punktów lub w drugim etapie zostały wolne miejsca, należy wziąć pod uwagę kryteria ustalone przez organ prowadzący. Te kryteria mogą obejmować obowiązkowe szczepienia, co potwierdziły sądy w kilku różnych sprawach:

Wyrok WSA w Gliwicach z 6.08.2019 r., III SA/Gl 489/19, LEX nr 2714792 (potwierdzony przez Wyrok NSA z 15.09.2021 r., III OSK 2109/21, LEX nr 3361411)

Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 29.08.2019 r., II SA/Go 406/19, LEX nr 2719246

Jak zweryfikować fakt zaszczepienia?

Pojawiły się również wątpliwości dotyczące tego, jakich dokumentów gminy mogą domagać się od opiekunów w celu potwierdzenia wykonania szczepień. Placówka może co najwyżej wymagać złożenia od rodziców oświadczenia o zaszczepieniu dziecka, nie może natomiast wymagać przedkładania zaświadczenia lekarskiego, co również stwierdził sąd (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15.06.2021 r., III OSK 3521/21, LEX nr 3187958).