Trzecie plenarne posiedzenie Sieci UE Przeciw Korupcji, które odbyło się 15 października w Brukseli, pokazało zarówno ambicje, jak i ograniczenia unijnego podejścia do walki z nadużyciami. Czy wspólne działania instytucji i państw członkowskich wystarczą, by zmienić kulturę przyzwolenia na korupcję?
Spotkanie w Brukseli było okazją do podsumowania pierwszego roku działalności sieci. W przesłaniu wideo komisarz ds. sprawiedliwości Michael McGrath przypomniał, iż korupcja osłabia zaufanie do instytucji, zniechęca inwestorów i podważa stabilność gospodarczą. „Walka z korupcją jest jednym z filarów ochrony praworządności” – podkreślił.
Michael Schmid, przewodniczący Eurojustu, zwrócił uwagę na transgraniczny charakter nadużyć: skuteczna kooperacja wymaga zaangażowania już na wczesnym etapie postępowań. Z kolei Elizabeth Andersen z Instytutu Bazylejskiego dodała: „Skuteczne mechanizmy antykorupcyjne nie tylko chronią budżet publiczny, ale realnie zwiększają konkurencyjność gospodarki.”
Sieć jako narzędzie polityki antykorupcyjnej
Uczestnicy podkreślali, iż korupcja to nie tylko problem etyczny, ale także ekonomiczny. Przejrzyste reguły gry mają wspierać inwestycje prywatne i zrównoważony rozwój w UE. Dyskutowano o potrzebie silnych mechanizmów kontroli i lepszego pomiaru zjawiska – oficjalne dane często nie oddają rzeczywistej skali problemu.
Ważnym elementem były działania prewencyjne i edukacyjne. Uczestnicy zgodzili się, iż walka z korupcją nie może ograniczać się do reagowania na przestępstwa, ale musi obejmować edukację obywatelską i kształtowanie postaw etycznych już w młodym wieku. Podkreślano rolę organizacji pozarządowych jako strażników uczciwości, choć w wielu państwach ich działalność napotyka na bariery prawne lub finansowe.
Egzekwowanie prawa pozostaje wyzwaniem
Kluczowy problem, który wyłonił się podczas dyskusji, to brak jednolitych standardów egzekwowania prawa antykorupcyjnego w krajach członkowskich. Praktyki różnią się znacznie – od surowych rozwiązań w Skandynawii po bardziej formalne podejście w części Europy Południowej i Wschodniej. Bez harmonizacji i wymiany informacji między organami ścigania działania pozostają fragmentaryczne. Sieć UE Przeciw Korupcji może być forum wymiany danych i doświadczeń, ale sama struktura organizacyjna nie wystarczy.
Komisja stoi też przed dylematem, jak wzmocnić skuteczność działań, nie ingerując w suwerenność państw członkowskich w wymiarze sprawiedliwości.
Strategia UE 2026 – szansa na konkretne działania
Wnioski z trzeciego posiedzenia mają posłużyć do przygotowania nowej strategii UE w zakresie walki z korupcją, której projekt Komisja zapowiada na 2026 r. Dokument ma zawierać narzędzia wdrożeniowe, w tym mechanizmy monitorowania i wymiany informacji między krajami. najważniejsze będzie, czy Komisja zdecyduje się na wiążące instrumenty prawne, np. minimalne standardy ochrony sygnalistów czy obowiązek publikacji danych o zamówieniach publicznych w formacie otwartym.
Pytanie, które coraz częściej pojawia się w europejskich debatach, pozostaje aktualne: czy Unia potrafi skutecznie walczyć z korupcją u siebie, zanim zacznie pouczać innych?
![Czujny senior! Ratująca życie wiedza i ważne narzędzia dla seniorów [wideo, zdjęcia]](https://tkn24.pl/wp-content/uploads/2025/10/Czujny-senior.-Wiedza-i-gadzety-ratujace-zycie-dla-koneckich-seniorow-10.jpg)
