Wokół ADHD narosło mnóstwo błędnych przekonań, które mogą wprowadzać w błąd nie tylko osoby z tym zaburzeniem, ale i ich bliskich. Często myśli się, iż ADHD to tylko „faza” dzieciństwa, a jego objawy to zwykłe lenistwo czy brak wychowania. Warto przyjrzeć się tym mitom, bo zrozumienie ADHD to klucz do lepszego wsparcia dla osób, które się z tym zmagają. Rozprawmy się z powszechnymi fałszywymi przekonaniami i odkryjmy, co naprawdę oznacza życie z ADHD.
Najczęstsze mity o ADHD
ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, to stan, który często jest mylony z zaburzeniem uczenia się. Warto jednak podkreślić, iż ADHD nie zawsze wiąże się z nadpobudliwością ani nie oznacza braku umiejętności nauki. W społeczeństwie krąży wiele mitów na temat tego zaburzenia, które warto obalić, aby lepiej zrozumieć jego prawdziwą naturę. Oto 6 najczęstszych mitów na temat ADHD.
Mit nr 1: ADHD nie jest rzeczywistą chorobą
Specjalista, doktor Michael Manos, obala jeden z najczęstszych mitów o ADHD, który mówi o tym, iż wiele osób wciąż uważa, iż to nieprawdziwe zaburzenie. Często pada argument, iż nie ma żadnego testu laboratoryjnego, który by to potwierdził, co sprawia, iż trudno uwierzyć w jego istnienie. Jednak dr Manos podkreśla, iż ADHD to realna choroba, która ma swoje podłoże genetyczne.
Badania genetyczne jednoznacznie pokazują, iż ADHD jest dziedziczne. Dodatkowo, analizy skanów mózgu MRI przeprowadzone na ponad 3 tys. dzieci i dorosłych wykazały istotne różnice w wielkości mózgu osób z ADHD w porównaniu do tych bez tego zaburzenia. Dzieci z ADHD mają mniejsze mózgi, a różnice są szczególnie widoczne w obszarach odpowiedzialnych za kontrolę emocji, samokontrolę, pamięć i uczenie się. To dowód, iż ADHD to nie mit, a rzeczywisty problem, z którym warto się zmierzyć.
Mit nr 2: ADHD jest nadmiernie diagnozowane
Mit numer dwa, który często się powtarza, to przekonanie, iż ADHD jest nadmiernie diagnozowane. W ostatnich latach rzeczywiście zauważono wzrost liczby diagnoz, ale dr Manos wskazuje, iż to nie znaczy, iż zbyt wiele dzieci jest mylnie klasyfikowanych jako mające ADHD. Raczej chodzi o to, iż coraz więcej osób dostrzega objawy i wie, co one oznaczają.
Doktor Manos zaznacza, iż w rzeczywistości wiele dzieci wciąż nie otrzymuje odpowiedniej pomocy i często są im stawiane błędne diagnozy. Badania pokazują, iż szczególnie dzieci azjatyckie, czarnoskóre i latynoskie w Stanach Zjednoczonych, rzadziej dostają diagnozę ADHD niż dzieci białe. To z kolei przekłada się na mniejsze szanse na leczenie i stosowanie leków. Tak więc, zamiast mówić o nadmiernym diagnozowaniu, warto skupić się na tym, jak ważna jest adekwatna diagnoza i pomoc dla tych dzieci.
Mit nr 3: ADHD to zaburzenie uczenia się
Mit numer trzy mówi, iż ADHD to zaburzenie uczenia się. To zrozumiałe, bo dzieci z ADHD często mają trudności w szkole, co prowadzi do myślenia, iż są one w jakiś sposób niepełnosprawne intelektualnie. Jednak dr Manos podkreśla, iż ADHD i niepełnosprawność intelektualna to dwa różne zagadnienia.
Niepełnosprawność intelektualna zwykle wiąże się z problemami w posługiwaniu się językiem, na przykład z trudnościami w czytaniu, pisaniu czy matematyce. Z kolei ADHD to bardziej kwestia trudności z organizowaniem myśli i utrzymywaniem uwagi. Osoby z ADHD mogą mieć wyzwania w skupieniu się na zadaniach, co może wpływać na ich wyniki w szkole, ale nie oznacza to, iż mają problemy z nauką jako taką.
To, co jest najważniejsze w ADHD, to trudność w kierowaniu swoją uwagą, co nie ogranicza się tylko do nauki. Dlatego, jeżeli myślisz o przerwie w przyjmowaniu leków na ADHD, lepiej porozmawiaj o tym z lekarzem, bo organizacja i koncentracja są istotne nie tylko w szkole, ale w wielu aspektach życia.
Mit nr 4: Dzieci z ADHD są nadpobudliwe
Mit numer cztery głosi, iż wszystkie dzieci z ADHD są nadpobudliwe. W rzeczywistości ADHD ma różne typy, a nie wszystkie dzieci wykazują oznaki nadpobudliwości. Możemy wyróżnić trzy główne typy ADHD:
- Typ impulsywno-nadpobudliwy: To ten, który charakteryzuje się działaniem bez zastanowienia, trudnościami z siedzeniem w miejscu i skupieniem się na zadaniach.
- Typ z zaburzeniami koncentracji: Tutaj mamy do czynienia z problemami z koncentracją, dezorganizacją i łatwym rozpraszaniem się.
- Typ mieszany: Objawy z obu wcześniejszych kategorii.
Badania pokazują, iż najrzadszym typem ADHD u dzieci jest ten impulsywno-nadpobudliwy. Większość dzieci boryka się z problemami związanymi z uwagą. Doktor Manos wyjaśnia, iż dzieci z ADHD często są bardziej nadpobudliwe niż dorośli z tym zaburzeniem, a impulsywność zwykle maleje w okresie dojrzewania. To ważne, bo nie każde dziecko z ADHD musi mieć nadpobudliwe zachowania.
Mit nr 5: U chłopców objawy ADHD są zwykle cięższe niż u dziewczynek
Mit piąty sugeruje, iż u chłopców objawy ADHD są zwykle cięższe niż u dziewczynek. Faktycznie, ADHD częściej diagnozowane jest u dzieci, którym przypisano płeć męską przy urodzeniu. Często wynika to z tego, iż chłopcy mają tendencję do wykazywania bardziej zauważalnych objawów, takich jak nadpobudliwość.
Doktor Manos zwraca uwagę, iż objawy ADHD różnią się u chłopców i dziewcząt. Chłopcy częściej prezentują mieszany typ ADHD, co oznacza, iż mogą doświadczać zarówno impulsywności, jak i trudności w koncentracji. Mimo iż objawy chłopców mogą wydawać się bardziej skomplikowane, nie znaczy to, iż są gorsze od objawów dziewcząt. Każde dziecko przeżywa ADHD na swój sposób, więc warto spojrzeć na to z szerszej perspektywy.
Mit nr 6: ADHD to problem wieku dziecięcego, który przemija
Mit szósty dotyczy przekonania, iż ADHD to problem, który występuje tylko w dzieciństwie i z wiekiem znika. Choć rzeczywiście większość diagnoz stawia się w młodym wieku, objawy mogą ewoluować na przestrzeni lat. Niektórzy uczą się radzić sobie z ADHD, więc ich symptomy stają się mniej zauważalne, podczas gdy inni mogą zauważyć, iż po szkole objawy nie są już tak wyraźne.
Doktor Manos podkreśla, iż dla dorosłych, którzy w dzieciństwie mieli ADHD, objawy mogą wyglądać różnie. Niektórzy mogą nie odczuwać już trudności, inni będą mieli objawy, ale łatwiej sobie z nimi poradzą, a jeszcze inni zmagać się będą z nimi przez całe życie. zwykle dorośli z ADHD mają typ nieuważny, chociaż w przeszłości mogli być bardziej nadpobudliwi. Z wiekiem objawy, umiejętności i codzienne wyzwania mogą się zmieniać, więc ADHD to temat, który dotyka nie tylko dzieci, ale i dorosłych.
