Czy studiowanie rzeczywiście jest darmowe?

Zbliża się początek roku akademickiego 2025/2026. W opinii wielu, stereotypowy student nie ma najłatwiejszego życia, a na droższe produkty może on pozwolić sobie tylko od święta. Studenci rozglądają się za lokum, na które będzie ich stać przy ograniczonym budżecie. Na czym oszczędzają i czy mają możliwość samodzielnego utrzymywania się? Warto zbadać ten temat u źródła.

W domyśle studia dzienne opłacane są przez państwo, ale czy faktycznie są bezpłatne? Koszty utrzymania, często poza miastem rodzinnym, weryfikują to założenie. Co na ten temat sądzą częstochowscy studenci?

– jeżeli patrzymy na samo korzystanie z placówki i pobieranie nauki to tak, ale do pewnego momentu. Bezpłatne kończy się w momencie, gdy wybieramy studia zaoczne albo idziemy do prywatnej uczelni, wtedy już siłą wyższą trzeba płacić.
– No oczywiście, iż nie jest bezpłatne. Jako iż ja nie zarabiam i nie odciągam żadnych podatków, dla mnie te studia są bezpłatne, jako samo chodzenie na uczelnię.
– Dla mnie nie jest bezpłatne. Muszę wynajmować mieszkanie i jest to niezbędne do studiowania w moim przypadku.

Rozpoczęcie studiów zwykle łączy się z przeprowadzką i rozpoczęciem samodzielnego życia. Gdzie mieszkają studenci? Wybierają akademik, mieszkanie czy zostają w domu rodzinnym?:

– Na razie mieszkam w domu rodzinnym. Przez dwa lata dojeżdżałam i ciężko było. Teraz ubiegam się o miejsce w akademiku.
– Niestety w mieszkaniu, ponieważ akademik mi się nie należał.
– Mieszkamy w wynajętym mieszkaniu, koszty są różne. Zależą od zużycia m.in. wody i prądu. Natomiast jest to mniej więcej koszt niecałych 3 tys. miesięcznie.
– Wynajmuję pokój w mieszkaniu z jedną współlokatorką. o ile chodzi o czynsz i o media, to koszty zamykają się gdzieś tak w 960 zł. Ale jeżeli chodzi o miesiąc wraz z produktami i tak dalej, to z 2 tys. na pewno wyjdzie, jak nie więcej.
– Wynajmuję mieszkanie z narzeczoną. Da radę zamknąć się w dwóch tysiącach na miesiąc. Mieszkań było dużo, ale nie chcieliśmy, żeby było ono przed remontem i w złej lokalizacji.

Koszty utrzymania nie kończą się tylko na jedzeniu i wynajmie. Co znajdziemy na liście zakupów studenta?:

– W przypadku mieszkania samemu, niezależnie czy w akademiku, czy w mieszkaniu, to przede wszystkim trzeba wydawać pieniądze na jedzenie. Ewentualnie jakieś zeszyty, jeżeli są nam potrzebne. Paliwo do samochodu czy bilety na komunikację miejską.
– Z takich naprawdę koniecznych rzeczy to jedzenie, jakaś chemia, transport, bilet miesięczny i materiały na studia.

Czy żeby uczyć się w obcym mieście zawsze potrzebna jest pomoc finansowa rodziców? Rynek pracy nie rozpieszcza studentów. Czy choćby przy dobrych chęciach łatwo jest znaleźć pracę? jeżeli już, to czy da się połączyć ją ze studiami?:

– Na ten moment, rodzice pomagają mi przetrwać, iż tak to określę, ale chcę dążyć do tego, żeby ich odciążyć w 100%.
– Przy moim aktualnym planie zajęć i przy dostępności pracy w Częstochowie, niestety pomagają mi rodzice. Najlepszą opcją by było, żeby próbować samemu się utrzymać, ale w Częstochowie niestety rynek pracy wygląda w ten sposób, iż chcą na okrągło praktycznie mieć przy sobie pracownika.
– Nie utrzymuję się sama ze względu na dość dużą odległość z mojego miejsca zamieszkania do Częstochowy. Nie mam jak pogodzić sobie pracy właśnie ze studiami, ponieważ studiuję dziennie.
– Mam pracę. Zmieniam też studia na zaoczne, więc teraz będzie mi łatwiej godzić te studia z pracą.

W obecnych czasach życie jest drogie dla wszystkich, a w szczególności dla studentów. Na czym decydują się oszczędzać?:

– Studenci najczęściej oszczędzają na produktach spożywczych.
– Powiedziałabym, iż na jedzeniu, no bo jednak na to się wydaje największą część pieniędzy i lepiej kupić coś tańszego
– Może na jakichś dojazdach. Często zamienia się tramwaje czy autobusy na nogi, żeby trochę na biletach oszczędzać.
– Zakładam, iż na jedzeniu. To znaczy, iż promocje w Biedronce są twoim najlepszym przyjacielem i wyprzedaż czegokolwiek to jest po prostu jakby ci diamenty pokazali.

W związku z wyborem, przed którym stają studenci – mieszkanie czy akademik, zapytaliśmy rzecznika prasowego Uniwersytetu Jana Długosza, Marka Makowskiego o dom studencki „Skrzat”.

Jak w tym roku wygląda zainteresowanie akademikiem wśród nowych i starych studentów?:
Od kilku lat obserwujemy znaczny wzrost zainteresowania zamieszkaniem w Domu Studenckim Skrzat Uniwersytetu Jana Dugosza w Częstochowie. W 2022 roku byliśmy zmuszeni opracować zasady przydziału miejsc w akademiku, ponieważ ich liczba nie była wystarczająca, aby zabezpieczyć potrzeby wszystkich studentów chcących zamieszkać w Skrzacie. W tym roku jest również bardzo duże zainteresowanie akademikiem. Po pierwszej rekrutacji zaistniała konieczność sporządzenia listy rezerwowej. Studenci z tej listy przyjmowani są sukcesywnie w miarę dostępnych miejsc. Kolejny ranking zostanie sporządzony po 18 września 2025 roku.

Akademik ma swoją określoną ilość miejsc. Z tego powodu uczelnia określa regulamin i zasady przyjmowania. Jakie warunki musi spełnić student ubiegający się o miejsce?:
Warunki i kryteria przedziału miejsc w akademiku definiuje załącznik numer 15 do regulaminu świadczeń dla studentów UJD. Do kryteriów zaliczają się m.in. odległość od miejsca zamieszkania, dochód oraz to czy student studiuje na dwóch kierunkach. Na podstawie złożonych wniosków i zdobytych punktów, dziekanaty i szkoła doktorska sporządzają listy rankingowe. Miejsca w domach studenckich zostają przyznane dla studentów lub doktorantów z największą liczbą punktów w miarę dostępnego limitu miejsc.

Studenci mogą spełniać podobne kryteria regulaminowe. Na podstawie czego w takim wypadku przyznawane jest miejsce?:
Do takich sytuacji podchodzimy zawsze w sposób indywidualny, co oznacza, iż każdy przypadek analizowany jest osobno i szczegółowo. Nie ograniczamy się wyłącznie do wyników punktowych. W tych sytuacjach, gdy studenci uzyskali identyczną liczbę punktów, rozważamy dodatkowe czynniki, które mogą mieć istotne znaczenie. Wówczas pod uwagę brane są m.in. sytuacja bytowo-socjalna studenta, jego dotychczasowe osiągnięcia oraz fakt, czy w poprzednim roku akademickim korzystał ze stypendium rektora.

Akademik nie jest jednak darmowy. Jaki jest koszt wynajmu pokoju?:
Corocznie decyzją rektora, ustalamy wysokość opłat za zamieszkanie w domu studenta z Skrzat. Opłaty na rok akademicki 2025/2026 wynoszą za miejsce w pokoju dwuosobowym opłata miesięczna 550 złotych, a w pokoju jednoosobowym 890 złotych.

W ramach programów wymian między studenckich UJD gości studentów z zagranicy. Czy obowiązuje ich ten sam proces rekrutacyjny?:
Uczelnia ma wydzieloną pulę miejsc w domu studenta, które przeznaczone są dla studentów z zagranicy, którzy przybywają do naszego Uniwersytetu w ramach różnych programów wymiany, w tym Erasmus+. Pula wynosi około 70 miejsc na semestr. Z uwagi na duże zainteresowanie studentów z zagranicy kształceniem w UJD, liczba miejsc w najbliższym czasie jeszcze wzrośnie. Studenci cudzoziemcy, którzy chcą zamieszkać w naszym akademiku, już przed wyjazdem otrzymują do wypełnienia stosowny formularz, więc kiedy przybywają do nas, mają gwarantowane miejsce w akademiku. Istnieje taka możliwość, iż nie skorzystają z pobytu w Skrzacie i wówczas szukają zakwaterowania na własną rękę.

Koszty życia studenckiego mogą być sporym wyzwaniem, jednak rozsądne planowanie wydatków oraz oszczędzanie mogą zmniejszyć stres i pomóc w lepszym wykorzystaniu czasu studiów.