Wychowanie dziecka to trudna sztuka, która wymaga od rodziców poświęceń i ogromu pracy, ale efekt, czyli maluch, który dobrze radzi sobie w życiu, wszystko wynagradza.
Kluczem do wychowania dziecka doskonale przystosowanego do otoczenia i budowania jego silnej psychiki i pewności siebie jest kilkanaście nawyków rodziców.
Aby wychować dziecko, które dobrze radzi sobie w życiu, należy wspierać jego rozwój, ale także uczyć empatii, inwestować we wspólnie spędzany czas i dawać mu przykład własnym zachowaniem.
Wychowanie dziecka to nie lada sztuka
W naszym serwisie jest mnóstwo artykułów o tym, jak wychować dzieci, które będą silne psychicznie, odporne i wychowane tak, by odnosić sukcesy. Nie sztuką jest pozwolić dziecku na wszystko lub odwrotnie – wszystkiego mu zakazać. Najważniejsze w rodzicielstwie i wychowaniu dziecka jest znalezienie złotego środka, by wychować człowieka, który poradzi sobie w życiu. To bywa trudne dla rodziców, przytłaczające i frustrujące, bo większość z nas jednak czasem błądzi po omacku i nie wie, co na pewno przyniesie sukcesy i powodzenie naszym dzieciom.
Kluczem jest zbudowanie solidnego fundamentu, czyli uczenie dziecka od najmłodszych lat empatii, odpowiedzialności, życzliwości, ciepła, a także poczucia, iż ciężka praca zawsze się opłaca i przynosi pozytywne efekty. Ważne jest, by pamiętać, iż wychowanie dziecka zaczyna się od nas, jego rodziców. Maluch codziennie obserwuje mamę i tatę, widzi ich zachowania, które sam później mimowolnie naśladuje. Warto więc pamiętać, iż jeżeli chcemy, by było empatyczne i pewne siebie, my również musimy tacy być. Oprócz tego jest 13 nawyków, które pozwolą mu być silnym psychicznie i przystosowanym do otoczenia:
1. Wyznaczanie granic
Niezależnie od tego, czy dziecko się do granic wyznaczonych przez rodzica stosuje ze zgodą, czy się buntuje, należy do niego podchodzić ze zrozumieniem i czułością. Bywa, iż kiedy czegoś zabraniamy, dzieci reagują krzykiem, płaczem i złością. W takich chwilach najważniejsze jest zapewnienie mu poczucia akceptacji i zrozumienia, dlatego – co zawsze powtarzamy – najważniejsza jest rozmowa i wyjaśnienie mu, po co granice są wyznaczone. A te są po to, by dziecko mogło rozwijać się prawidłowo, być bezpieczne w świecie. Granice są po prostu potrzebne do prawidłowego rozwoju i silnej psychiki.
2. Rutyna
Codzienne powtarzanie różnych czynności sprawia, iż dziecko czuje się bezpieczne. To stałe elementy dnia, które dają mu poczucie, iż wszystko dookoła niego jest mu przyjazne i nic mu nie grozi. To natomiast sprawia, iż łatwiej przychodzi mu też nauka samokontroli, empatii, tego, jak być przyjacielem czy nawiązywanie nowych relacji.
Rutyna daje mu poczucie, iż wiedzą czego się spodziewać o każdej z pór dnia i przynosi ulgę maluchom, które potrzebują tej powtarzalności, by być spokojnymi. To daje także poczucie kontroli, co jest istotne szczególnie dla dzieci o silnej woli i chęci decydowania o sobie samych.
3. Wczesne chodzenie spać
Sen jest dzieciom niezwykle potrzebny: dzięki niemu prawidłowo się rozwijają (zarówno umysłowo, jak i fizycznie), a ich mózg ma szansę na regenerację i rozwój. Dzieci po prostu muszą się wysypiać i mieć zapewnioną odpowiednią liczbę godzin snu, by czuć się dobrze. jeżeli dziecko chodzi spać późno, nie ma zapewnionej regeneracji takiej, jak potrzeba, każda czynność dnia codziennego będzie dla niego wyzwaniem, któremu nie zawsze uda się podołać. A to sprawi, iż zamiast być przystosowane, będzie zmęczone i sfrustrowane.
4. Empatia
Dzieci do szczęścia i sukcesu potrzebują empatii wokół siebie i w sobie. To cecha, która pozwala im postawić się na czyimś miejscu w trudnych sytuacjach i według wielu badań to klucz do pewności siebie i wiedzy, jak dążyć wytrwale do różnych celów w życiu. Dzieci bywają troskliwe z natury, ale empatii warto je uczyć każdego dnia, zaczynając od siebie samych.
5. Przytulanie
Czułość i bliskość rodziców w stosunku do dziecka wyzwala w każdej ze stron oksytocynę, czyli hormon miłości. To hormon, który odpowiada za dobre samopoczucie, poczucie bezpieczeństwa i opieki, ale również za to, iż dzieci rosną (bo wpływa pozytywnie na stymulację wzrostu). Badania pokazują, iż przytulanie to istotny element wychowania i budowania w dziecku poczucia pewności siebie i umiejętności odnajdywania się w codziennym życiu.
6. Zabawni rodzice
Dzieci, których wychowują surowi rodzice, mają większe skłonności do depresji i problemów psychicznych zarówno w dzieciństwie, jak i późniejszym dorosłym życiu. Rodzice, jako dorośli, którzy muszą zadbać o rodzinę i codzienną logistykę, często nie mają na nic czasu, rezygnują więc z rozrywek, gier i zabaw z dziećmi na rzecz sztywnego wypełnienia planu dnia.
To błąd, bo skupienie na elementach zabawy niweluje stres i napięcie w relacji z dzieckiem, zbliża do maluchów i sprawia, iż relacja jest bliższa i bardziej szczera. A to natomiast sprawia, iż dziecko rośnie z poczuciem zaopiekowania, bliskości i czułości.
7. Czas na świeżym powietrzu
Spędzanie czasu w dworze i na aktywnościach fizycznych lub zabawie poprawia kreatywność, wspiera sukcesy w nauce i daje dzieciom stabilność emocjonalną. Te maluchy, które spędzają na świeżym powietrzu zbyt mało czasu, mogą mieć problemy z regulowaniem emocji, małą i dużą motoryką, a choćby z integracją sensoryczną, bo otrzymują z otoczenia zbyt mało bodźców, przebywając wyłącznie w pomieszczeniach.
8. Obowiązki domowe
Dzieci powinny mieć obowiązki domowe, bo to uczy je odpowiedzialności, buduje ich silną psychikę i uczy pozytywnej dyscypliny. Badania wykazują też, iż dzieci, które posiadają obowiązki w domu, mają wyższą samoocenę, lepiej radzą sobie ze stresem i frustracją, co znowu wpływa też pozytywnie na ich wyniki w edukacji. Obowiązki sprawiają też, iż dzieci, gdy dorosną, lepiej radzą sobie w życiu, są pewniejsze siebie i niezależne.
9. Limity czasu ekranowego
Czas spędzony przed ekranami i światłem niebieskim pogarsza jakość snu, ale też wpływa negatywnie na rozwój mózgu i wzrok. Nie chodzi o to, by całkiem zakazać dziecku korzystania z telefonu, komputera czy tabletu – raczej należy szukać złotego środka, by korzystało ze sprzętów mądrze, uczyło się czegoś podczas używania ich. Kiedy małe dziecko spędza zbyt dużo czasu przed ekranem, a za mało otrzymuje potrzebnych bodźców z realnego świata, jego rozwój zostaje zahamowany.
10. Doświadczenia, a nie materialne rzeczy
W wychowaniu kilkulatka warto postawić na przeżywanie chwil, a nie zależność od rzeczy. Dlatego zachęcamy do kupowania w prezentach biletów do teatru, na wydarzenia dla dzieci, wycieczki czy lekcje np. nauki jazdy na nartach.
Zbieranie doświadczeń i wspominanie ich jest bardziej wartościowe niż posiadanie przedmiotów i sprawia, iż dziecko posiadające ogrom doświadczeń jest też bardziej przystosowane do życia w swoim otoczeniu. Ważne w najprostszym zbieraniu doświadczeń (jak piknik w parku, wspólna wycieczka rowerowa czy puszczanie baniek w ogrodzie) jest to, by robić to wspólnie z dzieckiem.
11. Wolne dni
W Holandii jest taki zwyczaj, iż rodzice, a szczególnie ojcowie mają regularnie urlopy w pracy związane z czasem dla dzieci. Spędzają wtedy dni na wspólnym robieniu różnych rzeczy, dbają o swoją relację, odrabiają razem lekcje, idą na spacer albo na zakupy. Taki wspólny czas w spokoju pozwala jeszcze bardziej docenić siebie wzajemnie i pozwala zmienić tempo – zwolnić, by być bardziej uważnym na swoje maluchy, ich potrzeby i sposób patrzenia na świat.
12. Wspólne czytanie książek
Mowa tutaj o wieczornym rytuale przed pójściem spać, ale także o wspólnym czytaniu książek w wolnym czasie. Taka metoda spędzania czasu pomaga zacieśnić więzi, daje poczucie bezpieczeństwa i bliskości. Dzieci, którym od urodzenia rodzice czytają, czują się bardziej zaopiekowane, pewne siebie i wiedzą, jak dotrzeć do obranych celów, dzięki samozaparciu. Czytanie pomaga im też zrozumieć otaczający ich świat, uczy empatii, i wpływa pozytywnie na rozwój (m.in. mowy).
13. Słuchanie muzyki
Puszczanie dzieciom muzyki nie tylko uczy je smaku i gustu muzycznego, ale też uwrażliwia na świat i pozytywnie wpływa na rozwój mózgu. Niektóre gatunki muzyki wpływają pozytywnie na naukę pisania i czytania oraz sukcesy w nauce, inne sprawiają, iż dziecko staje się bardziej empatyczne i wrażliwsze na otoczenie.
