1 kwietnia 2025 roku ten kraj wkroczył w nową erę swojej polityki migracyjnej, wprowadzając zaostrzone przepisy, które wywołały burzę zarówno w kraju, jak i poza jego granicami. Niemal 5 tysięcy imigrantów, którzy znaleźli zatrudnienie mimo odmowy azylu, zostało zmuszonych do opuszczenia Szwecji. Rząd, kierowany przez centroprawicową koalicję wspieraną przez nacjonalistyczną partię Szwedzcy Demokraci, konsekwentnie zaostrza politykę migracyjną, argumentując, iż działania te mają na celu ochronę systemu oraz przeciwdziałanie nadużyciom.
Fot. Warszawa w Pigułce
Zaostrzone regulacje dotyczą osób, którym odmówiono azylu, ale które pozostawały w kraju dzięki tymczasowym pozwoleniom na pobyt związanym z zatrudnieniem. Minister ds. migracji Johan Forssell podkreślił, iż celem zmian jest zwiększenie liczby powrotów migrantów do ich państw pochodzenia oraz uszczelnienie systemu. „Nie możemy tolerować sytuacji, w której osoby bez prawa do ochrony pozostają w Szwecji na podstawie luk w przepisach” – powiedział Forssell podczas konferencji prasowej.
Jednym z przykładów osób dotkniętych nowymi regulacjami jest imigrant z Iranu, którego historię opisał dziennik „Dagens Nyheter”. Mężczyzna złożył wniosek o azyl w 2017 roku, otrzymał decyzję odmowną pięć lat później, a w 2023 roku uzyskał tymczasowe pozwolenie na pobyt dzięki pracy w restauracji w Göteborgu. Twierdzi on jednak, iż powrót do Iranu jest niemożliwy ze względu na konwersję na chrześcijaństwo – obawia się o swoje życie z rąk rodziny i lokalnych władz. „Wyjazd oznacza dla mnie wyrok śmierci” – mówi mężczyzna. Jego przypadek stał się symbolem kontrowersji wokół nowych przepisów.
Dłuższy czas oczekiwania na ponowne ubieganie się o azyl
Wraz z nowymi regulacjami weszła w życie kolejna zmiana – wydłużenie z czterech do pięciu lat okresu, po którym osoby, którym odmówiono prawa do ochrony prawnej, mogą ponownie ubiegać się o azyl. Zdaniem ministra Forssella ma to zapobiec „ciągłym próbom obejścia systemu” i zmusić migrantów do rozważenia powrotu do swoich państw pochodzenia.
Zapowiedź kolejnych restrykcji – co czeka migrantów w 2026 roku?
Minister ds. migracji nie zamierza poprzestać na obecnych zmianach. Już od 1 lipca 2026 roku planowane jest wprowadzenie jeszcze bardziej rygorystycznych przepisów, które mogą diametralnie zmienić sytuację migrantów w Szwecji. Jednym z kluczowych elementów nowych regulacji ma być wymóg prowadzenia „właściwego życia”. Osoby stanowiące zagrożenie dla porządku publicznego lub bezprawnie korzystające z zasiłków będą mogły mieć odmowę lub cofnięcie pozwolenia na pobyt. „Chcemy jasno powiedzieć: Szwecja nie będzie tolerować nadużyć” – zapowiedział Forssell.
Polityka migracyjna pod ostrzałem – spada liczba pozytywnie rozpatrzonych wniosków o azyl
Centroprawicowy rząd Szwecji sprawuje władzę od jesieni 2022 roku i od początku kadencji konsekwentnie zaostrza politykę migracyjną. W 2024 roku liczba pozytywnie rozpatrzonych wniosków o azyl spadła do zaledwie 6250 – najniższego poziomu od 1985 roku. Wliczając migrantów kwotowych, Szwecja osiągnęła rekordowo niski wskaźnik przyjęć uchodźców, co wywołało krytykę ze strony organizacji międzynarodowych.
Jednocześnie kraj walczy z wysokim bezrobociem przekraczającym 9%, co plasuje go wśród państw o najwyższym poziomie bezrobocia w Unii Europejskiej. Zdaniem ekspertów rządzący wykorzystują trudną sytuację gospodarczą jako argument za ograniczeniem napływu migrantów. „To próba przerzucenia winy za problemy ekonomiczne na osoby najbardziej bezbronne” – komentuje dr Anna Lundberg z Uniwersytetu Sztokholmskiego.
Kontrowersje i pytania o przyszłość Szwecji
Zaostrzenie przepisów migracyjnych wywołało falę krytyki zarówno ze strony organizacji broniących praw człowieka, jak i części społeczeństwa szwedzkiego. Przeciwnicy zmian wskazują na ryzyko naruszenia międzynarodowych zobowiązań dotyczących ochrony uchodźców oraz na potencjalne konsekwencje humanitarne dla osób zmuszonych do opuszczenia kraju.
Zwolennicy jednak podkreślają konieczność ochrony systemu przed nadużyciami oraz dostosowania polityki migracyjnej do realiów gospodarczych i społecznych. „Szwecja musi być krajem otwartym, ale jednocześnie sprawiedliwym i odpowiedzialnym” – mówi minister Forssell.
Czy nowe przepisy okażą się skuteczne? Czy Szwecja znajdzie równowagę między ochroną swoich granic a przestrzeganiem zasad humanitaryzmu? Jedno jest pewne – polityka migracyjna tego kraju przechodzi największą transformację od dekad!
Źródło: PAP/warszawawpigulce.pl
