Dyrektywa work-life balance. Co dyrektywa rodzicielska oznacza dla aktywnych zawodowo rodziców?

Zdjęcie: Polscy rodzice nie mogą się doczekać, kiedy w życie wejdzie unijna dyrektywa work-life balance. Matthias Zomer/Pexels


Wydłużenie urlopu rodzicielskiego, prawo rodziców do pracy zdalnej czy dodatkowy zasiłek opiekuńczy to tylko niektóre ze zmian, jakie polski rząd ma obowiązek wprowadzić do Kodeksu pracy na mocy dyrektywy work-life balance. Z tych korzyści pracujący rodzice powinni móc skorzystać już wkrótce.


Unijna dyrektywa work-life balance to pomoc dla pracujących rodziców. Nowe przepisy mają ułatwić im godzenie obowiązków zawodowych z życiem rodzinnym.

Elastyczny czas pracy, dodatkowy urlop opiekuńczy czy wydłużenie urlopu rodzicielskiego – to tylko niektóre z udogodnień, które czekają rodziców po wejściu w życie dyrektywy work-life balance.

Nowe przepisy miały być gotowe już w sierpniu 2022 roku, jednak polski rząd nie wyrobił się w terminie.

Dyrektywa work-life balance

Work-life balance to dyrektywa unijna, która niedługo obowiązywać ma także w Polsce. Zawiera wiele zmian bardzo korzystnych dla pracujących rodziców. Stawia na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym. Ci z nas, którym ciężko jest łączyć pracę z życiem rodzinnym, po zmianach powinni odczuć sporą ulgę.

Warto zwrócić uwagę, iż ustawodawca unijny dostrzegł, iż ciężar wykonywania obowiązków rodzinnych, w tym opieka nad dzieckiem, jak również nad chorym lub niesamodzielnym krewnym, w większości przypadków spoczywa na kobietach. To zwykle negatywnie odbija się na ich zatrudnieniu i sprawia, iż często po prostu rezygnują z pracy zawodowej. Dyrektywa work-life balance ma przeciwdziałać temu zjawisku.

Dyrektywa work-life balance – co to jest?

Dyrektywa work-life balance to dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady UE o numerze 2019/1158. Polski rząd ma obowiązek dokonania jej implementacji do polskiego porządku prawnego poprzez uchwalenie ustawy zmieniającej m.in. Kodeks pracy. Trzeba tu dodać, iż odnosić się ona będzie jedynie do osób zatrudnionych na umowę o pracę.

Dyrektywa work-life balance w Polsce – kiedy możemy spodziewać się zmian?

Wprowadzenie dyrektywy work-life balance miało nastąpić już w sierpniu tego roku, niestety nie udało się. Polska nie wyrobiła się w terminie, ale projekt znajduje się już na końcowym etapie prac. Przedstawiamy najważniejsze nadchodzące zmiany w prawie pracy, które już niedługo okażą się najważniejsze zarówno dla pracowników, jak i pracodawców.

Dyrektywa work-life balance a zmiany w kodeksie pracy

Zmiany w zakresie uprawnień rodzicielskich:

wydłużenie wymiaru urlopu rodzicielskiego z 32 do 41 tygodni oraz z 34 do 43 tygodni, w zależności od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie

z tego przyznanie każdemu z rodziców dziecka prawa do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, których nie będzie można odstąpić drugiemu rodzicowi

wydłużenie czasu, w którym pracownik będzie mógł nie zgodzić się na pracę w godzinach nadliczbowych lub delegację poza stałe miejsce zamieszkania – z 4. do 8. roku życia dziecka

podniesienie wysokości zasiłku macierzyńskiego.

5 dni dodatkowego bezpłatnego urlopu opiekuńczego

Pracownicy, którzy muszą zapewnić opiekę lub wsparcie członkowi rodziny, na przykład małżonkowi, matce, ojcu, córce lub synowi, zamieszkującymi z nim w tym samym gospodarstwie domowym i wymagającymi tej opieki z ważnych względów medycznych, będą mogli skorzystać z 5 dni urlopu opiekuńczego. Co prawda, dyrektywa work-life balance nie wskazuje, czy urlop opiekuńczy ma być urlopem płatnym czy też bezpłatnym.

Dodatkowe wolne od pracy z powodu działania siły wyższej

Siła wyższa to na przykład pilna sprawa rodzinna, taka jak choroba, wypadek. jeżeli w życiu pracownika wydarzy się coś podobnego, będzie on mógł skorzystać z dodatkowego zwolnienia od pracy – w wymiarze 2 dni lub 16 godzin w ciągu roku kalendarzowego. W tym przypadku pracownikowi ma przysługiwać prawo do wynagrodzenia, wolne to ma także nie zmniejszać puli dni urlopu wypoczynkowego.

Elastyczna organizacja pracy

Rodzice dziecka do 8. roku życia będą mieli prawo do elastycznej organizacji pracy, w tym do telepracy (która ma zostać zastąpiona pracą zdalną – projekt ustawy w tym zakresie jest procedowany przez Sejm), przerywanego systemu pracy, systemu skróconego tygodnia pracy, systemu pracy weekendowej czy ruchomego czasu pracy.

Polscy rodzice z niecierpliwością czekają na dyrektywę rodzicielską

Zmiany w Kodeksie pracy to jest coś, na co liczy wielu rodziców. Choć do tej pory rząd nie uporał się z formalnościami, jest nadzieja, iż niedługo projekt ma nabrać tempa. Wiceminister rodziny Barbara Socha podczas posiedzenia sejmowej podkomisji do spraw polityki społecznej poinformowała, iż prace wchodzą w "przedostatni etap". Czekamy z niecierpliwością.