Podczas konferencji prasowej Wojewoda Kujawsko-Pomorski Michał Sztybel, Kujawsko-Pomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej st. bryg. Rafał Świechowicz, Dyrektor WBZK Sławomir Szymański oraz Zastępca Dyrektora WBZK Ireneusz Nitkiewicz przedstawili założenia oraz cele ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej.
1 stycznia2025 r. weszła w życie ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej, która jest jednym z najważniejszych projektów ostatnich lat. Do tej pory nie było kompleksowego dokumentu, określającego precyzyjnie zadania z zakresu planu działania na wypadek zagrożenia wojny,czy klęsk żywiołowych. Ustawa została wypracowana w oparciu o współdziałanie różnych elementów państwa i wskazuje konkretne działania.
Głównym celem ustawy jest stworzenie spójnego systemu ochrony ludności, który umożliwi skuteczne reagowanie na sytuacje nadzwyczajne. W skład założeń ustawy wchodzi:
- koncentrowanie się na bezpieczeństwie obywateli i niewpływanie na swobody obywatelskie,
- zawieranie rozwiązań, mających na celu wprowadzenie czytelnego podziału kompetencji między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej,
- regulowanie całości problematyki w sposób zadaniowy — przypisywanie organom oraz podmiotom odpowiedzialnym konkretnych zadań i obowiązków,
- założenie zaplanowania niezbędnej liczby obiektów zbiorowej ochrony (m.in. schronów, ukryć, miejsc doraźnego schronienia), uwzględniającą w szczególności liczbę ludności przebywającą na danym obszarze oraz przewidywane rodzaje zagrożeń.
Wojewoda Michał Sztybel podczas konferencji wskazał najważniejsze zadania zawarte w omawianej ustawie, do której przynależy w szczególności powiadamianie, ostrzeganie i alarmowanie ludności o zagrożeniach na obszarze województwa, finansowanie i współfinansowanie utrzymania, modernizacji i budowy obiektów przeznaczonych do ochrony ludności oraz wnioskowanie do Szefa Obrony Cywilnej o zarządzenie ewakuacji ludności lub zarządzanie ewakuacji ludności w przypadkach niecierpiących zwłoki, a także wydawanie zaleceń.
Za ustawą kryją się konkretne działania, które będziemy musieli realizować, aby zwiększyć bezpieczeństwo wszystkich mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego. Jednym
z ważniejszych komponentów jest edukacja, aby każdy obywatel wiedział, jak zachować się
w chwili zagrożenia, do kogo się zgłosić, co robić, jak się przygotować do zagrożeń związanych z wojną, powodzią, czy epidemią.
Organem obrony ludności na terenie województwa jest wojewoda, który odpowiada za realizację wszystkich zadań ochrony ludności i obrony cywilnej wymienionych w ustawie. Wojewoda Michał Sztybel podkreślał znaczenie gotowości i szybkiego reagowania:
Niezbędna jest gotowość reagowania ze strony mieszkańców i służb oraz podział zadań pomiędzy poszczególnymi służbami, a także nacisk na edukację i angażowanie mieszkańców w kwestie obronności.
Podstawą finansowania będzie Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej. Na finansowanie zadań z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej, po raz pierwszy zapewniony zostanie stały budżet. Co roku na te cele przeznaczone będą środki w wysokości nie niższej niż 0,3 proc. PKB, co umożliwi także planowanie wieloletnie. Finansowanie tych zadań na poziomie gminy, powiatu i samorządu województwa planowane będzie w ramach budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Sławomir Szymański omówił system alarmowania i ostrzegania o zagrożeniach, w którego skład wchodzić będą syreny alarmowe, urządzenia nagłaśniające, kanały informacyjne nadawców programów radiowych i telewizyjnych, a także ALERT RCB.
Wojewoda ma uprawnienia, aby wysyłać do mediów komunikaty dotyczące zagrożeń, a media mają obowiązek przekazywania tych informacji, aby w jasny i czytelny sposób te informacje trafiały do odbiorców.Ważna jest nasza współpraca. W przypadku systemu alarmowania dzięki syren alarmowych,z poziomu województwa dysponujemy ponad 1200 syrenami i są to syreny różnej jakości. System ten, co roku jest modyfikowany. Syreny są wymieniane na nowe, które dają możliwość nadawania sygnału dźwiękowego i komunikatów ustnych
– mówił Sławomir Szymański.
Państwowa Straż Pożarna będzie również koordynowała zadania nałożone poprzez ustawę.
Do przydzielonych zadań należeć będzie m. in.: analizowanie potencjalnych sytuacji zagrożenia i oceny ryzyka ich wystąpienia, jak również analiza stanu gotowości podmiotów ochrony ludności do realizacji zadań oraz pomaganie udzielenia pomocy humanitarnej i doraźnej na obszarze województwa.
Państwowa, jak i Ochotnicza Straż Pożarna stają się podmiotem ochrony ludności. Naturalnym wydaje się, iż poza działalnościami ratowniczymi potrafimy, umiemy i jesteśmy sprawdzeni w boju.Można przywołać pandemię, czy wojnę na Ukrainie, gdzie nasze działania były nie tylko ratownicze, ale także humanitarne. Straż Pożarna ma szereg zadań, do których jesteśmy przygotowani, po prostu będziemy musieli współpracować, koordynować większą ilość podmiotów, których jest ponad 40. Innym naszym zadaniem będzie ocena ryzyka, która już teraz jest wykonywana
– powiedział Komendant Wojewódzki PSP st. bryg. Rafał Świechowicz.
Wojewoda uzupełnił, iż tam, gdzie brakuje schronów dla ludności, będą budowane nowe. A te, które już istnieją, zostaną sprawdzone i przygotowane. Obowiązek sprawdzenia obiektów budowlanych będzie spoczywał także na Straży Pożarnej.
Wojewoda przekazał również, iż w kontekście ochrony ludności, każdy jest ważny. Obywatele, organizacje społeczne, formalne i nieformalne zrzeszenia oraz wolontariusze uzupełniają potencjał ochronny Państwa. Ustawa wprowadza także Korpus Obrony Cywilnej. Jest to grupa przeszkolonych ochotników, którzy pomagają w działaniach ratowniczych i ochronnych.
Jednym z wielu zadań organów ochrony ludności i obrony cywilnej jest edukowanie obywateli z zakresu przekazywania wiedzy o potencjalnych i aktualnych zagrożeniach mających wpływ na bezpieczeństwo oraz o zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia.
Edukacja jest bardzo ważnym elementem ochrony ludności i obrony cywilnej. Urząd Wojewódzki już w ubiegłym roku prowadził takie działania razem z WOT, ZHP i ratownikami medycznymi. Podczas spotkań z młodzieżą mówiliśmy o bezpieczeństwie, udzielaniu pierwszej pomocy i takie działania planujemy również w tym roku. Chcemy, aby w przypadku pojawienia się zagrożenia mieszkańcy wiedzieli, jak odpowiednio reagować. Ważnym elementem w edukacji są wolontariusze i organizacje pozarządowe, które dysponują bardzo dużym i sprawdzonym potencjałem, dlatego będziemy chcieli go wykorzystać w realizacji naszych zadań
– podkreślił Zastępca Dyrektora WBZK Ireneusz Nitkiewcz.
Link do konferencji: https://www.facebook.com/share/v/1Gbe1oz3sE/
Natalia Szczerbińska – Rzecznik Prasowy, Biuro Wojewody Kujawsko-Pomorskiego
