W pierwszym roku życia dziecka mózg niemowlaka przechodzi tak intensywny rozwój, iż czasem podczas tzw. skoków rozwojowych, dziecko może mieć problemy ze snem.
Regres snu wynika z tego, iż układ nerwowy dziecka powoli przystosowuje się do świata zewnętrznego, a także maluch wciąż się rozwija i np. po 3. miesiącu życia zaczyna odróżniać dzień od nocy.
U niemowląt najczęściej mówi się o regresie snu w 4. i 6. miesiącu życia, bo te są najczęstsze. Nie oznacza to jednak, iż twoje dziecko nie będzie regresu snu przechodziło w innym miesiącu życia (albo iż nie będzie on go dotyczył w ogóle).
Sen dziecka - za jakiś czas będzie lepiej?
Rodzice, którzy mają pod opieką niemowlaki, zwykle nie należą do ludzi najbardziej wypoczętych. Gdy nosimy malucha, który pół nocy płacze z powodu kolki, ciężko następnego dnia powiedzieć, iż jest się wypoczętym. W takich chwilach zwykle marzy się o tych chwilach, gdy dziecko będzie miało 3 miesiące, pół roku, rok albo 3 lata. Bo wszyscy dookoła mówią, iż im maluch starszy, tym jest łatwiej: w końcu zacznie się sobą zajmować, samodzielnie bawić czy przesypiać noce.
Nim to jednak nastąpi, warto przygotować się na najgorsze i mieć wiedzę o tym, z czym wiążą się np. skoki rozwojowe. I choćby jeżeli twój niemowlak od urodzenia praktycznie przesypia noce, mogą zdarzyć się regresy snu, które są normalnym etapem rozwojowym u każdego dziecka. Wiadomo, dzieci potrzebują konkretnej liczby godzin snu, by prawidłowo się rozwijać, ale są takie etapy w ich rozwoju, iż ten sen przychodzi im z większym trudem z powodu wielu zmian, które zachodzą m.in. w ich mózgu.
I ci rodzice, którzy czekają na skończenie przez dziecko "magicznego 3 miesiąca", mogą czasem się rozczarować. Bo w 4. miesiącu życia dziecka (a następnie w 6. miesiącu) następuje pewna zmiana – jeżeli dotychczas dziecko naprawdę ładnie spało w nocy, może się zdarzyć, iż nagle maluch będzie miał problemy z usypianiem czy snem w ciągu nocy.
Objawy regresu snu
Dzieci w wieku 4 i 6 miesięcy czasem wykazują znaki regresji snu, który jest normalnym etapem ich rozwoju. W tym czasie niemowlak może mieć:
trudności z zasypianiem
częste pobudki w nocy
częściej płakać lub narzekać podczas zasypiania
mieć znacznie skrócony całkowity czas snu
4. miesiąc życia dziecka – moment wielu zmian
W pierwszych dwóch miesiącach po urodzeniu niemowlę potrzebuje od 14 do 17 godzin snu dziennie, ale sen ten składa się z 1-3 godzinnych segmentów w ciągu dnia. Po skończeniu 3. miesiąca, dziecko zaczyna spać w trochę innych przedziałach, bo jego układ nerwowy i mózg rozwijają się, więc dziecko próbuje się dostosować do tych zmian i efektem tego mogą być problemy ze snem.
To tzw. proces konsolidacji snu, w którym niemowlę uczy się reagowania na otoczenie, dostosowuje się do tego, iż zależnie od pory dnia i nocy jest więcej światła itp. Oczywiście regres snu nie dotyczy wszystkich dzieci i nie musi się zdarzyć twojemu. jeżeli jednak jesteś na etapie załamania, iż twoje dziecko wcale nie śpi, a ty ledwo widzisz na oczy, to musisz pamiętać, iż to tylko chwilowe. Gdy maluch przystosuje się do tego, iż nie potrzebuje już tyle snu co w 1. Miesiącu życia, będzie łatwiej. Warto też dbać o nawyki, takie jak wieczorne rytuały, wyciszenie czy pilnowanie czasu drzemek malucha w ciągu dnia.
6. miesiąc życia dziecka – kolejny etap rozwoju
Dziecko, które skończyło 6 miesięcy, wchodzi na kolejny poziom rozwoju – dzieci karmione piersią zaczynają w tym momencie najczęściej rozszerzanie diety, zmienia się ich sposób aktywności w ciągu dnia, zabaw, ale także ilości drzemek w dzień, co wpływa na to, jak maluch śpi w nocy. W wieku sześciu miesięcy zaleca się, aby niemowlęta przesypiały od 12 do 15 godzin dziennie. Dzieci w tym wieku często zaczynają przesypiać całe noce – często związane jest to z tym, iż są już bardziej ruchliwe, zaczynają się przemieszczać, przekręcać z brzucha na plecy, pełzać, a niektóre choćby siadać bez podparcia.
Wszystko to sprawia, iż z logicznego punktu widzenia dziecko będzie bardziej zmęczone fizycznie i będzie lepiej spało. Niestety te wszystkie zmiany to tzw. skok rozwojowy, z którym wiąże się też kolejny regres snu, spowodowany wieloma zmianami w mózgu dziecka. Wraz ze wzrostem ich zdolności fizycznych oraz świadomości psychicznej i środowiskowej mogą być bardziej wrażliwe na nadmierną stymulację, lęk separacyjny lub inne zaburzenia, które mogą wpływać na ich sen.
Jak radzić sobie z regresem snu 4. i 6. miesiąca u niemowlaka?
Przede wszystkim rodzice – mimo zmęczenia z powodu braku snu – muszą uzbroić się w cierpliwość i pokłady czułości dla płaczącego i niechcącego spać malucha. To tylko etap rozwoju, który mija i jeżeli twoje dziecko idzie spać o 23.00 i wstaje o 6.00 rano, to nie znaczy, iż będzie już tak zawsze. Jego mózg i układ nerwowy przystosują się do nowych potrzeb i po pewnym czasie wszystko się unormuje. Aby poradzić sobie z regresem snu, możesz:
Warto też pamiętać o tym, iż to tylko etap rozwojowy dziecka. jeżeli czujesz się przemęczona, spróbujcie z partnerem podzielić się tak opieką nad nieśpiącym dzieckiem, by każde z was miało szansę na odpoczynek. Trzeba sobie dać trochę luzu i nie obwiniać się, iż robicie coś źle. U wielu dzieci całonocny sen następuje dopiero w okolicach 1. urodzin. jeżeli dziecko ma też inne objawy, które cię niepokoją (zahamowanie wzrostu lub brak przyrostu masy, brak apetytu, rzadsze oddawanie moczu i robienie kupy, cięższe oddychanie) warto z nimi zgłosić się do pediatry.
