Minął kolejny rok. Przed Uroczystością Wszystkich Świętych udaliśmy się na bolesławiecki Cmentarz Komunalny przy ul. Śluzowej. Zapaliliśmy znicze na mogiłach m.in. powstańców warszawskich, których kręte drogi powojenne zaprowadziły do Bolesławca. Powstanie było zrywem zwykłych ludzi, dla których walka w obronie rodzin, przyjaciół była czymś oczywistym. Wielu wspomina, iż za ojczyznę walczy się przez pierwsze dni, później, gdy nie ma już nadziei, ginie się za przyjaciela, narzeczoną, w imię zwykłej, dla nas dziś niepojętej, przyzwoitości. Spośród tych Wielkich Małych Ludzi upamiętniliśmy mogiły:
– kpr. Ireny Skorupy ps. „Astra” (Trzonkowska) – łączniczka zgrupowania „Sienkiewicz”, następnie batalion „Gozdawa” – poczet dowódcy. Niewola niemiecka – nr jeniecki 106937. Szlak bojowy: Stare Miasto – Kanały
– Śródmieście Północ. (S29Rz1Nr7)
– Wandy Niewiadomskiej (Mikucka) – łączniczka oddziałów AK w Puszczy Nabolickiej, przetrwała przesłuchania Gestapo, żołnierz zgrupowania AK w Puszczy Kampinowskiej, ciężko ranna w tragicznej bitwie pod Jaktorowem (29.09.44). (S20rz7Nr11)
– Konstantego Niewiadomskiego – żołnierz Powstania Warszawskiego. (S20rz7Nr11)
– por. Józefa Kłosowskiego ps. „Rola”- lekarz naczelny staromiejskiego batalionu „Bończa” wsławionego obroną katedry św. Jana, Dziekanii, Kanonii. Uciekł z transportu jenieckiego do Niemiec. W 1946 roku brał udział w organizacji bolesławieckiej służby zdrowia. Szlak bojowy: Stare Miasto – Kanały – Śródmieście Południe. (S12Rz6Nr27)
– strz. Leona Dąbrowskiego ps. „Pszczółka” – żołnierz batalionu „Kiliński”, od 17 sierpnia kompania szturmowa w zgrupowaniu „Hal”. Walczył na tzw. „twardym froncie” – ulice Grzybowa, Waliców, Wronia, Chłodna, Krochmalnej (Śródmieście Północ) – do dnia kapitulacji 2.10.44 teren niezdobyty przez Niemców. (S20Rz5Nr3)
– kpr. podch. Zbigniewa Siwonia ps. „Zjawa” – żołnierz zgrupowania „Chrobry II”, II batalion „Lecha Grzybowskiego”. Uczestnik walk na tzw. „twardym froncie” (Śródmieście Północ), ranny 26.08.44 na ulicy Śliskiej. (S15Rz5aNr2)
– szer. Czesław Moruś ps. „Tomasz”, Hubalczyk – żołnierz Oddziału Wydzielonego WP majora „Hubala” Dobrzańskiego, więzień Oświęcimia, Gross-Rosen, uczestnik sławnego meczu piłkarskiego rozegranego pomiędzy więźniami a esesmanami. (S17a/Rz8/Nr6)
Czy warto to robić? Ludzie żyją tak długo, jak długo o nich pamiętamy.
Adam Werla
SONY DSC
